Direct naar artikelinhoud
Federale formatie

Geen paars-groen én geen paars-geel, wat dan wel?

Georges-Louis Bouchez en Joachim Coens kiezen voor een andere aanpak dan die van hun voorganger Paul Magnette.Beeld Tim Dirven

Paars-groen noch paars-geel bleek mogelijk, stelden informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR). Vanuit een ‘as in het centrum’ gaan de twee op zoek naar een nieuwe ‘creatieve formule’. De methode verandert, toch is de kans groot dat ze belanden op een variant van de eerste twee pistes.

Is een regering mét N-VA (paars-geel) of zonder N-VA (paars-groen) mogelijk? Dat was de basisvraag voor CD&V- en MR-voorzitter Coens en Bouchez toen ze tien dagen geleden door de koning werden uitgestuurd. Het antwoord is twee keer neen. Paars-groen lukt niet meer, nadat de poging van hun voorganger Paul Magnette (PS) op niets was uitgedraaid. Paars-geel bleek ook al onmogelijk, zeker na de verwijten die deze week over en weer vlogen. Het debat is ‘gepolariseerd geraakt’, stelde Bouchez. “Partijen moesten meer naar links of meer naar rechts, maar dat maakte het onmogelijk toegevingen te doen.”

Daarom veranderen de informateurs van werkwijze. Ze gaan op zoek naar een nieuwe creatieve, pragmatische formule, met een ‘as in het centrum’. Voor alle duidelijkheid: die as vormen zijzelf, met hun twee partijen. Terwijl zowel CD&V als MR steeds herhaalde dat er eerst moest worden gekeken of PS en N-VA konden samenwerken, nemen zij nu dus het heft in handen. 

De twee werken nu verder op vijf thema’s. Ze schoven de begroting meteen naar voor als prioriteit. Niet toevallig, want toen Paul Magnette (PS) informateur was, kreeg hij net het verwijt van onder meer MR dat hij geen rekening hield met het budgettaire plaatje. Daarnaast willen ze zich grosso modo buigen over dezelfde onderwerpen die Magnette al aankaartte: sociale zekerheid en pensioenen; arbeidsmarkt en meer mensen aan de slag; energie en mobiliteit (klimaat); en tot slot veiligheid, justitie en migratie. De komende dagen ontmoeten ze ook een beperkt aantal organisaties uit het middenveld. Opvallend daarbij: het communautaire is daar (opnieuw) niet bij. Wil N-VA in de regering gaan, dan zullen ze hun eisen over confederalisme moeten laten varen. 

CoalitiesBeeld DM

Bouchez en Coens willen expliciet op zoek gaan naar andere coalities, maar veel mogelijkheden lijken ze niet te hebben (zie grafiek). Een regering met daarin N-VA én Ecolo lijkt sowieso uitgesloten, na het harde veto van de Franstalige groenen afgelopen zomer. Een andere optie is om de vorige Zweedse regering aan te vullen met Open Vld of cdH, maar die meerderheid is erg krap. Bovendien: wil sp.a in een regering zonder de PS? En wil cdH überhaupt nog besturen?

Blijven over: varianten op paars-geel en paars-groen in de strikte zin van het woord. In de paars-gele formule kan Open Vld worden ingeruild door CD&V, een eis die PS al eerder formuleerde om dat scenario te laten slagen. Voor hen zijn drie rechtse partijen (N-VA, Open Vld en MR) te veel. 

Vivaldi

De inschatting is dat vooral de methode om tot paars-geel te komen niet is gelukt. De hoop dat N-VA en PS er zelf wel zouden uit geraken, bleek ijdel. Mogelijk kan N-VA via een omweg wel worden overtuigd om samen iets te ondernemen. Als de Vlaams-nationalisten weigeren mee te stappen in een voorstel van de twee informateurs, kan nog altijd worden doorgewerkt op een alternatief op de paars-groene piste, aangevuld met CD&V. Ook daar liep de methode mank, omdat Magnette pas op het allerlaatste moment de christen-democraten betrok. Het scenario raakte verbrand, maar kan nog een tweede leven krijgen.

Bij de MR hebben ze al een nieuwe naam gevonden voor deze formatie: de Vivaldi-coalitie, genoemd naar zijn bekendste werk ‘De Vier Seizoenen’. De winter moet het liberale blauw vertegenwoordigen, de lente staat voor (de) groen(en), de zomer is rood en de herfst het oranje van de CD&V. De nieuwe naam moet de negatieve perceptie tegengaan.

Op 13 januari ten laatste brengen ze opnieuw verslag uit bij de koning. Coens riep de andere partijen op om met een open geest de gesprekken aan te gaan. “We kunnen niet zaaien met gesloten vuisten. Om te zaaien moet je je handen kunnen opendoen.”