Machtsstrijd aan VRT-top: CEO wil nummer 2 aan de deur, raad van bestuur weigert
Peter Claes, directeur media en productie bij de VRT en daarmee aan de Reyerslaan de machtigste man na CEO Paul Lembrechts, staat op non-actief. Dat bevestigt de VRT. Lembrechts vroeg deze week aan de raad van bestuur van de VRT om Claes te ontslaan, maar de raad weigert daarop in te gaan.
Er woedt een nooit geziene machtsstrijd aan de top van de VRT. Peter Claes, de nummer twee in rang aan de Reyerslaan, ligt op ramkoers met CEO Paul Lembrechts en een aantal leden van het directiecomité. Claes vaart volgens zijn tegenstanders te nadrukkelijk een eigen koers en laat te weinig ruimte voor inspraak van zijn collega-directeurs. Daardoor maakte hij zich, volgens CEO Paul Lembrechts, onmogelijk. Die zag uiteindelijk geen andere uitweg dan het ontslag van zijn luitenant te vragen. Maar de leden van de raad van bestuur, die het ontslag van een directielid moeten goedkeuren, weigeren hun fiat te geven. Meer nog, tot grote verbazing van de CEO sprak de raad zijn vertrouwen in Peter Claes uit.
Daarmee komen de nummer één en de nummer twee van de openbare omroep lijnrecht tegenover elkaar te staan. Dat dit net nu gebeurt is uiterst ongelukkig. De VRT-top is immers volop bezig met de voorbereiding op de onderhandelingen over de beheersovereenkomst. Over dat document, dat het takenpakket van de VRT vastlegt, moet de komende maanden met de Vlaamse regering overlegd worden. Een ruziënde directie is wel het laatste wat de VRT op zo’n cruciaal moment kan gebruiken.
Krediet in politieke kringen
Maar zelfs met de beheersovereenkomst in het achterhoofd blijft het vreemd dat de raad van bestuur niet ingaat op de vraag van de CEO om een van zijn directieleden te ontslaan. Dat heeft volgens goed ingelichte bronnen alles te maken met het krediet dat Claes heeft opgebouwd in politieke kringen. De tweede in rang bij de VRT houdt er goede banden op na met vooral CD&V en N-VA en liet de voorbije maanden blijken wel oor te hebben naar de plannen die de regeringspartijen voor de openbare omroep koesteren.
Wanneer het bijvoorbeeld gaat over de verplichting om mee te stappen in de Vlaamse Netflix, een streamingdienst die de beste Vlaamse fictie samenbrengt, toont Claes zich bereid om daar met de andere televisiebedrijven over te gaan praten. Ook de eis om nadrukkelijker uit het vaarwater van de commerciële mediabedrijven te blijven, zou bij Claes niet in dovemansoren vallen. Dat in schril contrast met Lembrechts, die zich een koele minnaar van die Vlaamse Netflix toont en de voorbije jaren enkel na veel politiek aandringen er toe te bewegen viel zich aan de reclameplafonds te houden. Als ex-bankier wil Lembrechts vooral de cijfers op orde hebben, klinkt het bij VRT-bronnen. Claes, die een verleden heeft in de marketingsector, zou dan weer van meer visie getuigen wanneer het gaat over de toekomst van de VRT in nieuwe mediatijden.
Bovendien liep Lembrechts in politieke kringen de voorbije maanden behoorlijk wat averij op. Zo wordt het geklungel met het nieuwbouwdossier, waardoor de bouw van een nieuw VRT-gebouw jaren vertraging oploopt, hem persoonlijk aangerekend. Als CEO moest hij dat dossier van dichterbij hebben opgevolgd, klinkt het in de wandelgangen van het Vlaams Parlement. Dat Lembrechts blijft volhouden dat de VRT de komende jaren 40 miljoen moet besparen, wordt hem ook al niet in dank afgenomen. Lembrechts komt bij dat bedrag uit door ook de niet-indexering van de dotatie en de vergrijzingskosten als besparingen te beschouwen. De Vlaamse regering doet dat niet, waardoor de besparing volgens Jambon en co. beperkt blijft tot 12 miljoen. Allemaal factoren die er begin deze week toe leiden dat de politiek benoemde raad van bestuur niet zomaar in wou gaan op de vraag van Lembrechts om zijn nummer twee te ontslaan.
Voor insiders is het geen geheim dat beide heren al geruime tijd niet meer met elkaar door dezelfde deur kunnen. Hun relatie begon dan ook al onder een slecht gesternte. Toen de Vlaamse regering eind 2015 op zoek ging naar een nieuwe CEO stelde ook Peter Claes zich kandidaat. Hij haalde de laatste selectie niet, maar werd op aandringen van Luc Van den Brande, de voorzitter van de raad van bestuur die hem ook deze week de hand boven het hoofd hield, toch opnieuw opgevist. Uiteindelijk moest Claes de duimen leggen voor Lembrechts.
Spanning op de lijn
Binnen de VRT gingen veel mensen ervan uit dat Claes andere oorden zou opzoeken nu hij naast de hoofdvogel had gegrepen. Maar Claes bleef op post en leek aanvankelijk goed met Lembrechts samen te kunnen werken. Al kwam er steeds meer spanning op de lijn. Het stopzetten van de samenwerking met Bart De Pauw was een eerste breekpunt. Lembrechts wou De Pauw na klachten over grensoverschrijdend gedrag meteen aan de deur zetten. Claes, die een goed contact met de televisiemaker onderhield, twijfelde maar werd door zijn CEO mee in het bad getrokken. Sindsdien volgden nog meer en nog zwaardere conflicten. Met de ultieme confrontatie van deze week tot uiteindelijk gevolg.
De grote vraag is hoe het nu verder moet. Want zowel Claes als Lembrechts komen beschadigd uit dit verhaal. Kan een CEO die bij een cruciale beslissing niet gevolgd wordt door zijn raad van bestuur nog wel aanblijven? En als Lembrechts op zijn stoel blijft zitten, kan hij dan ooit nog samenwerken met de man met wie hij deze week openlijk de strijd aanging? Of zorgt de raad van bestuur voor een kerstmirakel en worden de plooien ondanks alles toch nog gladgestreken?