Pairi Daiza verliest opnieuw een koala: wat is het retrovirus dat koala's massaal ziek maakt?

Enkele weken geleden stierf in Pairi Daiza het 7 jaar oude koalawijfje Coco. "We kennen doodsoorzaak nog niet, de autopsie is nog niet klaar. Maar er is een grote kans dat het gaat om een retrovirus dat zeer veel koala's doodt," zegt woordvoerder Mathieu Goedefroy van Pairi Daiza. "Dat virus decimeert koalapopulaties in het wild én in dierentuinen over de hele wereld. Het is een van de redenen waarom koala’s met uitsterven bedreigd zijn."

Een retrovirus is een soort virus dat zich kan vastzetten in het genetisch materiaal van een mens of dier. Een bekend voorbeeld van een retrovirus is HIV dat aids kan veroorzaken. Er zijn ook retrovirussen die kanker kunnen uitlokken.

Als het in dit geval effectief om het bewuste retrovirus blijkt te gaan, dan is Coco al de derde koala in anderhalf jaar tijd die erdoor geveld wordt in Pairi Daiza. Een van de getroffen dieren was nog maar sinds maart van dit jaar in de dierentuin. Een vierde dier stierf door een spijsverteringsprobleem. "We weten dat dat retrovirus een zeer veel voorkomend probleem is bij koala’s. Het is van nature aanwezig bij veel koala's, ze worden ermee geboren. Als het uitbreekt dan kan je er weinig aan doen. En dat is een van de redenen waarom koala’s ook in het wild zo kwetsbaar zijn."

Volgens de dierentuin gaat het om brute pech en is er geen verband tussen de overlijdens. "Het is absoluut uitgesloten dat de dieren het virus aan elkaar doorgegeven hebben. Ze worden ermee geboren, ze kunnen het niet krijgen. Besmetting kunnen we uitsluiten," zegt Goedefroy stellig. "Dat virus komt al dan niet tot uiting en als het niet gebeurt, dan leidt zo’n koala meestal een lang en gelukkig leven. Breekt het wel uit, dan staan we eigenlijk machteloos. Dat is zo in het wild én in dierentuinen."

Er is nu nog één koala over in Pairi Daiza. Dat is geen probleem voor het welbevinden van het dier, omdat koala's solitair leven en geen soortgenoten nodig hebben voor hun levenskwaliteit. "Maar we laten wel twee nieuwe koala's overkomen uit Australië."

Is het wel zinvol om die dieren te blijven overvliegen, als koala's -mede door dat virus- toch al zo kwetsbaar zijn? "Het gaat enorm slecht met koala’s in het wild. We zijn in 200 jaar van 2 miljoen naar 80.000 koala's gegaan," zegt Goedefroy. "Sommige wetenschappers stellen zelfs luidop de vraag of koalapopulaties in het wild nog wel levensvatbaar zijn. Kweekprojecten met koala’s in dierentuinen en conservatiecentra zijn belangrijker dan ooit. We gaan zeker niet opgeven omdat we nu pech hebben gehad."