Vijf doodvonnissen na moord op Khashoggi, nauwe medewerker Saudische kroonprins gaat vrijuit
In Saudi-Arabië zijn vijf van de elf verdachten voor de moord op journalist Jamal Khashoggi ter dood veroordeeld. Een nauwe medewerker van de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman gaat vrijuit. "Een farce", zegt de rapporteur van de VN over het proces. Khashoggi werd meer dan een jaar geleden gedood tijdens een bezoek aan het Saudische consulaat in de Turkse stad Istanbul.
In oktober vorig jaar bracht de kritische Saudische journalist Jamal Khashoggi, een bezoek aan het Saudische consulaat. Hij keerde niet levend terug. De man werd in het consulaat gedood, zijn lichaam is nooit teruggevonden.
Saudi-Arabië zei dat de moord was uitgevoerd door criminelen en stelde elf mensen in verdenking. Vijf van hen zijn vandaag ter dood veroordeeld. Drie anderen kregen samen 24 jaar cel omdat ze de misdaad zouden hebben toegedekt.
De Verenigde Naties noemde de moord echter een "buitengerechtelijke executie" en zegt dat de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman achter de moord zit. Het proces dat in de Saudische hoofdstad Riyad is gevoerd, wordt door mensenrechtenorganisaties gezien als een schijnproces.
Een van de mensen die in verdenking was gesteld, was een nauwe adviseur van kroonprins Mohammed bin Salman. Volgens de Amerikaanse inlichtingendienst CIA en een deskundige van de VN was hij de man die de moord heeft bevolen, wat hij ontkent. De man ging vandaag vrijuit wegens "gebrek aan bewijs". Geen enkele aanklacht tegen hem werd weerhouden.
"Farce" en "aanfluiting van justitie"
De familie van Khashoggi is schijnbaar tevreden met het vonnis. Op twitter schreef zijn zoon Salah dat gerechtigheid geschied is. Hij voegde daar nog aan toe dat hij alle vertrouwen in het Saoedische juridische systeem, dat zijn familie eerlijk behandeld heeft.
Andere stemmen klinken heel wat kritischer. De speciale rapporteur van de VN over de moord op journalist Jamal Khashoggi heeft het over "een farce". "De doders zijn schuldig, ter dood veroordeeld. De figuren achter de schermen blijven niet alleen vrij, het onderzoek en het proces heeft hen zelfs nauwelijks geraakt. Dit is het tegendeel van gerechtigheid. Het is een farce", zegt Agnès Callamard op Twitter.
"Een aanfluiting van justitie", zegt Reporters Zonder Grenzen. Bij het proces, dat plaatsvond achter gesloten deuren, zijn de internationaal erkende principes voor justitie niet gerespecteerd, zegt de organisatie, die vindt dat het proces op die manier zelfs "een middel zou kunnen zijn om de getuigen van de moord voorgoed het zwijgen op te leggen."
Ook Turkije heeft zich uitgesproken over het proces in Saudi-Arabië. "De uitspraak van de rechtbank beantwoordt hoegenaamd niet aan onze verwachtingen en aan die van de internationale gemeenschap om alle aspecten van deze moord uit te klaren en om recht te laten geschieden", reageert het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Jamal Khashoggi was een invloedrijke en gerespecteerde Saudische journalist. Hij leunde aanvankelijk aan bij het Saudische bewind, maar stelde zich later kritisch op, zeker tegenover kroonprins Mohammed bin Salman. Khashoggi vluchtte uit Saudi-Arabië nadat vrienden van hem waren gearresteerd en ook hijzelf restricties kreeg opgelegd. Sindsdien leefde hij in de Verenigde Staten, waar hij onder meer columnist was voor de krant The Washington Post.