Mannen denken dat ze betere leugenaars zijn dan vrouwen

Mannen denken twee keer zo vaak dan vrouwen dat ze goede leugenaars zijn en er ook makkelijker mee wegkomen. Dat blijkt uit een studie die geleid werd door dokter Brianna Verigin van de universiteit van Portsmouth. Volgens dat onderzoek liegen ze ook liever face to face dan via tekstberichten, telefoon of sociale media.

Voor de studie ondervroegen de wetenschappers 194 mensen, waarvan de helft vrouwen en de helft mannen, met een gemiddelde leeftijd van 39 jaar. Ze kregen onder andere vragen over hoe goed ze denken dat ze tegen anderen kunnen liegen, hoeveel leugens ze de afgelopen 24 uur verteld hadden, tegen wie, welke strategieën ze gebruiken etc.

Daaruit bleek ook dat de uitmuntende leugenaars, vaak goede praters zijn die ook meer leugens vertellen dan anderen, meestal aan mensen die hun nauw aan het hart liggen zoals hun familie, vrienden, partner of collega’s. Tegen werkgevers of andere gezaghebbenden werd daartegen het minst gelogen.

De leugens die ze vertellen, blijven ook vaak dicht bij de waarheid. Zo was de meest gebruikte strategie om bepaalde informatie weg te laten, ook wel gekend als de concealment lie. “Je vertelt expres iets niet en weet dat de ander hierdoor een vertekend beeld van de werkelijkheid heeft. Dat is ook liegen”, vertelde leugenonderzoeker Sophie van der Zee van de Rotterdamse Erasmus Universiteit hier onlangs nog over aan onze collega’s van AD. En hoe beter iemand denkt dat hij liegt, hoe meer leugens hij zal vertellen. Degenen die daarentegen dachten geen goede leugenaars te zijn, namen eerder hun toevlucht tot de waarheid.

De studie, die gepubliceerd werd in het tijdschrift PLOS ONE, ontdekte daarnaast dat ongeveer 40% van alle leugens verteld wordt door een heel klein aantal leugenaars. “Uit eerder onderzoek bleek dat de meeste mensen 1 à 2 leugens per dag vertellen, maar dat klopt niet”, aldus Verigin. “De meerderheid van de mensen liegen niet elke dag, maar enkele wel heel productieve leugenaars halen de cijfers naar omhoog.”

Maar wie kan er nu het best liegen? “Wie er nu het best kan liegen, mannen of vrouwen, is een vraag die de wetenschap al langer bezighoudt”, zegt Van der Zee. Een sluitend antwoord is er daarentegen voorlopig niet. “De bevindingen wat dat betreft lopen sterk uiteen. De ene studie wijst vrouwen aan als meest bedreven leugenaars, in een andere komen dan weer de mannen als primus naar voren.”

Op de vraag waarom we liegen is er volgens Van der Zee een duidelijk verschil tussen mannen en vrouwen. “Mannen vertellen vaker egoïstische leugens. Ze liegen om zich beter voor te doen dan ze eigenlijk zijn of om ergens onderuit te komen. Vrouwen vertellen meer sociale leugens. Ze liegen vaker voor een ander dan voor zichzelf, bijvoorbeeld om iemand niet te kwetsen of om aardig gevonden te worden. Ook gaan de leugens vaker over immateriële zaken.” Een van de meest vertelde leugens? ‘Ik ben onderweg’ of ‘ik kom eraan’. Volgens Van der Zee is daar doorgaans immers weinig van waar. “Het betekent eigenlijk: ik ben nog even iets anders aan het doen.”