‘Gwendolyn Rutten, u had geen grammetje mededogen met dat kind’: de 34 meningen van 2019
Waarom de elites maar best toegeven dat de boze burgers gelijk hebben. Hoe leraars, leerlingen en directies zélf oordelen over de ‘dalende onderwijskwaliteit’. Waarom Jan Jambon een revolutie voorbereidt. Hoe na Zwarte Piet Sinterklaas zélf onder vuur kwam te liggen. En een barst in het hart van Christophe Lambrecht. Verzameld: de scherpste opiniestukken en enkele van de ontroerendste columns van 2019.
Download de nieuwe app van De Morgen en krijg melding van de meest relevante opinies: download nu
1. E-commerce van bol.com is georganiseerde waanzin
Drie items per minuut uit schappen moeten halen, uren aan een stuk, 25 kilometer per dag moeten lopen, geen enkele controle over je werkuren hebben, twee dagen op voorhand te horen krijgen of je moet werken, en dat voor 10 euro bruto per uur. Een spraakmakende undercover-reportage bij een distributiecentrum van bol.com kwam hard binnen bij Sacha Dierckx van denktank Minerva. “Wat kunnen we doen om deze waanzin een halt toe te roepen?”
2. Hoelang gaan we die fantastische, hoopgevende jongeren nu nog wegzetten als ‘klimaatspijbelaars’?
Dit voorjaar trokken tienduizenden scholieren op donderdag door Brussel en spijbelden voor het klimaat. Schrijver David Van Reybrouck is hen dankbaar: “Dit is de sfeer van de grote dagen. Die uitgelatenheid, dat uitbundige, het doet denken aan de kernwapenbetogingen uit de jaren 80.”
3. Beste Gwendolyn Rutten, geen grammetje mededogen had u met dat kind. Wel, ik ook niet meer met u
Gwendolyn Rutten kreeg begin dit jaar een boze brief van Joël De Ceulaer, naar aanleiding van de dreigende repatriëring naar Armenië van Anna-Maria Khmoyan en haar gezin. “Als u geen mededogen hebt met een achtjarig meisje dat dreigt te worden uitgezet naar een land waar ze nog nooit is geweest, dan heb ik ook geen mededogen meer met u.” Waarna hij twee pittige herinneringen ophaalt.
Tip: krijg elke week de beste opiniestukken in uw mailbox
4. We kunnen de klimaatverandering aan
Volgens N-VA-voorzitter Bart De Wever kunnen we de klimaatverandering aan. Wir schaffen das: “We gaan vooruit en dat hebben we te danken aan de kracht van menselijke innovatie en technologische vooruitgang. We moeten afstappen van de doemscenario’s en denken in termen van winstscenario’s.”
5. Een naaktselfie van een jonge politica. En wat dan nog?
Vrouwen zijn of competente wezens of seksuele wezens. Worden de twee gecombineerd, dan verkeer je in de onmogelijkheid te regeren, schreef Saskia de Coster nadat een vermeende naaktselfie van aanstormend Democratisch talent Alexandria Ocasio-Cortez opdook. “Wat als die naaktselfie van haar was geweest? De kans is groot dat die haar politieke carrière ernstig had geschaad.”
6. Waarom de elites maar best toegeven dat Jan Modaal gelijk heeft
We breken ons het hoofd over de vraag waarom de burgers overal ter wereld zo boos zijn. Eén ding staat vast, schrijft de Italiaanse auteur Alessandro Baricco in een bijzonder essay: de gewone man en vrouw willen zich bevrijden van de elites en de digitale revolutie maakt dat mogelijk. Maar wat komt daarna? Niet in staat tot het verzinnen van een toekomst, wordt tot nader bericht het verleden afgestoft. Met alle gevaar van dien.
7. Dé pedofiel is (helaas ook) jouw broer, nonkel of geliefde
Na Leaving Neverland, de ophefmakende HBO-documentaire waarin twee jongemannen getuigen over het jarenlange misbruik door Michael Jackson, maakt schrijfster en journaliste Nadia Dala dit punt: ‘De doorsnee pedofiel is geen bizarre freak met glittersokken. De kans is (helaas) groot dat jij en ik zo’n pedofiel kennen.’
Hij is Antwerpenaar noch specialist in drugs, maar wel de cobedenker en scenarist van de VRT-reeks Over water. In een opiniestuk schrijft Paul Baeten Gronda hoe de feiten van de Antwerpse drugsoorlog de fictie hebben ingehaald: “Ik verpest het toekomstige kijkplezier niet door te verklappen dat er in het tweede seizoen van Over water op mensen hun benen wordt geschoten in de stad en dat er al wel eens wat ontploft.”
25 jaar na de genocide in Rwanda beseft Sabrine Ingabire dat er een groot deel van haar familiegeschiedenis is dat ze niet kent, en misschien nooit zal kennen. “Omdat vragen hierover stellen zo ongemakkelijk is, omdat vragen hierover beantwoorden zo pijnlijk is.” Haar hoop: dat naast zulke persoonlijke verhalen, men ook de oorzaken van de burgeroorlog en genocide zal deconstrueren.
De kwaliteit van het Vlaams onderwijs daalt, zo bleek op verschillende momenten opnieuw. Moeilijk kiezen tussen de uitstekende opiniestukken die dit jaar verschenen. Begin april vroegen we onze lezers naar hun ervaring met het onderwijs vandaag? Een honderdzestigtal leraren, leerlingen, directies en ouders reageerden. Een selectie uit de inzendingen.
11. Verkoop je ziel nooit aan een zingende miljardair. Komt koekenbak van
De onvolprezen columnist Frank Heinen over het droeve lot dat Anderlecht treft: “Elke miljardair die een voetbalclub koopt gaat vroeg of laat op Balthasar Boma lijken”. Sinds hij de column schreef, in april, is het met de Brusselse club niet bepaald de goede richting uitgegaan.
12. Wie de kerken niet eert, is de kathedralen niet weerd
‘De Notre-Dame is onze spiegel’, klonk het in Le Monde. In Libération: ‘Het is het hart van het land dat brandt’ en het hoofdcommentaar van Le Figaro verscheen onder de kop ‘Notre-Dame de la Tristesse’. De brand van de Parijse kathedraal heeft niet alleen de Fransen getroffen, maar zinderde na in de halve wereld. Volgens Bregje Hofstede, auteur van De hemel boven Parijs, duidt het op een latente behoefte: “Op het belang dat velen hechten aan die nooit bezochte oma, aan erfgoed en geschiedenis.”
13. Kan België besparen op zijn subsidies?https://www.demorgen.be/meningen/kan-belgie-besparen-op-zijn-subsidies~b1030661/?utm_source=demorgen&utm_medium=email&utm_campaign=newsletter&utm_content=opinie&utm_userid=&ctm_ctid=ab906c306a0ff017067eba753f7fe5c3
Econoom Andreas Tirez onderzocht voor De Morgen of onze staat wel de geldverslindende machine is waar ze vaak voor wordt aanzien. Zo blijkt België in vergelijking met andere landen kampioen economische overheidssubsidies. “Wat economische zaken betreft, is België duidelijk een buitenbeentje.”
14. Een sport heeft een probleem als het schoenenmerk even belangrijk is als het atletisch vermogen
Na de recordtijden in de London Marathon met weeral bijna uitsluitend Nike-lopers voorin, moeten we als journalist serieus blijven. Hans Vandeweghe: “It’s the shoes, stupid. Of toch voor een deel.”
15. Een barst in zijn hart. Het is niet te geloven
Hij was niet alleen de mooiste stem, maar ook de schoonste mens. Dat eerste krijg je bij je geboorte mee, dat tweede word je op karakter. Mark Coenen over radiopresentator Christophe Lambrecht.
16. Er bestaat geen verkeerd moment op de verkeerde plaats
De moord op Julie Van Espen maakte pijnlijk duidelijk dat België tekortschiet in de aanpak van seksueel geweld op vrouwen. “Ja, het is nodig om justitie te hervormen en seksueel geweld daar een ernstige plaats in te geven”, aldus Bieke Purnelle (Rosa), Sofie Degraeve (Furia) en Sarah Scheepers (Ella). “Maar waar blijven de ideeën en de plannen om het aantal slachtoffers en het aantal daders te doen dalen?” Lees ook de boeiende repliek van Griet Vandermassen.
17. Verkiezingen 2019: Bereid u voor, Winter is Coming
“Er werden belachelijk veel veto’s en breekpunten uitgesproken”, schreef Carl Devos vlak voor de verkiezingen van 26 mei. “Het werd geen uitzonderlijk harde campagne, maar een negatieve. (...) Veel burgers zullen zondag hun middenvinger opsteken.” En tot besluit: “Voorwaar ik zeg u, na 26 mei breken zware tijden aan. Alle overheden zullen moeten snoeien, met jobgroei of besparen op de organisatie van de sociale zekerheid komen we er geenszins. Maak u klaar. Winter is coming.”
18. Zo overleef je in een wereld waar veel mensen willen dat je weggaat
We publiceerden – al zeggen we het zelf – heel wat boeiende opiniestukken en lezersbrieven na de verkiezingen, maar de survivalhandleiding van de Zweeds-Tunesische schrijver Jonas Hassen Khemiri, geschreven voor een wereld waar antimigrantenpartijen hoog scoren, sprong er wat ons betreft uit.
19. Een onderhandelde splitsing van België zal iets anders opleveren dan wat N-VA voorspiegelt
‘Confederalisme is de oplossing’, verklaarde N-VA-voorzitter De Wever na de verkiezingen. ‘Wallonië wil naar links, uiterst-links. Ik vind dat ze die kans moeten krijgen.’ Maar volgens hoogleraar Frank Vandenbroucke is het confederalisme een voorbeeld van een fata morgana, schrijft hij in een belangwekkend opiniestuk. ‘Confederalisme heeft alles van de brexit’.
20. Hoe ik mijn ‘onverdiend’ salaris kan teruggeven
Parlementaire weddes, daarover ging het anderhalve maand na de verkiezingen. Sihame El Kaouakibi (Open Vld) beloofde de hare van de eerste twee maanden door te storten aan burgerplatform G1000. Het opiniestuk lokte veel reactie uit, binnen en buiten de politiek.
21. Als we willen tonen hoe veel armer Wallonië is dan Vlaanderen, kijk dan naar de inkomens zelfhttps://www.demorgen.be/meningen/als-we-willen-tonen-hoe-veel-armer-wallonie-is-dan-vlaanderen-kijk-dan-naar-de-inkomens-zelf~b55b3569/
Topeconomen André Decoster (KU Leuven) en Willem Sas (Stirling University) waren verrast toen ze de zogenaamde ‘transfers’ van Vlaanderen naar Wallonië begin juli weer op de voorpagina’s van enkele kranten lazen. In een uiterst lezenswaardig stuk vergelijken ze dat “altijd weer opgerakelde transferverhaal” met wat kinderen, zeker in deze zomertijd, graag doen. “Ze zetten een zonnebril met roze glazen op, zien de wereld in een roze schijn en denken dat alles roze is geworden. Wij weten beter: niet de wereld is roze geworden, wel de manier waarop je ernaar kijkt.”
22. Als Boris Johnson premier van alle Britten wil zijn, schrijft hij verkiezingen uit
“Het is waarschijnlijker dat ik zal worden gereïncarneerd als een olijf, opgesloten in een defecte koelkast, of onthoofd zal worden door een vliegende frisbee.” Aldus sprak Boris Johnson in 2015 over zijn kansen om Brits premier te worden. Vier jaar later is het toch zover. De lachers krijgt Bojo zeker op zijn hand, aldus Maarten Rabaey, ernstig genomen worden wordt moeilijker.
23. Antisemiet of vrije geest? Lezers reageren op de Israël-column van Dimitri Verhulst
‘Omdat God zo Zijn lievelingen heeft en Zijn uitverkorenen hun privileges horen te hebben, werden in 1948 de Palestijnen uit hun woonplaatsen verdreven ten gunste van Gods dotjes.’ Zo vatte schrijver Dimitri Verhulst op 27 juli zijn column met Israël-kritiek in deze krant aan. De – harde – woorden leidden tot even harde reacties en beschuldigingen van antisemitisme, tot een mogelijke strafklacht toe. Omdat we bij De Morgen het open debat koesteren als kernwaarde, publiceerden we een selectie lezersreacties, voor en tegen.
Valse bescheidenheid zal ons niet helpen in de klimaatcrisis. Wind- en zonne-energie evenmin. Dat stelde filosoof Maarten Boudry in een drukbesproken klimaatessay. Het beste wat we volgens hem kunnen doen, is voluit de kaart trekken van technologische innovatie. “Niks mis met kernenergie en genetische modificatie.” Het stuk bleef dus niet zonder commentaar. Herlees hier de reacties van onze lezers.
25. Als er meer voormalige dan potentiële toppers op de parlementsbanken zitten, hebben we een probleem
‘Dat de drie centrumpartijen hun toekomst nu zien op te bouwen met mensen uit het verleden stemt tot wanhoop, en het druist in tegen het wezen van de partijdemocratie.’ Dat schrijft Vincent Stuer in zijn ‘Pleidooi voor ex-politici’.
26. Is een leven redden oneindig veel geld waard?
1,9 miljoen euro was nodig om baby Pia te redden, want zoveel kostte het levensreddend medicijn Zolgensma. In het debat rond prijs en terugbetaling van (heel) dure geneesmiddelen wil je er zeker van zijn dat het geld goed besteed is, merkt gezondheidseconoom Lieven Annemans op. “Er is een limiet op wat we willen en kunnen betalen voor het winnen van gezonde levensjaren.”
27. De democratie is niet doodziek, maar kerngezond
Het doemdenken rukt op, ook als het over de democratie gaat. Maar is dat altijd gepast? In zijn nieuwe boek ‘Hoera! De democratie is niet perfect’ betoogt Joël De Ceulaer dat een groot deel van de politieke waarnemers de verkeerde diagnose stelt. Hij licht zes fundamentele gebreken toe, die onlosmakelijk met de democratie verbonden zijn. “Het is altijd interessant om, tegen het doemdenken in, ook het positieve te zien.” Manu Claeys schreef dit antwoord.
28. Hoe Jambon I een revolutie voorbereidt
Wie de vingerafdrukken van Vlaams Belang zocht in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord, kijkt als vanzelf naar het inburgeringsbeleid. Die lezing is te beperkt. Het hele akkoord is doordesemd van nationalistische symboliek, en dat is geen toeval, argumenteerde hoofdredacteur Bart Eeckhout in misschien wel zijn sterkste bijdrage van het voorbije jaar.
29. Hoe erg zou je het vinden als er een vreemde meneer zichzelf zat te bevredigen op een foto van jou?
Het meest shockerende aan de Pano-reportage waarin werd getoond hoe pedofielen online fotoalbums van jeugdbewegingen kapen, vond Ivo Victoria de dramatische toon waarop de voice-over deed alsof dit nieuws was. Hoe de schrijver thuis een mouw past aan de volgens hem kansloze strijd tegen onlinekindermisbruik? “Ik schend de privacy van mijn dochter, teneinde haar privacy te beschermen.”
30. Waarom ‘M!LF’ heruitzenden als zelfs de makers zich ervoor schamen?
M!LF staat voor ‘Man Liberation Front’. De makers wilden met hun programma uit 2009 de man op een satirische manier bevrijden door komaf te maken met de vervrouwelijking van de Vlaamse man. Maar anno 2019 is er een nieuw begrip opgetreden: ‘toxic masculinity’. “We hebben nieuwe programma’s rondom gender en identiteit nodig”, dixit Julie Cafmeyer.
31. De cultuursector kan niet zomaar claimen dat ze een goddelijk recht heeft op die subsidies
Paul De Grauwe hoorde en las na de aangekondigde besparingen veel flauwe argumenten voor cultuursubsidies. “Het flauwste is wel het economisch argument: voor elke euro subsidie vloeit x euro terug naar de economie en dus naar de overheid. Als dat waar was, dan hadden we een miraculeuze geldmachine uitgevonden.” De Grauwe verkiest “ernstige argumenten voor subsidies, want die zijn er”.
32. We springen te lichtzinnig om met de georganiseerde leugen van Sinterklaas
Heerlijk stukje was het waarmee Maarten Boudry half november het Sinterklaasdebat voor open verklaarde. Niet alleen Piet, maar ook de goedheiligman zelf is moreel bedenkelijk, argumenteerde de Gentse filosoof. ‘Kinderen worden jaar op jaar bedrogen en voorgelogen door zowat iedereen die ze vertrouwen.’ Volkomen oneens, reageerde Dick Wursten: ‘Hoe kun je zeggen dat Sinterklaas niet bestaat, Maarten Boudry?’
33. Waarom de Europeanen beter op de Belgische politiek moeten letten
‘Als de vorming van de federale regering blijft aanslepen, verschijnt er vroeg of laat weer een artikel in de Financial Times, worden financiële markten ongerust en gaan ze weer meer rente vragen als België wil lenen.’ Dat is de grote zorg van de Leuvense econoom Wim Moesen, vertelde hij onlangs in Knack. Tony Barber van de Financial Times ziet dat nog niet meteen gebeuren, schreef hij in een bijdrage voor De Morgen. “Wat niet betekent dat er niets is om zich zorgen over te maken.”
Actrice Maaike Neuville woonde onlangs een zitting bij in het Vlaams Parlement. “Met open mond aanschouwde ik hoe er gedebatteerd werd”, richt ze zich tot de parlementsleden. “Ik zag hoe jullie, als kleine kinderen in een speeltuin, om de haverklap afgeleid waren, moord en brand schreeuwden als iemand iets van jullie dreigde af te pakken en vooral: hoe jullie systematisch weigerden te luisteren naar elkaar.”
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
