Loodsen zijn cruciaal, de gespecialiseerde ambtenaren begeleiden de kapiteins om de schepen veilig van en naar de haven te laten varen. Begin maart stond de havenwereld dan ook op zijn kop toen de neutrale vakvereniging BvL een boycotactie begon tegen de allergrootste containerschepen. Ze eisten extra premies. Toen bleek dat loodsen gemiddeld 7.000 euro netto per maand verdienden en dat de actie miljoenen euro’s aan economische schade veroorzaakte, leidde dat tot controverse.

Er vonden nachtelijke marathongesprekken plaats in het Antwerpse stadhuis. Daarbij aanvaardde minister Weyts een extra vergoeding voor de beloodsing van de allergrootste schepen. Tegelijk zou tegen 23 december een plan worden afgesproken om de efficiëntie bij de loodsdienst te verbeteren. Een van de vele agendapunten daarin was een zogenaamd “onderzoek van de multivalentie”. Dat betekent de facto een gedeeltelijke opheffing van het onderscheid tussen zee- en ­rivierloodsen, waarbij beide categorieën voortaan heel het traject van de Antwerpse sluizen tot het loodspunt in de Noordzee zouden kunnen begeleiden.

“Megalomane plannen”

Hoever het daarmee staat, was gisteren niet duidelijk. Toch stuurde de BvL maandag een vlammende brief naar Weyts. Daarin wordt hem verweten “de invoering van de multivalentie” op 23 december al te willen voorleggen aan het sectorcomité (waarin alleen de officiële vakbonden zitten), zonder overleg met de BvL in de gemeenschappelijke werkgroep. De neutrale vakorganisatie heeft het in haar brief over “contractbreuk van uwentwege” en “regelrechte provocatie van de rivierloodsen”. Verder wordt er nog sterke taal gebruikt zoals “amateuristisch en onaanvaardbaar”, “onbegrijpelijk”, “politieke incompetentie”, “megalomane plannen” en “blinde en kortzichtige reorganisatiedrift”. Kortom: “een enorme kaakslag”.

Daarom dient de vakvereniging een actieaanzegging in. “De prijs die u, de haven en de loodsdienst zullen betalen – en dit om enkelen ter wille te zijn – is hoog. Wederom drijft u het rivierkorps in een nieuwe actie. En maak u geen illusies, de reactie zal ongezien hard zijn”, klinkt het nog.

Gesprekken lopen nog

Het kabinet van minister Weyts wou dinsdag enkel kwijt: “We kunnen niet veel zeggen over de stakingsaanzegging. Onze reactie is: de gesprekken lopen nog.” Het kabinet beschouwt de actie daarbij blijkbaar als een staking, terwijl de BvL in het verleden veelal eerst greep naar stiptheidsacties (waarbij alle regels maximaal nageleefd worden om de efficiëntie te verlagen).

Bij de BvL is de reactie scherper. Woordvoerder Yves Verspreet wil alleen bevestigen dat er “inderdaad een actieaanzegging is” en dat de onenigheid gaat over “tientallen punten in het tweede deel van het akkoord van 4 maart”. Verspreet bevestigt de brief overigens niet. Maar hij vraagt zich wel af “wie interne briefwisseling lekte om de gesprekken te dwarsbomen” en of die tekst dan niet gemanipuleerd is.