Peter Piot: "Alcohol- en tabakbeleid van Maggie De Block kost levens"

Piot is er niet gerust op: “Alle gezondheidssystemen -van Groot-Brittannië via de VS en Zwitserland tot België- zitten in een scenario dat veel weg heeft van een rampenfilm”, vreest de topwetenschapper. Hij stelt vast dat de bevolking veroudert, er steeds meer chronische aandoeningen zijn, zoals obesitas en diabetes, en dat steeds meer mensen last krijgen van dementie. Tegelijk stelt hij vast dat veel kankers perfect te genezen zijn, maar dat de behandelingen duurder worden.

“Die situatie zal gaandeweg onhoudbaar worden”, voorspelt Piot in een interview met Knack, want als we zo verder gaan zal de gezondheidszorg onbetaalbaar worden. “We moeten beseffen dat niet alles meer mogelijk zal zijn. Een 90-jarige zal geen nieuwe heup meer krijgen. Mensen die roken, worden uitgesloten van een longoperatie. Obese mensen moeten vermageren om in aanmerking te komen voor een behandeling. Op een bepaald ogenblik zal men onze gezondheidszorg fundamenteel moeten herdenken. Dat zal niet populair zijn en politiek moeilijk liggen, maar het moet. Want als we doorgaan zoals nu, stevenen we regelrecht af op een ramp.”

Piot stelt vast dat de noodzakelijke “medische rantsoenering” nu bij ons al een beetje gebeurt, “maar eerder op z’n Belgisch, zonder goede afspraken.” Hij is niet mals voor het gezondheidsbeleid van de Belgische regering. Dat bij de laatste begrotingscontrole besloten werd om vooral te besparen op Volksgezondheid, vindt Piot “niet de juiste weg”.

Om de stijgende kosten af te remmen, moet volgens Piot hard ingezet worden op preventie, om te evolueren naar een gezondere samenleving. Daarom noemt Piot het “onbegrijpelijk dat Maggie De Block de verkoop van alcohol en tabak aan jongeren niet wil verhinderen, omdat het zogezegd jobs zou kosten”. “Zo’n beleid kost geen jobs maar mensenlevens”, besluit Piot verwijtend. Piot toont zich geen voorstander van een absoluut verbod, maar pleit ervoor om de prijs van alcohol gevoelig te verhogen.

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block begrijpt de kritiek van Piot helemaal niet. “Ofwel is hij verkeerd geciteerd in het interview ofwel gaat hij wel kort door de bocht”, reageert haar woordvoerder Els Cleemput. “Dat ons alcohol- en tabakbeleid levens zou kosten, is wetenschappelijk niet hard te maken. Kan Piot dat eens bewijzen?”

Cleemput wijst er ook op dat De Block nooit gezegd heeft dat ze de verkoop van alcohol en tabak aan jongeren niet wil verhinderen, omdat het jobs zou kosten, zoals Piot beweert. Ten slotte geeft Cleemput aan dat de minister samen met haar regionale collega's aan een algemeen alcoholplan werkt, waarin verschillende maatregelen opgenomen zullen worden. Eerder dit jaar werd al een tabaksplan voorgesteld. Dat werd op de korrel genomen door oppositiepartijen, coalitiepartner CD&V en de antirookverenigingen omdat het volgens hen niet ver en snel genoeg gaat.

Peter Piot is een wereldautoriteit op gezondheidsvlak: hij was één van de mede-ontdekkers van ebola, stond jarenlang aan het hoofd van het VN-agentschap UNAIDS en nu, op 67-jarige leeftijd, leidt hij de vermaarde School of Hygiene and Tropical medicine in Londen.