Franstalige partijvoorzitters zetten deur op kier voor staatshervorming in 2024
De vijf nieuwe Franstalige partijvoorzitters zijn voor een nieuwe staatshervorming in 2024 en zijn bereid tijdens deze legislatuur de nodige grondwetsartikelen voor herziening vatbaar te verklaren. Dat zeggen Paul Magnette (PS), Georges-Louis Bouchez (MR), Rajae Maouane (Ecolo), Maxime Prévot (CDH) en François De Smet (DéFI) in een gezamenlijk interview aan "Le Soir" (betalend artikel). Maar het begrip "staatshervorming" krijgt een andere invulling dan wat veel Vlaams-nationalisten eronder verstaan.
Tot grote ergernis en frustratie van veel Vlaams-nationalisten waren de Franstalige partijen tot voor kort "demandeur de rien" op het vlak van een hervorming van de instellingen. Maar die houding lijkt te veranderen. In oktober al gaf PS-voorzitter Paul Magnette aan dat hij het niet bij een absoluut "non" houdt. Maar hij voegde er ook aan toe dat een staatshervorming voor wat hem betreft geen prioriteit is.
Persoonlijk vind ik dat dat regionaliseren erg weinig heeft opgebracht op het vlak van effectiviteit
Enkele maanden later lijken de geesten te zijn gerijpt. "Ja, er moet een staatshervorming komen in 2024, maar die moet niet alleen slaan op een verdeling van de bevoegdheden, maar ook op een verbetering van de werking van de federale staat", zegt Magnette in "Le Soir".
Opvallend is dat ook MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez op dezelfde lijn zit. "Ik denk dat we moeten toegeven dat onze staat niet goed functioneert. Wij zijn dus niet gekant tegen een staatshervorming in 2024 of op een ander tijdstip, maar ik heb het liever over een modernisering van de staat." Volgens Bouchez - ook een van de federale informateurs -betekent zo'n modernisering niet noodzakelijk nog meer bevoegdheden naar de regio's overhevelen. "Persoonlijk vind ik dat dat regionaliseren erg weinig heeft opgebracht op het vlak van effectiviteit." De staat moderniseren is dus niet alleen bevoegdheden naar de regio's overhevelen, maar ook bevoegdheden herfederaliseren als dat effectiever is.
Ik ben dat discours beu waarbij Vlamingen tegen Franstaligen worden opgejut
"Er zijn geen taboes", vindt ook Rajae Maouane, co-voorzitter van Ecolo. "De vraag die we ons vandaag moeten stellen, is die van de effectiviteit. Als de jongeren die betogen voor het klimaat vier ministers van Klimaat zien die het niet eens raken, begrijpen ze niet wat er gebeurt. Beter eten, betere lucht inademen, dat verandert niet aan de taalgrens." Ook Maouane is voor een staatshervorming, maar niet een hervorming met twee blokken die lijnrecht tegenover elkaar staan. "Ik ben dat discours beu waarbij Vlamingen tegen Fanstaligen worden opgejut."
DéFI-voorzitter François De Smet wil daarom in 2024 een staatshervorming op basis van de rationaliteit in plaats van het identitaire. "Laten we enkele jaren nemen zodat we in 2024 een grondwetsherziening aan de burger kunnen voorstellen", aldus De Smet. Hij schuift twee belangrijke punten naar voren: de federale staat moet het laatste en beslissende woord krijgen als de verschillende bestuursniveaus het niet met elkaar eens raken en de hervorming moet gedurende 20 à 25 jaar onveranderd blijven.
Er zijn dingen die volgens mij best kunnen worden geregionaliseerd, maar andere kunnen beter worden geherfederaliseerd
Ook CDH-voorzitter Maxime Prévot is het idee van een staatshervorming in 2024 genegen. "Ik denk dat we er nood aan hebben. Het heeft geen zin om je hoofd in het zand te steken." Prévot beseft dat de vraag om een nieuwe staatshervorming in Vlaanderen blijft weerklinken. "We moeten van deze generatie nieuwe partijvoorzitters gebruik maken om met elkaar te praten en ons lastenboek voor te bereiden. Niet als vijandig gebaar tegenover eender wie, maar als poging ons land beter te maken zodat het kan blijven bestaan. Er zijn dingen die volgens mij best kunnen worden geregionaliseerd, maar andere kunnen beter worden geherfederaliseerd. Zonder taboes."