Nieuw jaar, nieuwe plannen, maar deze goede voornemens kunt u zich alvast besparen
Wat als we zouden schrijven dat het in 2020 helemaal niet nodig is te stoppen met nagelbijten, minder koffie te drinken of ordelijker te zijn, omdat er genoeg redenen zijn om gewoon door te gaan? Gelukkig nieuwjaar!
New year, new me! Goede voornemens horen bij het nieuwe jaar zoals kamerlauwe cava, sandwiches met onbestemd, in mayonaise gedrenkt beleg en de uitspraak “dat we ze nog lang meuge meuge”. Wát we precies meuge meuge is onduidelijk, maar wat we niet meer meuge meuge wordt op die eerste januaridag luidkeels verkondigd. Geen koffie voor het slapengaan, bijvoorbeeld. Of niet meer doen alsof je je fitnessabonnement ooit nog eens gaat gebruiken. Stoppen met melkproducten is ook zo’n klassieker, net als meer boeken lezen.
Geen idee welke sadistische drift ons ertoe aanzet de oude versie van onszelf, die nochtans min of meer functioneert, in te ruilen voor een geüpdatet exemplaar, al zou je dat met de goodwill die gepaard gaat met zo’n kraakvers jaar nog als ‘upcycling’ kunnen zien.
Het idee dat je het de komende twaalf maanden nóg beter gaat doen. Of toch iets beter, op zijn minst. Hoop doet leven, en leven is al bij al een mooi begin om je voor te nemen, op eender welk moment van het jaar.
Toch houdt volgens onderzoek van iVox uit 2018 slechts één op de tien Belgen die goede voornemens vol, voornamelijk omdat de voornemens heel onrealistisch worden opgesteld. Vaker met de fiets naar het werk is nobel, maar wie komt er in godesnaam weg met ‘elke ochtend veertig minuten mediteren’?
Ikzelf ben van plan mijn goede voornemens te recycleren: niets van wasbeerbont dragen en niet naar Sigur Rós luisteren, twee dingen die ik zonder enige moeite heb kunnen doordouwen, waardoor ik momenteel de balans mag opmaken dat mijn 2019 alles overziend geslaagd was. Het kan natuurlijk altijd ambitieuzer, maar weet dat je jezelf met onderstaande ‘goede’ voornemens minder plezier doet dan je denkt.
1. Stoppen met nagelbijten
Akkoord, het ziet er niet appetijtelijk uit, je kunt je tanden en tandvlees er op termijn mee beschadigen, en door de beschermlaag van de rauwe, kwetsbare huid onder je nagels weg te knagen ben je daar ook iets vatbaarder voor infecties.
Maar eigenlijk hoef je niet te stoppen met nagelbijten als het jou niet stoort. Voor de meeste mensen is het een manier om stress weg te kauwen – iedereen weet dat stress dé doodsoorzaak van de middenklasse is. Bovendien heeft wetenschappelijk onderzoek uitgewezen dat oraal nagelschrapen zelfs goed voor je kan zijn.
Wetenschappers van de Nieuw-Zeelandse universiteit van Otago toonden aan dat kinderen die op hun nagels bijten of op hun duim zuigen minder allergieën voor bijvoorbeeld pollen of huisstofmijt ontwikkelen, omdat ze er vaker aan blootgesteld worden. Het onderzoek wordt door sommigen tegengesproken, maar ondersteunt de zogenaamde ‘hygiene hypothesis’ van MIT en Harvard, die grofweg stelt dat een te propere omgeving niet bevorderlijk is voor onze gezondheid en ons immuunsysteem. Het is logisch dat ook toe te passen op nagelbijten.
Onder je nagels verzamelt zich allerhande vuiligheid, ook bacteriën en virussen van de grote boze buitenwereld en haar inwoners, die al dan niet gevaccineerd zijn voor ziektes die je doorgaans enkel in geschiedenisboeken tegenkomt. Door jezelf af en toe te trakteren op een amuse-gueule van trapleuningzweet met een sausje kinkhoest maak je je lichaam gewoon aan deze schadelijke cocktail en is het als het ware een work-out voor je immuunsysteem. Work-out: doet het altijd goed op 1 januari.
2. Ordelijker zijn
Als je een van de onfortuinlijke zielen bent van wie de baas het cleandeskprincipe hanteert, dan is dit iets voor het volgende functioneringsgesprek. Onderzoek van de universiteit van Minnesota heeft empirisch aangetoond wat iedereen al langer weet: a dirty mind is a joy forever. Of toch voor zij die creatief moeten zijn.
Een net bureau is beter om je te concentreren, om saaie, langdurige klusjes tot een goed einde te brengen en om sneller taken van een to-dolijst af te vinken. Maar wie op zoek is naar creativiteit en vindingrijkheid voor het benaderen van een probleem doet er goed aan een nest te bouwen met opwindautootjes, half opgebrande foto’s van ex-lieven, een dode cactus en omgebogen paperclips.
De onderzoekers merkten een stijging van 28 procent in creativiteit bij de proefpersonen die in een rommelige kamer met oplossingen voor de dag moesten komen. 28 procent. Enkel een mens in een kaal, opgeruimd kantoor zou droogjes stellen dat dat “bijna 30 procent is”.
3. Meteen op mails antwoorden
Laat dit de grootste dienst zijn die deze krant je dit jaar doet: knip en plak onderstaande in het automatisch antwoord van je mailbox en kom als een beter, gezonder mens de komende twaalf maanden door.
“Beste, bedankt voor uw correspondentie. Ik antwoord op een voor mij gepast tijdstip, aangezien de wetenschap zegt dat meteen ‘reply’ klikken op een binnenkomende mail tijdrovend en stresserend is en onze concentratie overhoophaalt. Multitasken mag dan indrukwekkend klinken, onderzoek van de University of Sussex toont aan dat chronisch multitasken ons brein voorgoed verandert. En niet op een positieve manier. Chronische multitaskers – ofte: mensen die meteen op mails antwoorden tijdens hun werkdag – zijn niet enkel op het moment zelf sneller afgeleid, maar hebben het ook in de toekomst moeilijker met concentratie, met het onderscheiden van hoofd- en bijzaken en met een heleboel andere cognitieve taken.
Aangezien ik mijn eigen welzijn nog steeds belangrijker vind dan uw nood aan informatie, verblijf ik, tot de zevende reminder, (naam).”
4. Minder vloeken
Sodeju, hier had ik zelf niet op durven te hopen, maar het stond er dus echt, in het wetenschappelijk magazine Neuroreport: vloeken is goed voor je. Richard Stephens van Keele University ontdekte dat proefpersonen die vloekten terwijl hun hand in ijskoud water ondergedompeld werd de pijn zo’n 50 procent langer konden volhouden dan de proefpersonen die, en ik citeer, “een neutraal, non-scheldwoord uitten”.
Mijn nieuwsgierigheid werd geprikkeld en ik wou mijnheer Stephens bijna mailen om erachter te komen welk woord deze mensen dan bezigden, maar sinds ik mijn vader in de auto ‘washandje!’ heb horen schreeuwen naar een andere bestuurder, ga ik ervan uit dat er niet zoiets bestaat als ‘neutraal’.
De hypothese van Stephens (vloeken = prima) wordt onderschreven door Yehuda Baruch van de universiteit van East Anglia, uit wiens onderzoek bleek dat vloeken op de werkvloer niet alleen helpt om stress te verlagen, maar ook om de kameraadschap tussen collega’s te bevorderen.
Begin je binnenkort aan een nieuwe job? Bedenk dan alvast enkele eufemismen om de drankautomaat mee te beledigen.
5. De wekker vroeger zetten
Heel wat knappe koppen uit heel wat verschillende landen hebben al aangetoond dat ontwaken met het schrille, snerpende geluid van een wekker een aanslag op je welzijn is. Jep, zelfs als je ‘Mardy Bum’ van Arctic Monkeys als wake-upsong kiest.
De wekker zou voornamelijk ongezond zijn omdat hij geen rekening houdt met je slaapcyclus, en de kans dus groot is dat je wakker wordt gemaakt op een moment waarop je absoluut niet hoort wakker te worden.
Omdat je op zo’n moment van zo ver moet komen, voelt het plotse geluid aan alsof je hele systeem aan de startkabels wordt gelegd en iemand met een sardonische grijns op het gaspedaal gaat staan. Dat is allerminst aangenaam. Zelfs als die persoon Alex Turner is. Hartkloppingen, een verhoogde bloeddruk en een grotere aanmaak van stresshormoon zijn niet bepaald de dingen die je van het ontbijtbuffet van het leven wilt meekrijgen.
De wekker dumpen is dus een beter voornemen. Maar omdat het leeuwendeel van onze maatschappij steunt op het vertrouwen dat bepaalde mensen op bepaalde tijdstippen op bepaalde locaties zijn, is ‘wakker worden’ wel aangewezen. TLDR? Ja, jij gaat in 2020 zo’n stumperd met een ‘wake-up light’ worden.
6. Serieuzer aan cultuurbeleving doen
Ik ben vast niet de enige die zich wanneer de eindejaarslijstjes binnenrollen voorneemt het komende jaar wat meer tijd te investeren in Roemeense arthouse, inventieve punkjazz of, gewoon, hersenprikkelende documentaires. Met andere woorden: The Office voor minstens een uurtje per week inwisselen voor een project waar niet meteen een lachband onder gemonteerd kan worden. Tenzij dat net deel van de kunst is. Weet ik veel. Daarom moet ik dus Serieuzere Dingen kijken.
Toch ondersteunt de wetenschap mijn kijkgedrag. De positieve effecten van een schaterlach op tijd en stond zijn niet op één hand te tellen. Lachen verlaagt de bloeddruk en de aanmaak van het stresshormoon cortisol, doet angstige gevoelens afnemen en verhoogt positieve gevoelens. Wie vaak lacht, wordt dus gelukkiger. En ja, dat is ontzettend logisch en oneerlijk tegelijkertijd.
Natuurlijk voedt kunst die je aan het denken zet je lichaam en ziel op ontiegelijk veel manieren, en de eerste politicus die dit krantenknipsel gebruikt om de besparingen in de cultuursector te vergoelijken krijgt mijn meest originele scheldwoorden (bedacht in een rommelig kamertje) over zich heen. Maar wie slechts een uur per week de tijd heeft om te Netflixen, kijkt beter naar Will Ferrell dan naar Chernobyl. In mijn ongecultiveerde hoofd rijmt dat.
7. Minder koffie drinken
Het is een van de meest bizarre vormen van zelfkastijding, maar een handjevol mensen declameert op het einde van het jaar dat ze per 1 januari minder koffie zullen drinken of zelfs helemaal cafeïnevrij zullen gaan. Het is raden naar wat ze verwachten, behalve een meewarige blik en een lidkaart voor de club van Mensen Die Vlotjes In Slaap Vallen. Want waarom zou je jezelf zoiets aandoen?
Wie plots stopt met koffie kan te maken krijgen met gruwelijke ontwenningsverschijnselen zoals hoofdpijn en zelfs neerslachtige gevoelens. Andere studies toonden aan dat koffie het risico op levercirrose, gal- en nierstenen vermindert en dat mensen die dagelijks van het zwarte goud sippen minder kans hebben op leeftijdsgebonden diabetes. Bovendien boost koffie de motorische activiteit en kan het zelfs de functie van de luchtwegen verbeteren.
Zolang je de aanbevolen hoeveelheid van drie kopjes per dag (zo’n 300 mg cafeïne) niet overschrijdt, mag je dus met een gerust hart koffie blijven drinken. Tenzij je die mix van siroop, koffiegruis, slagroom en kaneel die je bij Starbucks achterover giet ook koffie noemt. Linea recta mee kappen dan.
8. Elke ochtend douchen
Het is universeel, menselijk en volkomen begrijpelijk: als bovenvermelde wekker je brutaal uit een droom over tangodansen met Jeff Goldblum haalt, knal je resoluut op de snoozeknop. En nog eens. En nog eens. Tot je plotseling wakker wordt van de roestige velociraptorschreeuw van de vuilniskar en beseft dat je nog exact negen minuten hebt om je trein naar het werk te halen. Douchen schiet er vaak bij in als mensen zich ’s ochtends moeten haasten, maar dat blijkt eigenlijk niet zo’n gigantisch probleem. Integendeel.
Dermatologen stellen dat we zelfs te vaak en te lang douchen, waardoor onze huid uitgedroogd en geïrriteerd raakt en we de goede bacteriën in onze opperlaag wegwassen. Douchen volgens doktersvoorschrift komt neer op ongeveer tien minuten om de twee dagen onder lauwwarm water. En zeg nu zelf, dan douche je toch beter niet? Tweemaal daags tandenpoetsen wordt dan weer wél ten stelligste aanbevolen.
9. Gluten schrappen
De Vlaamse Coeliakie Vereniging (VCV) schat dat er in België ongeveer 55.000 coeliakiepatiënten zijn, maar de kans is groot dat jij in je kennissenkring alleen al vijf mensen kent die beweren dat gluten de verpersoonlijking van de duivel is. En die op 1 januari dan ook met gepijnigde blik de sandwiches met bedenkelijk, in mayonaise gedrenkt beleg weigeren, want ‘ik ga gluten schrappen’. Omdat ze dankzij verschillende dieethypes denken dat ze gezonder eten als ze ‘geen koolhydraten eten’ (spoiler: groentjes zijn ook koolhydraten).
Je zou kunnen zeggen dat deze sujetten daar vooral zichzelf mee naaien, aangezien glutenvrije producten vaak additieven bevatten om het deeg weer rekbaar te maken die niet bepaald supergezond zijn als je de ziekte niet hebt.
Maar echte coeliakiepatiënten zien ook af van de glutenhype, waardoor niemand hun ernstige intolerantie nog serieus neemt en ze op restaurant toch het verboden spul binnenkrijgen. Dat is bijzonder gevaarlijk. En asociaal.
Ik ben nooit een grote fan van rugtatoeages geweest, maar als ik er eentje zou nemen, dan wel deze: ‘Claimen dat je geen gluten mag eten als je gewoon wilt afvallen, is shit.’