Iran zal zich niet meer houden aan nucleaire deal uit 2015

De Iraanse staatstelevisie bracht een verklaring uit van de regering van president Hassan Rohani waarin te lezen staat dat het land zich geen beperkingen meer oplegt wat betreft de verrijking, hoeveelheid verrijkt uranium en onderzoek en ontwikkeling van zijn nucleaire activiteiten. In de verklaring werd niet dieper ingegaan op de hoeveelheid uranium die Iran opnieuw wil verrijken.

In de nucleaire deal uit 2015 wordt onder meer een limiet op de verrijking van uranium en op het aantal centrifuges opgelegd. Bedoeling van het akkoord, afgesloten tussen Iran en de zes wereldmachten (VS, China, Rusland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland), was de nucleaire ambities van het land aan banden te leggen, in ruil voor de opheffing van economische sancties. In 2018 besliste de Amerikaanse president Donald Trump al om zich eenzijdig terug te trekken uit de overeenkomst.

Als reactie daarop begon Teheran bepalingen uit het akkoord met de voeten te treden. Zo werd uranium al sinds november tot meer dan de toegestane 3,67 procent verrijkt. Het land zegt nu de “vijfde en laatste fase” te zijn ingegaan van de vermindering van de nucleaire verplichtingen. Teheran zegt in de mededeling wel dat de samenwerking met het internationaal atoomenergieagentschap IAEA, dat toeziet op de nucleaire activiteiten, zal worden voortgezet. 

Honderdduizenden Iraniërs hebben vandaag afscheid genomen van de Iraanse generaal. Nadat zaterdag al verschillende begrafenisprocessies plaatsvonden in Irak, werd het lichaam van Soleimani vroeg vanochtend overgevlogen van Bagdad naar Ahvaz, een stad in het zuidwesten van Iran. Daar woonden tienduizenden mensen de eerste ceremonie bij. 

Daarna werden Soleimani’s resten gebracht naar Mashhad in het noordoosten, de op een na grootste stad van Iran en een belangrijke religieuze plaats. Een ellenlange stoet rouwenden trok er richting het mausoleum van imam Reza.

De plechtigheden in Ahvaz en Mashhad zijn twee van meerdere ceremonies die de Iraanse autoriteiten gepland hadden ter ere van Soleimani. 

“We zijn met 80 miljoen Iraniërs, als ieder van ons één dollar opzij legt, zullen we 80 miljoen dollar hebben, en kunnen we gelijk wie belonen die ons het hoofd van Trump brengt”, zei een spreker op de ceremonie in Mashhad, aldus de Arabische zender al-Arabiya. Ook die plechtigheid werd live uitgezonden op een Iraanse televisiezender, schrijft de zender nog.

Door de grote opkomst in Mashhad, heeft het bijna twee uur geduurd voordat de begrafenisstoet zich doorheen de massa een weg kon banen naar het mausoleum van imam Reza. Er werd op die manier een grote achterstand op het schema opgelopen.

“Door de glorieuze en intense aanwezigheid van miljoenen mensen bij de afscheidsceremonie in Mashhad (....) is het niet meer mogelijk om de voorziene bijeenkomst aan de Mosalla moskee in Teheran te laten plaatsvinden”, zo meldt de Revolutionaire Garde in een mededeling.

Ook maandagmorgen vindt in Teheran nog een plechtigheid plaats, waar ook de Iraanse leiders deel aan zullen nemen. Volgens het officiële programma zal ook ayatollah Ali Khamenei, de Iraanse opperste leider, aanwezig zijn. Wegens de mensenmassa worden verscheidene delen van de stad afgesloten voor auto’s. 

Van Teheran gaat het lichaam van Soleimani vervolgens naar Qom, de heilige stad in het centrum van Iran, waar opnieuw een ceremonie wordt georganiseerd. Dinsdag wordt de bekende generaal uiteindelijk begraven in zijn geboortestad Kerman, in het zuidoosten van het land.

Iran heeft sinds Soleimani's dood al meerdere keren te kennen gegeven wraak te zullen nemen voor de dood van de topgeneraal. Amerikaans president Donald Trump waarschuwde vandaag op Twitter nog voor de gevolgen van vergeldingsacties.