De opvolger van Soleimani is een ervaren bureaucraat met als eerste opdracht: wraak

Begin er maar aan: de straten hangen vol met het portret van je voorganger, het hele land loopt uit voor zijn begrafenis, en hij wordt wereldwijd als ‘de grote strateeg van Iran’ omschreven. De opvolger van Qassem Soleimani heeft, zoals de Britten dat mooi noemen, grote schoenen te vullen.

Toch stond er al iemand klaar in de coulissen. Luttele uren na de dood van Soleimani, kondigde Teheran aan dat de Quds Brigade van de Revolutionaire Garde een nieuwe leider heeft: de vrij onbekende brigadier-generaal Esmail Qaani.

Deze 62-jarige man is niet iemand van de grote verhalen: alle Iran-kenners onderstrepen dat hij een bureaucraat is die zich met de administratieve taken van het elitekorps heeft beziggehouden en dat hij over weinig charisma beschikt.

Maar ervaren is hij wel. Net als Soleimani, is Qaani een veteraan van de bloedige Iran-Irak-oorlog (1980 – 1988), waarbij het leger van de nieuwe Iraanse regering tegenover dat van Saddam Hoessein kwam te staan. Het conflict was uitermate wreed en bijna een miljoen mensen kwamen om het leven bij de strijd die zich voor een groot deel in de loopgraven afspeelde.

“Kinderen van de oorlog”

Hier ontstond een vriendschap tussen Soleimani en Qaani die nog vele decennia zou voortduren – een band die werd gevormd door het lijden tijdens het conflict. “We zijn kinderen van de oorlog”, zou Qaani in 2015 volgens Iraanse media gezegd hebben.

Na deze oorlog, waarbij de wereld Iran aan zijn lot had overgelaten, voelden beide mannen tot in hun vezels dat zoiets nooit meer mocht gebeuren – en ook het Iraanse regime wilde zeker stellen dat het land nooit meer op deze manier zou kunnen worden aangevallen. Het was het begin van een buitenlandpolitiek vol wantrouwen en van het uitbreiden van de Iraanse invloedssfeer, bijvoorbeeld door in het buitenland milities te bewapenen en te trainen.

Waar Soleimani ten westen van Iran actief was, werkte Qaani langs de oostelijke grenzen, waar hij ook is geboren. Hij onderhield bijvoorbeeld contact met de Taliban en rekruteerde Afghaanse en Pakistaanse sjiitische vrijwilligers voor de oorlog in Syrië. Maar terwijl Soleimani in de Arabische wereld een enorm persoonlijk netwerk opbouwde, en zich daar ook openlijk op voorstond, werkte Qaani bureaucratischer en veel meer in de luwte.

Lijst van terroristen

Desondanks stond ook Qaani op het vizier van de Verenigde Staten en in 2012 zette de toenmalige Amerikaanse president Barack Obama hem samen met twee andere commandanten van de Republikeinse Garde op een lijst van terroristen. Qaani was verantwoordelijk voor de verspreiding van financiële steun aan militante groeperingen wereldwijd en is in verband gebracht met grootschalige wapensmokkel naar Syrië en Gambia.

Qaani geldt als een vertrouweling van de opperste leider van Iran, ayatollah Ali Khamenei, die hem deze week “een van de prominentste commandanten in de heilige verdediging van het land” noemde. “De agenda van de Quds Brigade zal niet anders zijn dan onder zijn voorganger.”

En dat is precies zijn belangrijkste kwaliteit: Qaani, een man die al twee decennia in de hoogste regionen van de Quds Brigade verkeert, kent de organisatie en haar clandestiene operaties door en door. Hij zal zorgen voor continuïteit bij het elitekorps, dat met de dood van Soleimani een enorme klap heeft te verwerken.

Zijn eerste grote opdracht is bekend. Voor de begrafenis van Soleimani in Teheran maandag, beloofde Qaani diens werk voort te zetten en de Amerikanen uit het Midden-Oosten te werken. “God de Almachtige heeft gezworen dat hij zijn wraak zal krijgen. Er zal zeker actie volgen.”

En deze wraakactie zal door hem geleid worden, Esmail Qaani, de leider van de Quds Brigade.