Direct naar artikelinhoud
Analyse

Vergeldingsaanval Iran was vooral een symbolische daad

Iraakse militairen verzamelen bij het noordelijke Erbil restanten van een Iraanse raket die Teheran afvuurde op een militaire basis waar Amerikaanse militairen zijn gelegerd.Beeld Anadolu Agency via Getty Images

‘Operatie Martelaar Soleimani’, zoals de Iraniërs hun vergeldingsaanval op Amerikaanse bases noemden, stond woensdag bol van de symboliek. Precies om 1.20 uur, het tijdstip dat de VS vorige week generaal Qassem Soleimani hadden geliquideerd, werden twaalf korteafstandsraketten afgevuurd. De aanvallers: de Revolutionaire Garde, Soleimani’s elitestrijdmacht.

Hun belangrijkste doelwit was, zo’n 700 kilometer verderop, Al Asad: de luchtmachtbasis in Irak die Donald Trump in 2018 had bezocht. Trump noemde de basis de afgelopen dagen nog, omdat de VS er voor honderden miljoenen dollars aan hadden besteed. Nu daalden zeker zes Iraanse raketten neer op Al Asad.

Maar nadat de garde en geestelijk leider Ali Khamenei de aanval hadden geprezen als een groot succes, was al duidelijk dat de Iraanse vergelding vooral een symbolische actie was geweest. Iran kan met zijn rakettenarsenaal, het grootste van het Midden-Oosten, elke Amerikaanse basis in het Midden-Oosten in vuur en vlam zetten. 

Toch zijn Al Asad en het eveneens bestookte steunpunt bij Erbil niet met de grond gelijkgemaakt. Bij de twee bases, waar het overgrote deel van de 5.000 Amerikaanse militairen in Irak is gelegerd, waren ook geen doden te betreuren onder de Amerikaanse en Iraakse soldaten, al had Iran dat wel beweerd. 

De Iraanse opzet was duidelijk: snel toeslaan en Soleimani’s dood vergelden, maar geen bloedbad veroorzaken onder de Amerikanen. Alleen zo kon immers een Amerikaanse tegenaanval en daarmee een nog groter militair conflict, dat Teheran onmogelijk kan winnen, worden voorkomen.

Teheran waarschuwde Bagdad ook dat de operatie te verwachten viel. Hierop zouden de Irakezen op hun beurt de Amerikanen, die de bases bewaken met luchtverdedigingssystemen, hebben ingeseind over wat hun te wachten stond.