Te veel Belgen begrijpen niet wat hun ziekte of behandeling omvat
30 tot 45 procent van de Belgen begrijpt niet of maar beperkt wat hun ziekte of behandeling omvat, schrijft het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) in een nieuw rapport. ‘We hebben een nationaal actieplan nodig.’
“De bezorgdheid hierover zou groot moeten zijn”, zegt Jef Adriaenssens, health service research expert van het KCE. Hij werkte mee aan het jongste rapport over de Belgische gezondheidsgeletterdheid, oftewel het vermogen van Belgen om informatie over zijn of haar gezondheid te begrijpen.
Het KCE schrijft dat tussen 30 tot 45 procent van onze landgenoten een laag niveau van geletterdheid heeft, wat wil zeggen dat ze bijvoorbeeld moeite hebben om een gesprek te voeren met een arts, niet goed snappen welke aandoening ze hebben of wat ze precies moeten doen om hun gezondheidssituatie te verbeteren of niet te doen verergeren.
Volgens Adriaenssens zijn de gevolgen daarvan niet te onderschatten. “Stel dat iemand niet goed begrijpt wat diabetes is en zijn of haar gedrag niet aanpast of op een verkeerde manier medicatie neemt. Dat kan zorgen voor een pak meer en ernstigere problemen.”
Beter dan Europese gemiddelde
In welke mate de Belg nu meer of minder gezondheidsgeletterd is dan vroeger, kan het KCE niet duiden. Wel stelt het dat we iets beter dan het Europese gemiddelde scoren. Een laag niveau van geletterdheid hangt vooral samen met het opleidingsniveau van mensen, maar ook hun leeftijd en hun socio-economische status.
Het KCE, dat zijn rapport opstelt op vraag van de FOD Volksgezondheid, doet ook een aantal aanbevelingen voor een nationaal actieplan, waaraan we volgens het centrum grote nood hebben. “Veel landen hebben zo'n plannen gelanceerd, maar in België bestaan er alleen geïsoleerde initiatieven. Een algemeen beleid ontbreekt.” Volgens Adriaenssens moet er dringend werk worden gemaakt van een beleid dat alle sectoren en bevoegdheidsniveaus overstijgt. “Dit moet verder gaan dan alleen de gezondheidszorg. Ook cultuur, werk, sport moet hierin betrokken worden. We hebben het niet becijferd, maar de gezondheids- en ook financiële winst met zo'n beleid zou groot kunnen zijn.”
Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) wijst in een reactie naar mijngezondheid.be, “een centrale, digitale toegangspoort” die ze vorig jaar lanceerde om versnipperde informatie te bundelen en zo ook de gezondheidsgeletterdheid te verbeteren. “Het potentieel van dit instrument blijkt duidelijk uit het aantal gebruikers vandaag. Dat zijn er al enkele honderdduizenden.”