Kletterende ruzie aan het Britse hof? En hoe zit het met de centen? 5 vragen over nieuwe weg die Harry en Meghan inslaan

Sinds de eerste geruchten over hun relatie hebben prins Harry en Meghan Markle, de hertog en hertogin van Sussex, een mentale strijd geleverd. De sensatiepers was achter de relatie gekomen en kampeerde voor de woning van de "Suits"-actrice in Toronto (Canada). Ze probeerde zelfs in haar garage in te breken.

Onder deze druk stuurde een boze Harry op 8 november 2016 via Kensington Palace een tweet dat zijn vriendin met rust gelaten moest worden. De relatie was nog erg pril, niet meteen een ideaal begin.

Met het drama van zijn moeder prinses Diana in het achterhoofd - zij verongelukte in een tunnel in Parijs achtervolgd door paparazzi - zag Harry zich genoodzaakt actie te ondernemen.

"Harry is er zich van bewust dat er veel aandacht bestaat voor zijn privéleven. Het went nooit, maar hij heeft geprobeerd een dik olifantenvel te kweken", aldus de tweet. "Maar afgelopen week is er een grens overschreden." Daarmee wees de prins op de racistische en seksistische ondertonen in heel wat artikels en op sociale media. Miss Markle  was "slechts" een actrice, ze was gescheiden en ze heeft een zwarte moeder.

Maar die stroom van - al dan niet terechte - kritiek tot verwijten of onwaarheden toe, is nooit gestopt. Een kleine greep uit het aanbod:

• Bij de verlovingsaankondiging droeg Meghan geen nylonkousen. Blote benen... mag dat etiquettegewijs wel voor een royal? Het leverde haar venijnige commentaren op.
• Meghan hield een babyshower in New York met sterren als Venus Williams en Amal Clooney in een peperduur penthouse met uitzicht op Central Park. Op foto's verschuilt de hertogin zich achter een zonnebril voor de pers. Decadent verwaand of normaal in hogere kringen, de tabloids smulden gretig.
• Ook het feit dat ze een doula (bevallingscoach) wilde bij de geboorte van Archie en thuis in Frogmore Cottage wilde bevallen, veroorzaakte veel onbegrip. Of er een doula bij was weten we nog altijd niet, maar zijn geboorteakte verklapte achteraf dat Archie werd geboren in Portland Hospital in Londen. 

En zo zijn er nog honderden verhalen en evenveel meningen. Op sociale media zijn er heuse groepen pro-TeamSussex of contra-TeamSussex en Kate Middleton (de vrouw van prins William) wordt hard uitgespeeld tegen Meghan, en vice versa. Onder het motto "Wie is de beste hertogin"?

Eind vorig jaar besliste het koppel enkele kranten voor de rechter te slepen en was er de tv-documentaire waarin ze  vertelden dat de constante media-aandacht op hen woog. Een olifantenvel kweken, dat was dus niet gelukt. Harry benadrukte dat hij géén herhaling wilde van het verleden. Meghan wil(de) niet de Britse strategie toepassen van de bekende Britse stiff upper lip waarbij emoties niet worden getoond. Het jaar na hun huwelijk was voor haar "heel moeilijk". Punt.   

Video onder: Meghan Markle getuigt in oktober vorig jaar in een tv-documentaire over haar strijd met de sensatiepers

Met de stap opzij nemen Harry en Meghan een vrij drastische beslissing. Ze willen hun eigen koers varen en ze hopen méér controle te krijgen over hun privacy en foute berichtgeving een stap voor te zijn. Ze lanceerden daarom gisteren meteen de nieuwe website Sussexroyal.com. De twee vonden samen hun draai niet en worstelden met hun eigen rol binnen de koninklijke familie. 

Harry en Meghan willen financieel onafhankelijk worden en zelf geld verdienen. Hoe ze dat gaan doen, is compleet onduidelijk. Ze beloven klaarheid te scheppen als alles is beklonken met de rest van de familie.

Hoe rooiden de prins en hertogin het dan de afgelopen jaren? Meghan was jarenlang actrice, sprak reclamespotjes in en kluste bij als kalligrafiste, onder meer voor het merk Dolce & Gabbana. Haar vermogen vóór ze trouwde werd op 5 miljoen dollar geschat.

De bankrekening van Harry is iets complexer, maar er is uiteraard de erfenis van Diana. Bij haar dood in 1997 liet de prinses haar zonen zo'n 13 miljoen pond na. In haar testament liet Diana optekenen dat William en Harry op hun dertigste verjaardag recht zouden hebben op een gelijk bedrag. Harry kreeg zijn deel op 15 september 2014.   

Voor hun koninklijke opdrachten worden Harry en Meghan gefinancierd door de Sovereign Grant, of het fonds waaruit de dotaties komen voor het onderhoud van koninklijke verblijven en de vervoerskosten, onder andere gespekt door de Britse belastingbetaler. De Sovereign Grant betaalt 5% van hun kantoorkosten. De rest van de kosten draagt de prins van Wales, met andere woorden prins Charles, Harry's vader.

Charles zelf haalt inkomsten uit zijn Duchy of Cornwall (hertogdom Cornwall). Daarmee wordt een reeks bezittingen bedoeld: 550 km² land met daarop een paar honderd boerderijen, maar ook kantoren, winkels, bedrijfjes, eigendommen in Londen, plus een aandelenportefeuille. Totale waarde vandaag: meer dan een miljard pond, belastingvrij. In 2016 bijvoorbeeld leverde dat Charles een inkomen van 20 miljoen pond op.

Een andere Britse royal die zijn eigen weg zocht met de troon op de achtergrond is koning Edward VIII. Hij koos ook voor de liefde en deed troonsafstand voor zijn maîtresse Wallis Simpson in 1936. Het stel (foto onder) verhuisde tijdens W.O. II naar de Bahama's en later naar Frankrijk waar ze hun dagen onbezorgd vulden met reizen, feesten en genieten. 

In Europese koninklijke kringen zijn er wel meer die werken voor de kost. Enkele Nederlandse prinsen, onder wie de broer van koning Willem-Alexander, prins Constantijn, heeft een gewone job. Hij is zelfstandig adviseur in bedrijfsinnovatie en start-upambassadeur. "Mijn titel van prins helpt zeker", zei Constantijn in september nog. Maar hij merkte op dat dat gewoon handig is om "mensen rond de tafel te krijgen". Daarnaast wordt hij de Nederlandse "hulpkoning" genoemd: Constantijn reikt in naam van de Oranjes wel al eens een prijs uit.

Aan ons Belgische hof is er sinds 1 januari 2014 een onderscheid gemaakt waardoor enkel de kroonprins(es), de koning(in) zelf en de voormalige koning(in) recht hebben op een dotatie. Broers en zussen van de kroonprins(es) kunnen er géén aanspraak meer op maken. De prinsen Gabriël en Emmanuel en prinses Eléonore zullen zelf in hun onderhoud moeten voorzien. Alleen kroonprinses Elisabeth heeft recht op een toelage.

Openlijk zal er absoluut niet gezegd worden dat er ruzie is binnen de Britse koninklijke familie, maar je kan ervan uitgaan dat er een fikse spanning heerst. Gisteren reageerde Buckingham Palace - de Queen dus - alvast. "Wij begrijpen hun wens om het anders aan te pakken, maar het gaat hier om ingewikkelde zaken en dat zal enige tijd vergen om dit uit te werken. De gesprekken met de hertog en hertogin van Sussex zitten nog in een vroege fase." 

Het paleis is door de communicatie van Harry en Meghan duidelijk in snelheid gepakt, en dat is nooit aangename reclame om naar de buitenwereld als een hecht team naar voren te komen. Na de uitzending van de tv-documentaire van Harry en Meghan schreef BBC ook dat prins William "zich zorgen maakte" over zijn broer. Dat deed de wenkbrauwen fronsen, alsof William niet op de hoogte was van de gevoelens waarmee Harry kampt. Hebben ze geen contact met elkaar? Kan er eens geen telefoontje af, luidde de kritiek.  

Harry nuanceerde in het tv-interview wel de geruchten over een breuk. "Mijn broer en ik, wij hebben goede dagen en slechte dagen. We zijn broers. We zullen altijd broers zijn. We bewandelen verschillende wegen in ons leven nu, maar ik zal er altijd voor hem zijn, net zoals ik weet dat hij er altijd voor mij zal zijn."

Harry en Meghan gaan zich richten op nieuwe zaken, zoals de oprichting van een goed doel. En ze willen hun tijd gaan verdelen tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Amerika. Wellicht wordt met Noord-Amerika simpelweg Canada bedoeld, waar Meghan zeven jaar woonde en koningin Elizabeth overigens staatshoofd is. Toeval of niet: de Sussex'en bezochten gisteren nog het Canadese consulaat in Londen waar ze de hoge commissaris Janice Charette bedankten voor de gastvrijheid tijdens hun zes weken durende kerstvakantie in Canada.

Maar een tweede verblijf in Canada of niet, het is nog maar de vraag of ze daar in de luwte kunnen leven. Meghan kreeg als pril liefje van de prins in Toronto ook de paparazzi achter zich aan. De inhoud van haar winkelkar was toen al nieuws.

Het paar blijft tot de verbeelding spreken met de tragische en rebelse jeugd van Harry en de Hollywoodstatus van Meghan. Ze verdwijnen ook niet helemaal van het toneel. Ze willen zich blijven inzetten voor de Britse monarchie en Harry nam geen afstand van zijn titel en de troon. Hij blijft zesde in lijn voor de troonsopvolging. De kans dat hij ooit koning wordt is evenwel bijzonder klein. Dan zouden eerst zijn vader, broer, neefjes George en Louis én nichtje Charlotte het leven moeten laten. 

Bekijk hier de reportage van "Terzake":