"Absoluut onmogelijk": Iran ontkent dat Oekraïense Boeing door raket is neergehaald
Iran ontkent dat het eergisteren per ongeluk een Oekraïens passagiersvliegtuig heeft neergeschoten. Gisteren zeiden onder meer Canada en de Verenigde Staten dat het Iraanse luchtafweersysteem de opstijgende Boeing 737 heeft neergehaald. De Iraanse luchtvaartautoriteiten spreken dat met klem tegen. Ze nodigen buitenlandse experts, onder wie die van Boeing zelf, uit om de oorzaak te achterhalen.
"Eén ding is zeker, dit vliegtuig is niet door een raket geraakt." De voorzitter van de Iraanse luchtvaartautoriteit was vanmorgen op een persconferentie in de Iraanse hoofdstad Teheran bijzonder stellig in zijn reactie op de berichten dat de Iraanse luchtafweer eergisteren de opstijgende Oekraïense Boeing heeft neergeschoten. Volgens hem werken burgerluchtvaart en defensie samen en is het "absoluut onmogelijk" dat de Iraanse luchtafweer een burgertoestel uit de lucht zou hebben geschoten.
Gisteren bleek dat de Verenigde Staten heel sterke aanwijzingen hebben dat een raket de vliegramp veroorzaakt heeft. Later zei de Canadese premier Justin Trudeau –138 inzittenden waren op weg naar Canada, zeker 68 van hen waren Canadees staatsburger- dat er bewijzen zijn dat een Iraanse lucht-grondraket het toestel heeft neergeschoten.
De krant The New York Times heeft een video vrijgegeven waarop te zien is hoe een luchtafweerraket het toestel raakt. Die vroege woensdagmorgen stond Iran op scherp, omdat het land een Amerikaanse reactie verwachtte nadat het eerder zelf Amerikaanse troepen in Irak met raketten had beschoten.
Experts van Boeing uitgenodigd
Iran vraagt Canada en de VS om de gegevens waarop ze zich baseren te delen met de Iraanse onderzoekscommissie. Iran van zijn kant nodigt buitenlandse experts en die van Boeing uit om deel te nemen aan het onderzoek. Dat schreef de woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken op Twitter.
In gewone omstandigheden is het de normaalste zaak van de wereld dat betrokken landen en vliegtuigbouwers daaraan deelnemen, maar met Iran is dat wel even anders.
Omdat Boeing een Amerikaans bedrijf is, wilde Iran het bedrijf eerst niet toelaten. Of en in welke mate experts van Boeing of de Amerikaanse Transportveiligheidsraad NTSB nu wel betrokken gaan zijn, is nog niet duidelijk. Ter plaatse gaan is gezien de Amerikaanse sancties tegen Iran en de huidige spanningen niet zo voor de hand liggend. Experts krijgen van het Amerikaanse ministerie van Financiën in elk geval de toelating om voor het onderzoek naar Iran te reizen, zei minister Mnuchin deze namiddag.
Een team van tien Canadese experts is op weg naar Iran, al ligt daar de focus niet zozeer op de oorzaak wel op de Canadese slachtoffers. Hun komst lijkt logisch, maar is het niet, omdat de twee landen al enkele jaren hun diplomatieke relaties verbroken hebben.
Oekraïense president blijft voorzichtig
Experts uit Oekraïne zijn intussen samen met Iraanse collega's begonnen met het onderzoek naar de oorzaak. In een laboratorium in Teheran analyseren ze onder meer de twee zwarte dozen van het toestel, die meer inzicht zouden moeten geven over de oorzaak van de crash.
De Oekraïense president Zelenski wil voorlopig nog geen enkele oorzaak uitsluiten. In een post op Facebook sluit de president niet uit dat een raket de vliegramp heeft veroorzaakt, maar hij voegt er meteen aan toe dat er nog geen bevestiging is.
Hij roept "alle internationale partners (op) om alle informatie die ze hebben te delen met de onderzoekscommissie". In een telefoongesprek heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo hulp aangeboden. Pompeo sprak ook zijn medeleven uit met de slachtoffers van de ramp. De Amerikanen hebben ook gegevens met de Oekraïners gedeeld, zo liet de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken weten.
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":
