Start Gents euthanasieproces: hoe een assisenjury plots glamoureus wordt

Sommige mensen hebben meer dan één goede reden om zich ongeschikt te achten om in een assisenjury te zetelen. Een dame kwam met een been in het gips naar voren gestrompeld, zei dat ze van ver kwam en niet meer met de wagen kan rijden. “Het is pas gisteren gebeurd. En ik héb al eens eerder in een assisenjury gezeten.”

Voorzitter Martin Minnaert: “We hebben ook vastgesteld dat u de leeftijdsgrens van vijfenzestig al hebt overschreden.”

Excuusfestival

De meeste assisenprocessen beginnen met een excuusfestival. Voor dat tegen de Sint-Niklase huisarts Joris V. H. (59), zijn collega Frank D. (58) en psychiater Godelieve T. (67) werden negentig burgers opgetrommeld. Van hen moeten er twaalf over een dag of tien oordelen of de op 27 april 2010 uitgevoerde euthanasie bij Tine Nys (38) conform de wet is verlopen. Is dat niet zo, dan kunnen ze de drie veroordelen voor vergiftiging.

Misschien is het het gevolg van de in een identieke zaal gedraaide tv-serie De twaalf, maar anders dan op de meeste assisenzaken kwam in Gent een eerder beperkt aantal kandidaat-juryleden met een excuus.

“Wij hebben honderd koeien.”

“Ik ben gedelegeerd bestuurder, het zou een commerciële en financiële ramp zijn als ik er de komende twee weken niet zou kunnen zijn. Bovendien ben ik bevriend met Christine Mussche (advocate van hoofdbeklaagde Joris V.H., DDC), al meer dan tien jaar.”

“Ik ben voor euthanasie.”

Eén man voerde aan dat hij een klein bedrijfje runt en maar één werknemer heeft. “En ik kan die niet vertrouwen.”

Een man beweerde dat hij goed bevriend is met Godelieve T., wat een evidente grond is om te worden geschrapt. Vanuit de beklaagdenbank zat T. verwonderd te kijken. Kort daarvoor had de man nog bij mensen rondom hen geïnformeerd naar haar naam.

Wrakingen

Een veertigster uit Aalst zei: “Ik sta niet achter het systeem van de volksjury.”

Minnaert: “Ah, achter welk systeem staat u dan wel?”

“Achter een systeem met experten.”

Van de in totaal negentig opgeroepen burgers kwamen er tien niet opdagen, en nog eens 23 anderen bleken te oud of zagen hun excuus aanvaard. Dus gingen 57 namen in de urne, waarna wie werd uitgeloot naar voren moest komen. Vooraf was er commotie om advocaat Walter Van Steenbrugge, die had aangekondigd dat hij diepgelovige mensen zou wraken.

Van Steenbrugge liet zich gisteren vervangen en het was de ervaren Jef Vermassen die als advocaat van Godelieve T. de wrakingen voor zijn rekening nam. Parket-generaal en verdediging mochten elk acht mensen wraken. Het was uiteindelijk het openbaar ministerie dat – eerder uitzonderlijk – na 22 kandidaten al door zijn acht kaarten heen zat. Vermassen had genoeg aan vijf en gebruikte de zesde om de dame uit Aalst die het niet heeft voor volksjury’s de status van derde plaatsvervanger te besparen. Heel toevallig kwam haar naam als voorlaatste uit de urne.

Uiteindelijk bestaat de jury uit acht vrouwen en vier mannen. En er zijn beduidend meer vrijzinnigen gewraakt dan mogelijke gelovigen.

Teleurstelling

“De twaalf heeft u op het verkeerde been gezet”, gaf Minnaert de twaalf nog mee. “Er wordt geen hoofdman of -vrouw aangeduid. De wet is veranderd in 2016.”

Uiteindelijk mochten 42 mensen terug naar huis. Sommigen met opluchting, sommigen met zichtbare teleurstelling. Iemand zei: “Een volgende keer dan misschien.”

Het proces gaat vrijdag verder met het voorlezen van de akten van beschuldiging en van verdediging. De vader van Tine Nys wil zich vrijdag, net als zijn dochter Sofie, burgerlijke partij stellen tegen de drie artsen. Het debat lijkt vooral te zullen handelen over de vraag of aanhoudend psychisch lijden kan worden beschouwd als een ongeneeslijke ziekte.