Waarom stuurt Vladimir Poetin zijn regering naar huis? "Russische president laat zijn macht blijken"
De Russische president Vladimir Poetin is duidelijk bezig met zijn opvolging. Zijn ambtstermijn loopt af in 2024, maar een nieuwe grondwet zou de macht van zijn opvolger moeten uithollen en Poetin is blijkbaar van plan ook na zijn aftreden nog een grote rol te blijven spelen in de politiek in Moskou.
Het ontslag van de Russische regering heeft blijkbaar ook veel ministers zelf verrast, aldus Rusland-kenner Marijn Trio in "De wereld vandaag" op Radio 1. Dat ontslag zou te maken hebben met de grondwetswijzigingen die president Vladimir Poetin vanochtend in zijn "State of the Union" aan het parlement heeft voorgesteld.
Het gaat niet om een staatsgreep waarbij Poetin aan de kant wordt geschoven, integendeel
Concreet stelde Poetin vanmorgen voor om de macht van de president uit te hollen en te verschuiven naar de premier, de regering en het parlement. Zo wil Poetin dat een president slechts twee ambtstermijnen zou mogen vervullen (en dus geen vier zoals hijzelf); zou de nieuwe president zeker 25 jaar in Rusland moeten hebben gewoond (dat sluit dus een aantal dissidenten uit) en zou er meer macht gaan naar de Staatsraad, waarvan Poetin al dan niet toevallig voorzitter is.
De nieuwe rol van Poetin in dat alles is nog niet zeker, maar Marijn Trio denkt wel dat het veiligstellen van de positie van Poetin na het aflopen van zijn ambtstermijn in 2024 voorop zal staan en niet zo zeer de bezorgdheid over de parlementaire democratie.
Door die onduidelijkheid te scheppen, vermijdt Poetin volgens collega Jan Balliauw ook dat rivaliserende machtsgroepen in het Kremlin al zouden beginnen te manoeuvreren voor de periode na 2024. Hij wil duidelijk vermijden dat hij een vleugellamme president wordt in de aanloop naar de verkiezingen van dat jaar.
Beluister hieronder het gesprek met Marijn Trio in "De wereld vandaag":
Russische regering neemt ontslag: "Poetin laat zijn macht blijken"
Nieuwe premier is uitvoerder van bevelen
Die nieuwe premier is dan niet Dmitri Medvedev, maar die "hondstrouwe medestander" gaat ook niet helemaal weg. Zo zou hij vicevoorzitter van de Nationale Veiligheidsraad worden, dan heeft hij eerder meer macht dan nu. Poetin zit die raad overigens voor.
Het zou kunnen dat Poetin enkele mensen als premier gaat uitproberen om in 2024 de post van president in te vullen
Jan Balliauw merkt op dat de nieuwe premier, Michail Misjoestin, een grote onbekende en een bureaucraat is zonder duidelijke machtsbasis, die dus een trouwe uitvoerder van de bevelen van Poetin zou zijn. Sinds 2010 was Misjoestin de topman van de belastingdienst. Het zou volgens hem ook kunnen dat Poetin in een later stadium enkele andere mensen als premier gaat uitproberen om de post van president in 2024 in te vullen. Ook voormalig president Boris Jeltsin deed dat op het einde van zijn mandaat om zo uiteindelijk bij Poetin uit te komen. Die was toen ook onbekend en werd beschouwd als een bureaucraat.
Onze Ruslandkenner Jan Balliauw geeft meer uitleg in "Het Journaal":
Strategie van Poetin om vinger in de pap te houden
Volgens professor Koen Schoors wil Poetin er alles aan doen om zijn macht in Rusland te bestendigen na 2024. "Ik denk dat het probleem voor Poetin is wie hem zal opvolgen", zegt hij in "Terzake".
"Poetin is populair, maar zijn partij is dat eigenlijk niet. Ze moeten een nieuwe persoon creëren die ook populair is. Die kan de nieuwe president zijn, maar Poetin moet zelf ook een vinger in de pap houden. Daarom maakt Poetin de nieuwe president minder machtig. Het is een strategie om de troonopvolging degelijk voor te bereiden."
Bekijk de reactie van Koen Schoors uit "Terzake" hier:
Bekijk hier de analyse van Geert Grootkoerkamp uit "Terzake":
