“Rechtsstaat in Polen en Hongarije nu nog meer ondermijnd”

Ruim twee jaar geleden opende de Europese Commissie voor het eerst in de geschiedenis de zogenaamde artikel 7-procedure omdat ze vreesde dat de regering in Polen de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht aan het ondermijnen was. In september 2018 lanceerde het Europees Parlement op zijn beurt dezelfde procedure tegen Hongarije. Volgens Straatsburg staan de Europese fundamentele waarden op de helling. 

De procedures kunnen in principe leiden tot zware sancties, zoals de opschorting van het stemrecht in de ministerraden. Maar in de praktijk hebben ze vooralsnog weinig zoden aan de dijk gebracht, laakt het Europees Parlement in een resolutie die met 446 tegen 178 stemmen goedgekeurd werd.

Nauwere controle nodig
Meer zelfs, volgens rapporten van de Commissie, de VN, de OVSE en de Raad van Europa is de situatie in zowel Polen als Hongarije verslechterd sinds de inwerkingtreding van artikel 7. De Europarlementsleden hekelen dat de lidstaten de hoorzittingen met Polen en Hongarije niet op regelmatige, gestructureerde manier organiseren en nadien geen aanbevelingen formuleren. Het halfrond wil dan ook nauwer betrokken worden bij de hoorzittingen. 

Tot slot vragen de parlementsleden aan de Commissie om ook versnelde inbreukprocedures en kortgedingprocedures bij het Europese Hof van Justitie aan te wenden om verdere ontsporingen in beide landen te stoppen. Ze onderstrepen daarbij de "onmiddellijke noodzaak" van een vast mechanisme voor de beoordeling van de democratie, rechtsstaat en grondrechten in de lidstaten. Die opdracht is weggelegd voor de Belgische eurocommissaris Didier Reynders. 

"Het is bijzonder teleurstellend dat de hoorzittingen nog niet hebben geleid tot aanzienlijke vooruitgang. Polen en Hongarije slagen er niet in om de risico’s op een ernstige schending van onze basiswaarden weg te nemen", reageert Europees parlementslid Kris Peeters (CD&V). “Een permanente en systematische controle van het respect voor de democratie en de rechtsstaat is echt nodig.”