‘Voor de katholieke kerk is de buit al binnen’: eerste schaakstukken neergezet op euthanasieproces

De Sint-Niklase huisarts Joris Van Hove (59), zijn collega Frank D. (58) en psychiater Godelieve Thienpont (67) staan voor het assisenhof terecht voor vergiftiging omdat bij de levensbeëindiging van Tine Nys (38) op 27 april 2010 de door de euthanasiewet opgelegde voorwaarden niet zouden zijn nageleefd.

Met het langzaam voorlezen van de 25 pagina’s lange akte van beschuldiging bracht de advocaat-generaal het proces op gang. Hij wrijft de drie vooral administratieve slordigheden aan.

Walter Van Steenbrugge

Dag 1 maakte meteen duidelijk dat het vooral een steekspel wordt tussen advocaten Walter Van Steenbrugge en Jef Vermassen versus Fernand Keuleneer. Van Steenbrugge en Vermassen vertegenwoordigen Van Hove en Thienpont, Keuleneer vertegenwoordigt de broer en de zussen van Tine Nys.

Het lijkt een symbolisch proces, met theoretische schuldvragen, maar Walter Van Steenbrugge gaat daar niet van uit. “Uit goede bron werd vernomen dat de hoogste autoriteiten binnen de katholieke kerk dit proces hebben beïnvloed en gestuurd”, sprak hij in zijn akte van verdediging. “Deze zaak had nooit voor een assisenhof mogen komen. Een pure schande. Politiek hoort niet thuis in een rechtbank. De ethische vraagstukken over ondraaglijk lijden en de vereiste wilsbekwaamheid behoren uitsluitend aan het parlement.”

“Onze cliënt moet terechtstaan voor doodslag door vergiftiging, de zwaarste misdaad die er bestaat, met daarop ook de zwaarste straf, namelijk levenslange opsluiting. Dokter Joris Van Hove is een arts, die al drieëndertig jaar lang mensen helpt, verzorgt en geneest. Hij wordt door patiënten en collega’s een modeldokter genoemd. Hij moet nu plaatsnemen op de slechtste bank waarop iemand kan terechtkomen.”

Emo-momenten

Volgens Van Steenbrugge beoogt dit proces vooral een afschrikeffect.

“Het is een religieus proces. De katholieke kerk heeft de buit al binnen door de enorme media-aandacht. Vele artsen zijn vandaag niet meer bereid om mensen, ondanks hun uitdrukkelijke wens en ondraaglijk psychisch lijden, uit hun helse pijnen te verlossen. Drie dokters in de beklaagdenbank van het assisenhof: dat gebeurde nooit eerder sinds het bestaan van België.”

Incidenten en emo-momenten lijken volgende week onafwendbaar. Vrijdag begon een van de zussen Tine al te wenen toen Van Steenbrugge uithaalde naar de familie. Zij zaten die bewuste avond op de broer na allemaal rond Tine, toen zij uit het leven stapte.

Walter Van Steenbrugge: “Wat gezegd van de familieleden die toekeken hoe dokter Van Hove de inspuiting gaf? Als hij dan aan het doden was door vergiftiging, zoals de aanklager voorhoudt, waarom zijn de familieleden niet tussenbeide gekomen? Waarom belden ze de hulp- en politiediensten niet? Waarom heeft de procureur-generaal deze familieleden dan niet ook voor de assisenjury laten verschijnen?”

Jef Vermassen

Fernard Keuleneer, advocaat van de zussen en de broer van Tine Nys, bestrijdt dat het op dit proces enkel gaat om administratieve onvolkomendheden. “Tine is met haar instabiele wens door een bepaald milieu met voorbedachten rade gestimuleerd”, voerde hij aan. “Ze is in de laatste weken van haar leven gefotografeerd met het oog op een boek dat zou worden uitgegeven door de vzw Vonkel. Dit creëerde een situatie waarin ze niet meer terug kon. In plaats van Tine te begeleiden naar een beter leven is ze naar de dood geleid en geduwd. Was dit in het belang van Tine of in het belang van anderen?”

Een heel ander beeld werd geschetst door Jef Vermassen: “Het enige wat Tine wou, was verlost worden van haar ondraaglijk leed. Ze wou rustig inslapen. Als dit niet zou lukken, zou ze zelf een einde van haar leven maken. Dit was geen kortstondige opstoot van iemand die afzag van haar laatste relatie. Tine was moe geleefd. Ze was therapiemoe. Ze smeekte om hulp en had geen veerkracht meer om verder behandeld te worden.”

De eerste diagnose van een psychische afwijking kreeg Tine Nys al op haar vijfde. De eerste uiting van een doodswens volgde op haar veertiende. Ze ondernam zes zelfmoordpogingen, waarbij één haar tien dagen in een coma deden belanden en achteraf maandenlang ook in een rolstoel. Ze werd tussen haar 19 en 24 jaar vijftien keer in een psychiatrische instelling opgenomen, één keer 16 maanden lang, onafgebroken. Ze was volgens Van Steenbrugge ook een tijdje actief in de prostitutie omdat ze niet rondkwam.

Jef Vermassen: “Tine heeft tot op haar sterfbed aan haar familie nog gevraagd om de artsen die haar hadden geholpen niet lastig te vallen. Mevrouw Thienpont, die Tine in die laatste maanden heeft bijgestaan, wordt nu vervolgd voor gifmoord. Mocht Tine dit weten, ze zou zich omdraaien in haar graf. Dit proces zal voor onze cliënte een grote martelgang worden. Ze is zevenenzestig, ze heeft zich haar hele leven ingespannen om mensen te helpen. Nu is ze ongewild terechtgekomen in het strijdperk waarin voor- en tegenstanders van de euthanasiewet elkaar bekampen.”

Maandag wordt het proces voortgezet. De advocaten van de familie Nys verrasten vrijdag iedereen met de aankondiging dat ze twee geluidsfragmenten willen laten horen in de rechtszaal. Het gaat om twee gesprekken met Tine uit juni 2010 van 30 en 45 minuten. Hieruit zou blijken dat haar doodswens eerder gezien moet worden als een gril.