Artsen krijgen het woord op euthanasieproces: ‘Had ik het niet gedaan, zou Tine zelfmoord gepleegd hebben’
De drie artsen die zich voor het hof van assisen moeten verantwoorden voor vergiftiging wegens het niet naleven van de voorwaarden voor euthanasie bij Tine Nys in 2010, hebben maandag getuigd dat de vrouw ondraaglijk en ongeneeslijk psychisch leed.
Wat voorafging
Drie artsen worden beschuldigd van moord omdat ze te onachtzaam te werk zouden zijn gegaan bij het toedienen van euthanasie aan de Sint-Niklase Tine Nys (38) op 27 april 2010.
Enkele weken voor haar euthanasie, die ze voor alle duidelijkheid zelf wilde, kreeg Nys boven op eerdere diagnoses te horen dat ze autistisch was. Volgens haar familie ging het om een amateuristisch uitgevoerde euthanasie en hadden haar artsen de mogelijkheid voor een nieuwe therapie moeten aangrijpen in plaats van haar leven te doen eindigen.
Het openbaar ministerie stelt dat de drie dokters zich schuldig maakten aan vergiftiging, waardoor ze in theorie tot levenslange opsluiting riskeren. Het is de eerste keer dat artsen zich daarvoor moeten verantwoorden sinds de inwerkingtreding van de euthanasiewet in 2002.
Uitvoerende arts: ‘Naar de wet correct uitgevoerd’
De eerste beschuldigde die vandaag kwam getuigen, is de arts die de opzettelijke levensbeëindiging uitvoerde, Joris Van Hove (59) uit Sint-Niklaas. Hij verklaarde vanmorgen dat de euthanasie bij Tine Nys de eerste was die hij uitvoerde wegens psychisch lijden. Eerder voerde hij wel al euthanasie uit voor lichamelijk lijden.
“Ik heb een naar de wet correct uitgevoerde euthanasie gedaan. De euthanasie is unaniem goedgekeurd door de mensen die de wettelijke voorwaarden bekijken”, zei de beschuldigde, die verwees naar de Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie. Die maakte geen opmerkingen over de euthanasie van Tine Nys.
Volgens de arts koos Tine Nys resoluut voor euthanasie. “Haar lijden was enorm. Ik heb meer dan 30 jaar praktijk en heb veel heel triestige verhalen gehoord, maar Tine was anders. Ik kon begrijpen dat de emmer vol was, na zoveel zelfmoordpogingen. Alles ging verkeerd bij haar. (...) Ze wou geen enkele behandeling meer. Het was genoeg voor haar. Het was echt triestig.”
Van Hove toonde aan de juryleden hoe hij de euthanasie uitvoerde. “Ik had de baxter opgehangen aan de luster, en niet op een zetel gelegd, zoals de familie zegt. Anders zou de vloeistof er niet uit kunnen stromen. De baxter viel inderdaad op Tine, maar dat deed geen pijn. Tine lachte ermee.”
“Had ik het niet gedaan, zou ze zelfmoord gepleegd hebben”, aldus de arts. “De familie was er die avond tegen haar wil bij, om de zaak moeilijk te maken, om conflict te zoeken. Ze hadden op alles kritiek.”
Hij zei ook dat hij op de avond van de feiten geen tweede euthanasie uitvoerde bij een andere patiënt, zoals de familie van Nys verklaard zou hebben. “Je kan er geen twee op een dag doen, niemand kan dat. Je bent daar kapot van. Je slaapt niet de dag ervoor en de dag erna.”
Lees meer
Ongezien euthanasieproces zet mogelijk hele systeem op de helling: 5 vragen beantwoord
‘Voor de katholieke kerk is de buit al binnen’: eerste schaakstukken neergezet op euthanasieproces
Huisarts: ‘Besefte niet dat het die dag zou gebeuren’
De tweede beschuldigde is de 58-jarige huisarts van Tine Nys, Frank D., die optrad als voorafgaand aan de levensbeëindiging geraadpleegde arts. Volgens de wet moet die onafhankelijk zijn ten opzichte van de patiënt, maar volgens het onderzoek kan hij als haar huisarts sinds 1998 niet als onafhankelijk beschouwd worden.
De huisarts verklaarde dat hij een minimale kennis had over de euthanasiewetgeving, en tijdens het verdere verhoor bleek dat hij zijn rol volledig verkeerd inschatte. “Mijn onafhankelijkheid werd bevestigd door de collega’s en ik vertrouwde daarop. Het was de persoonlijke wens van Tine Nys dat ik mijn advies zou geven. Ik wou een grondig en goed gesprek met Tine, met de kans om haar euthanasie eventueel in tijd uit te stellen. Als die voorwaarde was voldaan, dan zou dat waarschijnlijk een positief advies geweest zijn, maar die voorwaarde is niet vervuld geweest”, verklaarde de huisarts.
Frank D. dacht dat zijn briefje voor de euthanasiecommissie bestemd was. ‘Ik sta achter haar beslissing als arts en goede vriend van mijn patiënte maar betreur toch haar beslissing’, stond daarin. Hij zegt niet beseft te hebben dat hij daarmee de geraadpleegde arts volgens de wet werd. “Het was een gewoon geschreven briefje. Ik dacht dat het nodig was voor een administratieve aanvraag bij de euthanasiecommissie. De uitvoerende arts kwam het halen op mijn kabinet. Ik wist niet dat het die dag zou gebeuren. Ik viel van mijn stoel toen ik de doodsbrief kreeg.”
De huisarts vond dat Nys hem had moeten laten weten dat ze die dag uit het leven wou stappen. “Zij heeft me niet verteld dat ze op die datum euthanasie zou plegen. Dat past in het manipulatieve van haar borderlinepersoonlijkheid”, zei de dokter, die aangaf dat hij het “zeer moeilijk had om het verlies van Tine te verwerken”.
Tijdens het verhoor van de huisarts vroeg Walter Van Steenbrugge, de advocaat van de uitvoerende arts, het woord. “Ik merk dat deze beschuldigde, net als mijn cliënt deze voormiddag, herhaaldelijk moet antwoorden dat hij zich niet alles kan herinneren omdat het te lang geleden is. Door de lange duurtijd tussen de feiten en deze rechtspleging zijn de rechten van mijn cliënt geschonden”, zei hij. Van Steenbrugge zal daarom de overschrijding van de redelijke termijn pleiten.
Psychiater: ‘Ik kijk altijd of er nog uitwegen zijn’
De derde beschuldigde is de 67-jarige Godelieve Thienpont uit Oosterzele, die als psychiater geconsulteerd werd. Volgens de wet moet ook die onafhankelijk zijn ten opzichte van de patiënt, maar volgens het openbaar ministerie had ze Tine Nys in behandeling.
De psychiater gaf een uitgebreid overzicht van haar contacten met Nys. “Bij het eerste gesprek vroeg ze me of ze autisme had, en ze vroeg ook euthanasie”, zei de psychiater, die ook voorzitter is van de vzw Vonkel. De vzw omschrijft zich als “een luisterend huis”, met “als doel de bevordering van de integratie van het sterven, het doodgaan en het rouwen in het levensplan van elke persoon en zijn naast- en nabestaanden”.
Thienpont beklemtoonde eveneens het lijden van Tine Nys. “Ik kijk altijd of er nog uitwegen zijn voor wie euthanasie wil. (..) Ze wilde niet meer, ze kon niet meer.” De vrouw stelt dat ze Tine Nys een voorschrift Temesta had gegeven, maar dat ze daardoor geen behandelend arts werd en nog altijd onafhankelijk was. “Tine Nys heeft mij om advies gevraagd als psychiater. In de wet staat dat de uitvoerende arts de andere artsen moet raadplegen, maar in de praktijk moeten er gewoon twee adviezen zijn. Hoe de patiënt bij de arts terechtkomt, is een detail.”
Onderzoeksrechter: ‘Voorwaarden niet gevolgd, maar wat nu?’
De artsen die zich voor het hof van assisen moeten verantwoorden voor vergiftiging van Tine Nys in 2010, hebben de voorwaarden van de euthanasiewet niet gevolgd, omdat ze niet onafhankelijk waren ten opzichte van de patiënt. Dat stelde de voormalige onderzoeksrechter Evi Muylaert maandagavond voor het Gentse hof van assisen. “De tekst van de euthanasiewet voorziet wel geen strafbepaling als die voorwaarden niet nageleefd worden. De vraag is: wat dan?”, zei Muylaert.
De getuigenis van de politieman die het onderzoek coördineerde, die normaal maandagavond voorzien was, werd wegens het late uur uitgesteld naar dinsdagmorgen. Morgen komt ook de familie van Tine Nys aan het woord.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
