Coronavirus wordt epidemie: dit is wat we nu weten

De Chinese president Xi Jinping zei gisteren dat de bestrijding van het virus en bescherming van mensenlevens de hoogste prioriteit heeft. Welk effect hebben zijn woorden?

“De Chinese staatsmedia besteden er plotseling veel meer aandacht aan. Eerst kregen we alleen de cijfers en de mantra ‘alles is onder controle’. Nu gaat het ineens over openheid en transparantie en dat China er alles aan doet het virus te bestrijden. Hoe, dat blijft vaag en algemeen. Dat komt omdat de informatie over de uitbraak van onderaf komt, maar eerst naar het centrale overheidsniveau moet, en de centrale overheid komt dan met maatregelen en informatie. Maar China is een land zo groot als een heel continent, ik zou wel eens willen zien hoe snel ze in Europa zo’n nieuw virus onder controle zouden krijgen.”

Ambtenaren die informatie onder de pet houden worden in de staatsmedia ‘als zondaar van het millennium voor de eeuwigheid aan de schandpaal genageld’. Wat zit er achter die tirade?

“Tijdens de epidemie van een eerder coronavirus, Sars, is informatie maandenlang in de doofpot gestopt. De overheid wil heel erg de indruk creëren dat dit nu beslist niet gebeurt.”

Welke maatregelen zijn er?

“In ziekenhuizen is het dragen van een masker verplicht. Geadviseerd wordt niet zo’n hip design-masker die populair zijn tegen smog, maar een steviger soort masker, een N95. Je hoort de hele dag dat je je handen vaker moet wassen. Op allerlei locaties wordt gedesinfecteerd. Het schijnt dat in de stad Wuhan, waar de uitbraak begonnen is, nu hele wijken worden ontsmet. In Wuhan wordt nu ook de screening van mensen op koorts en andere symptomen van het coronavirus uitgebreid tot automobilisten en reisgezelschappen. Toeristengroepen uit Wuhan wordt trouwens ook ontraden naar andere steden op vakantie te gaan.”

China staat aan de vooravond van het Nieuwjaar, de jaarlijkse piek van het reisseizoen. Reisbureau Ctrip vergoedt tickets van patiënten met het virus die niet kunnen reizen. Is er al iets te zeggen over de economische schade van het coronavirus?

“In Wuhan maakt men zich zorgen; toeristen blijven weg, ondernemers lopen omzet mis omdat mensen winkelcentra mijden. Er is een run op mondkapjes: mensen uit Wuhan vragen vrienden in Beijing mondkapjes op te sturen, want daar zijn ze uitverkocht.”

Zeggen Chinezen massaal hun nieuwjaarsvakantie af?

“De staatsmedia adviseren mensen die niet naar Wuhan hoeven, er niet heen te gaan, en als je in Wuhan woont, de stad niet te verlaten. Daar heeft China nog andere slimme maatregelen voor. Zo heeft in Wuhan personeel van overheidsorganisaties en staatsbedrijven een reisverbod opgelegd gekregen. Die moeten tijdens de nieuwjaarsvakantieperiode in de stad blijven zodat ze beschikbaar voor essentiële diensten en voor desinfecteringswerk.”

“Het is moeilijk te weten te komen hoe mensen er precies over denken. Ik geloof dat de meeste Chinezen meegaan met wat de overheid zegt, dat ze het onder controle krijgen. Ik nam net een taxi en de chauffeur zag geen reden voor paniek. China heeft 1,4 miljard mensen en zo’n 300 besmettingen, dan is de kans op besmetting kleiner dat het winnen van de loterij, zei hij. Je ziet wel meer mondkapjes in het straatbeeld. Mensen in mijn omgeving gaan gewoon op nieuwjaarsreis, niet iedereen wil zijn enige vakantie in het jaar opgeven. Het lijkt ook minder ernstig dan met Sars. Het aantal doden is nog beperkt: zes overledenen, waarvan vier ouder waren en allerlei andere aandoeningen hadden.”

Wat doe je zelf met Chinees Nieuwjaar?

“Ik ben op vakantie in de Lage Landen, waar het coronavirus tot dusver nog niet voorkomt.”