Einde zesde procesdag: "Ik heb geen advies geschreven”, houdt huisarts van Tine Nys vol
EuthanasieprocesDe zesde procesdag over de veelbesproken euthanasie bij Tine Nys zit erop. Onder andere het college van gerechtsdeskundigen is vandaag teruggekeerd op de getuigenstoel. Ook Wim Distelmans, covoorzitter van de Euthanasiecommissie, moest opnieuw opdraven. Een van de drie beschuldigde artsen, Frank D.G., kwam eveneens aan het woord. Hij blijft erbij dat hij geen advies heeft geschreven om de euthanasie van Tine te kunnen uitvoeren. Herlees hieronder het relaas van de zitting.
Alle nieuwsartikels over het euthanasieproces zijn verzameld in dit dossier.
Liveblog
Einde zesde procesdag
De zesde procesdag is afgelopen. Maandag en dinsdag komen de laatste getuigen aan het woord. De pleidooien starten woensdag.
Ook Tine vond huisarts Frank D.G. "eerlijk", "oprecht" en "meelevend"
Frédéric Thiebaut, advocaat van Frank D.G., legt quasi dezelfde vragen voor aan een hele stoet getuigen die hij opriep. Of ze D.G. "een goeie dokter vinden" en hij "eerlijk", "oprecht" en "meelevend" is. Weinig verrassend reageren alle getuigen op dezelfde manier. Ze zijn allemaal lovend over D.G.
Ook Sophie Nys, de zus van Tine, gaf een boodschap mee. "Tine zou net hetzelfde gezegd hebben", zei Sophie via haar advocaat.
"Dit verdient Frank niet"
Ann Van Goethem, tot 2010 getrouwd met huisarts Frank D.G., zat slechts enkele minuten in de getuigenstoel. Ze omschreef haar ex-man als hoogbegaafd. "Hij is een enorm goede huisarts. Ik denk dat dit proces een enorme impact heeft op hem. Hij heeft al heel veel slapeloze nachten gehad. Dit verdient Frank niet."
Hij heeft al heel veel slapeloze nachten gehad. Dit verdient Frank niet
Is link tussen levenspartner beklaagde arts en gerechtsdeskundige probleem?
Antoine Van Loon gaf Joris Van Cauter, advocaat van Tines familie, munitie. De levenspartner van Godelieve T. sprak over professor Cosyns, een van de gerechtsdeskundigen, als " zijn mentor". Deze deskundigen zijn een onafhankelijke partij.
"Heb ik het correct dat u professor Cosyns uw mentor genoemd hebt?", vroeg Van Cauter daarop. Van Loon wenste dit niet met zoveel woorden te herhalen. "Hij inspireerde mij, maar het is geen vriend", zei Van Loon.
"Het is niet de bedoeling om hier het proces van de getuigen te maken", rondde assisenvoorzitter Martin Minnaert af.
"Godelieve is een leidinggevende"
Antoine Van Loon komt momenteel getuigen. De levenspartner van Godelieve T., een van de beklaagde artsen. Hij omschrijft T. als "onwaarschijnlijk verstandig". "Ze is altijd heel gefocust en komt op voor mensen met beperkingen. Ze heeft een hekel aan oppervlakkigheden en is echt. Godelieve is een leidinggevende. Dat is altijd prettig, maar soms ook iets minder prettig (lacht)."
Inschrijving op nieuw adres niet nodig: "Ik doe binnenkort toch euthanasie"
Sofie Heymans, hoofdinspecteur van de politiezone Sint-Niklaas, beschrijft momenteel de levensloop van Tine Nys. Pas op het einde van haar betoog komen we een interessant nieuwtje te weten. Blijkbaar had Tine op 25 februari 2010, enkele weken voor haar dood, telefonisch contact met de wijkagent. Ze was op dat moment net verhuisd, maar wou niet meer ingeschreven worden op haar nieuw adres. "Ik doe binnenkort toch euthanasie."
"Het kon niet rap genoeg gebeuren"
Vermassen stelde het college opnieuw een vraag over het voorschrift dat zijn cliënte (psychiater Godelieve T.) voor Tine Nys had geschreven. De vrouw stelt dat ze één keer een voorschrift Temesta had gegeven, maar dat ze daardoor geen behandelend arts werd. "Is dat dan een zware fout?", vroeg Vermassen. Psychiater Cosyns verwees naar zijn eerdere verklaring, waar hij aanhaalde dat de beschuldigde Nys had voorgesteld om een combinatie van medicijnen te nemen, maar dat Tine geweigerd had.
"Een van de problemen in de zaak Tine Nys is dat zij zich vastgebeten heeft. Ze heeft zichzelf een soort deadline opgelegd en iedereen onder druk gezet. Ik denk dat de drie artsen onder druk gezet zijn. (...) Het kon niet rap genoeg gebeuren. (...) Ze (Godelieve T., nvdr.) is een onafhankelijke arts, maar die onafhankelijkheid is uitgedund geweest. Maar ze heeft correct gehandeld", aldus Cosyns, die stelde dat ze de juiste beslissing had genomen door een andere psychiater aan te spreken.
Op het einde van de vragenronde ging het opnieuw over de individuele verantwoordelijkheid van de artsen. Volgens Vermassen stelt de wet dat de twee adviserende artsen niet strafbaar zouden zijn als ze de wet niet naleven. Deskundige Tom Balthazar betwistte dat: "Het onderscheid persoon per persoon wordt niet gemaakt."
Daarmee volgt Balthazar het standpunt van de kamer van inbeschuldigingstelling in Gent, die in 2018 besliste om alle drie de artsen naar het hof van assisen te verwijzen. De wet stelt dat er geen misdrijf is als de voorwaarden gevolgd worden door "de arts die euthanasie toepast". Over de draagwijdte van de term "toepassen" zal vermoedelijk ook gepleit worden.
"Ik heb geen advies geschreven"
Om euthanasie te kunnen uitvoeren zijn verschillende adviezen nodig. Psychiater Godelieve T. en huisdokter Frank D.G. zouden een positief verslag geschreven hebben, maar die laatste trok dat zojuist nogmaals in twijfel. Uitvoerend arts V.H. passeerde op de avond van de euthanasie zelf bij D.G. Die schreef snel-snel op een doktersbriefje enkele zinnen neer. Hij ging ervan uit dat die avond “een vergadering” zou plaatsvinden bij de familie, maar op papier was hij plots eerste arts in de euthanasieprocedure. Hij viel uit de lucht toen een paar dagen later een doodsbrief in de bus viel.
"Ik heb geen advies geschreven", zei D.G. zojuist nogmaals. "Ik heb altijd getwijfeld. (...) Had ik geweten dat de euthanasie de avond zelf zou plaatsvinden, dan had ik het briefje nooit geschreven. (...) Ik heb zelf geen afscheid kunnen nemen van Tine." Verder werd vandaag in twijfel getrokken of D.G. als huisarts wel onafhankelijk was. Mocht hij nota bene wel een advies schrijven? "Ik kende destijds de euthanasiewet niet", zei hij daarover. "Mijn collega's zeiden dat het geen probleem was. Ik achtte het dan ook niet nodig om die wet uit te pluizen."
Verdediging haalt slag thuis
De gerechtsdeskundigen gaan niet volledig akkoord met het feit dat Tine uitzichtloos leed. Toch haalt de verdediging haalt haar slag thuis. Christine Mussche, advocaat van arts Joris V.H., stelde een tekst op. Die lieten de gerechtsdeskundigen grotendeels noteren door de griffier. Toch voegden ze er nog aan toe dat "men in de geneeskunde nooit iets met absolute zekerheid kan uitsluiten". Er blijft dan ook marge voor de jury om het begrip 'uitzichtloos lijden' in eer en geweten in te vullen.
Leed Tine uitzichtloos? En willen de gerechtsdeskundigen dit gezegd hebben?
Na de middagpauze gaan we opnieuw van start, maar na amper 15 minuten wordt de zitting geschorst. Christine Mussche, advocaat van arts Joris V.H., wil dat de griffier noteert dat Tine volgens de gerechtsdeskundigen uitzichtloos leed. Er was volgens haar "geen kans op een zorgtraject dat haar constant lijden zou kunnen ledigen".
Dat klinkt allemaal erg technisch, maar de relevantie van Mussches zet is moeilijk te overschatten. Uitzichtloos lijden is namelijk één van de grondvoorwaarden om euthanasie te mogen uitvoeren. Het is dan ook de vraag hoe de gerechtsdeskundigen zullen omgaan met deze situatie. Het zou één van de kantelpunten kunnen zijn in dit proces.
Middagpauze
Voorzitter Minnaert last een middagpauze in. Straks stellen de advocaten van de verdediging nog vragen aan de gerechtsdeskundigen.
Huisarts wel bevoegd om over aandoening te oordelen
Huisarts Frank D.G. zou dan wel niet aan de vereiste van onafhankelijkheid voldoen, volgens psychiater Paul Cosyns was de huisarts wél bevoegd om over de aandoening in kwestie (autisme, nvdr.) te oordelen. "Hij kent zijn patiënt wel goed en heeft al haar perikelen meegemaakt. Ik kan redelijk aannemen dat hij beantwoordt aan hetgeen de wet voorschrijft (over bevoegdheid, nvdr.). Het college stelde eerder al dat de derde beschuldigde, de psychiater, verder ging "dan wat de wet voorziet als een extern neutraal arts".
"Mag ik besluiten dat van de drie artsen er maar één (de psychiater, nvdr.) is die de wet goed kent?", vroeg advocaat Joris Van Cauter aan het college. "Dat hebben we niet gezegd", zei Balthazar. "We gaan ervan uit dat V.H. (de uitvoerende arts, nvdr. de wet ook goed kent", voegde Cosyns toe.
"Tine niet meer gezien voor euthanasie"
Joris Van Cauter, advocaat van de familie van Tine, stelt voor de middagpauze nog enkele vragen aan de gerechtsdeskundigen: "Na de diagnose autisme (enkele weken voor de euthanasie, red.) heeft Godelieve T. (een van de beklaagde artsen, red.) Tine niet meer in levenden lijve gezien. Er waren enkel telefonische contacten. Weet u dat?" "Ja", antwoordde gerechtsdeskundige Paul Cosyns. "Ik heb echter het gevoel dat u telefonische contacten minimaliseert. Ik had vroeger ook patiënten aan wie ik in crisismomenten mijn persoonlijk telefoonnummer gaf. Zij mochten mij dan eender wanneer bellen. Dag én nacht."
Vodje papier of toch een verslag?
Als laatste vraag kwam het 'verslag' van huisarts Frank D.G. aan bod. Uitvoerend arts Joris V.H. kwam net voor de euthanasie het briefje halen. D.G. schreef het nog snel-snel. "Ook wij twijfelen eraan of we dat wel een verslag kunnen noemen", antwoordde gerechtsdeskundige Tom Balthazar.
Knullige uitvoering was wettelijk in orde
Een van de juryleden vroeg zich af of er een probleem was met de knullige manier waarop Joris V.H. de euthanasie uitvoerde. Volgens de zussen van Tine moest hun vader de naald vasthouden en viel de baxter tijdens de euthanasie op haar hoofd.
"In de wet komt de uitvoering nergens aan bod", legde gerechtsdeskundige Tom Balthazar uit. "Dat is overgelaten aan de professionaliteit van de artsen."
Jury stelt vragen aan gerechtsdeskundigen
Na de uitvoerige uitleg van de gerechtsdeskundigen over de grondvoorwaarden van euthanasie en de deontologische praktijk stelde rechter Martin Minnaert een tamelijk retorisch vraag. "Wil de jury nog iets weten?", vroeg hij. Meteen gingen drie handen de lucht in. "Tot hoe ver moet je de deontologie volgen?", vroeg één van van de juryleden.
"Deontologie vult het recht aan", stelde gerechtsdeskundige Paul Cosyns. "Meer zelfs: soms doe je dingen die deontologisch oke zijn, maar tegelijk onwettelijk." "Het best gekende voorbeeld is het beroepsgeheim", vulde Werner Jacobs aan. "Stel dat je als arts geconfronteerd wordt met kindermishandeling. Vroeger had je in dat geval deontologisch gezien ook zwijgplicht."
"Huisarts Frank D.G. is niet onafhankelijk"
De gerechtsdeskundigen bogen zich over de grondvoorwaarden voor euthanasie. De arts moet onder meer onafhankelijk zijn ten opzichte van de patiënt. "Zo kan hij op een onbevangen, vrije manier een advies geven", legt gerechtsdeskundige Tom Balthazar uit. "De arts mag geen familie zijn en er mag geen gezagsrelatie zijn. Daarenboven -en nu komt het- mag de patiënt niet geregeld in behandeling zijn. Dokter D.G, die negen jaar huisarts is geweest, voldoet dus niet aan die vereisten."
Waarom is er geen strafmaat in de wet?
In de wet is er niet beschreven hoe artsen moeten bestraft worden als ze de voorwaarden voor euthanasie schenden. "Al bij het ontstaan van de wet gaf de Raad van State mee dat dit problemen kon geven", legt gerechtsdeskundige Tom Balthazar uit. Die vrees wordt vandaag bewaarheid. De artsen staan terecht voor gifmoord. "Het is moeilijk te verstaan dat je wordt vervolgd voor een van de allerzwaarste misdrijven door een procedurefout", gaf Balthazar mee.
Waren de artsen onafhankelijk?
Na een korte pauze is het proces opnieuw van start gegaan. Gerechtsdeskundigen Werner Jacobs, Paul Cosyns en Tom Balthazar zitten momenteel in de getuigenstoel. Zij brachten gisterenavond al een uitvoerig verslag van de gezondheidstoestand van Tine Nys. Er was echter geen tijd meer voor een vragenronde. Die komen nu aan bod. Vooral over de onafhankelijkheid van de artsen is er veel onduidelijkheid. Dat is een van de voorwaarden om een euthanasie te mogen uitvoeren.
Uitvoerende arts betwist feiten
De correctionele rechtbank van Dendermonde legde V.H. in april 2017 een gevangenisstraf van twee jaar met probatie-uitstel op. De arts betastte patiënten aan de geslachtsdelen tijdens onderzoeken die medisch daarvoor niet nodig waren, zo stelde de moraliteitsonderzoeker. V.H. ging niet in beroep tegen het vonnis, zodat het om een definitieve veroordeling gaat.
"Mijn cliënt betwist die feiten tot op vandaag", zei zijn advocaat Walter Van Steenbrugge op de preliminaire zitting van het Gentse hof van assisen. De advocaat stelde dat er kort voor de zitting van 10 december een tuchtonderzoek gestart werd, en dat hij zijn cliënt daarin had bijgestaan. De zaak moest voor de onderzoekscommissie van de Orde der artsen komen, maar er zou geen uitspraak komen voor het proces voor het hof van assisen, zei Van Steenbrugge.
De Orde der Artsen startte het onderzoek naar de arts pas nadat het openbaar ministerie een melding deed naar aanleiding van het assisenproces, zo bleek op de zitting. De burgerlijke partijen hadden op de preliminaire zitting gevraagd om de voorzitter van de Orde der artsen Oost-Vlaanderen op te roepen als getuige, maar daar was het hof niet op ingegaan.
Michel Deneyer, ondervoorzitter van de Nationale Raad van de Orde der artsen, kan het onderzoek niet bevestigen. "Ik kan er niets over zeggen omdat het om de provinciale raden gaat en ik er geen weet van heb. Maar ook de voorzitter van de provinciale raad mag volgens de wet niet op die vraag antwoorden."
Volgens Deneyer is de Orde der artsen zelf vragende partij voor een wetshervorming. "Het moet allemaal transparant kunnen gebeuren. De wetgeving dateert van 1967 en is hopeloos verouderd. De wet vertrok van het uitgangspunt van artsen in een soort club, en is niet aangepast aan de moderne maatschappij. Minister (van Volksgezondheid, nvdr.) De Block heeft al haar best gedaan om tot een hervorming te komen, maar voorlopig is er nog geen doorbraak."
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
96
Theo Francken wil gevangenis bouwen in Kosovo
-
Mijnenergie
Klopt jouw energiefactuur wel helemaal? En hoe betwist je een te hoge afrekening?
Af en toe berichten media over absurd hoge energiefacturen die bijvoorbeeld het gevolg zijn van een nulletje te veel of een vergeten komma. Dergelijke frappante fouten spot je als klant meteen. Maar soms duiken er ook afwijkingen op, die – hoewel ze minder in het oog springen - je toch een aardige duit kosten. Hoe stel je deze vast en op welke manier kan je ze aanvechten? Mijnenergie.be helpt je stap voor stap. -
166
Van Quickenborne is tegen dierenwelzijn in de grondwet: “Zet de deur open voor de ideale wereld van Gaia: zonder vlees”
Het welzijn van dieren krijgt straks allicht een plekje in onze grondwet. Tenminste, als de Kamer het licht op groen zet. Niet iedereen vindt dat een goed idee. Zeker ex-justitieminister en parlementslid Vincent Van Quickenborne (Open Vld) niet. “Dit is levensgevaarlijk.” -
-
34
Omgekomen medewerker van Belgisch agentschap en 7-jarig zoontje verbleven in huis Hamas-militant, zegt Israëlische ambassadeur
-
PREMIUMPolitiek137
Vier van de zeven Vlaamse partijen zijn gewonnen voor een vermogenskadaster: goed nieuws voor de begroting, maar slecht nieuws voor u?
Het zorgbudget voor een oudere in een rusthuis of genieten van een sociaal tarief: CD&V zet in haar programma de deur open om die steun niet alleen afhankelijk te maken van jouw inkomen, maar ook van jouw bezittingen - van huizen tot beleggingen en aandelen. Volgens experten heb je daarvoor een vermogenskadaster nodig, iets waar Groen, PVDA en Vooruit al langer voor pleiten. Samen met prof fiscaal recht Michel Maus leggen we uit wat dat voor jou zou veranderen. Deze drie pijlers van je vermogen kan de fiscus in kaart brengen. -
17
Geen recht meer op 15 minuten uitstel: alcoholcontroles strenger vanaf 1 mei
Wie zijn vrije dag op 1 mei goed wil vieren, past beter wat op. Vanaf woensdag worden alcoholcontroles door de politie wat strenger. Bestuurders zullen dan geen 15 minuten uitstel meer kunnen vragen voordat ze blazen. De politie zou op die manier meer controles kunnen uitvoeren op dezelfde tijd. Dat schrijft ‘De Standaard’. -
ING: "Artificiële intelligentie beïnvloedt job van twee op de drie Belgische werknemers”
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
-
PREMIUM54
Nieuw programma ‘Knappe koppen’ veroorzaakt nieuwe rel bij VRT: “Schaamteloos en cynisch”
Een soort van ‘Topdokters’, maar dan over straffe Vlaamse ingenieurs: dat moet ‘Knappe koppen’ op VRT worden. Maar het programma is, lang voor de eerste opname, bron van alwéér een nieuwe rel over de openbare omroep. De VRT-top zou al te graag de 500.000 euro subsidie van Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) hebben aanvaard, zonder inhoudelijk debat over zo’n programma. En dat is, volgens critici, niet de eerste keer. Wij gingen na wat er precies aan de hand is bij de openbare omroep. -
Livios
Is een architect verplicht als je je woning wil renoveren?
Bij nieuwbouw is het vanzelfsprekend dat je een architect inschakelt, maar hoe zit dat bij een renovatieproject? Moet je daar ook verplicht ééntje onder de arm nemen? Of zijn er uitzonderingen? Bouwsite Livios geeft uitleg. -
PREMIUM62
Rachèle (4) krijgt nieuwe stamcellen die haar leven redden: “We kunnen die Amerikaan van 24 nooit genoeg bedanken”
Pittem