Einde zesde procesdag: "Ik heb geen advies geschreven”, houdt huisarts van Tine Nys vol

Frédéric Thiebaut, advocaat van Frank D.G., legt quasi dezelfde vragen voor aan een hele stoet getuigen die hij opriep. Of ze D.G. "een goeie dokter vinden" en hij "eerlijk", "oprecht" en "meelevend" is. Weinig verrassend reageren alle getuigen op dezelfde manier. Ze zijn allemaal lovend over D.G.

Ook Sophie Nys, de zus van Tine, gaf een boodschap mee. "Tine zou net hetzelfde gezegd hebben", zei Sophie via haar advocaat.

Ann Van Goethem, tot 2010 getrouwd met huisarts Frank D.G., zat slechts enkele minuten in de getuigenstoel. Ze omschreef haar ex-man als hoogbegaafd. "Hij is een enorm goede huisarts. Ik denk dat dit proces een enorme impact heeft op hem. Hij heeft al heel veel slapeloze nachten gehad. Dit verdient Frank niet."

Antoine Van Loon gaf Joris Van Cauter, advocaat van Tines familie, munitie. De levenspartner van Godelieve T. sprak over professor Cosyns, een van de gerechtsdeskundigen, als " zijn mentor". Deze deskundigen zijn een onafhankelijke partij. 

 "Heb ik het correct dat u professor Cosyns uw mentor genoemd hebt?", vroeg Van Cauter daarop. Van Loon wenste dit niet met zoveel woorden te herhalen. "Hij inspireerde mij, maar het is geen vriend", zei Van Loon. 

"Het is niet de bedoeling om hier het proces van de getuigen te maken", rondde assisenvoorzitter Martin Minnaert af. 

Antoine Van Loon komt momenteel getuigen. De levenspartner van Godelieve T., een van de beklaagde artsen. Hij omschrijft T. als "onwaarschijnlijk verstandig". "Ze is altijd heel gefocust en komt op voor mensen met beperkingen. Ze heeft een hekel aan oppervlakkigheden en is echt. Godelieve is een leidinggevende. Dat is altijd prettig, maar soms ook iets minder prettig (lacht)."

Sofie Heymans, hoofdinspecteur van de politiezone Sint-Niklaas, beschrijft momenteel de levensloop van Tine Nys. Pas op het einde van haar betoog komen we een interessant nieuwtje te weten. Blijkbaar had Tine op 25 februari 2010, enkele weken voor haar dood, telefonisch contact met de wijkagent. Ze was op dat moment net verhuisd, maar wou niet meer ingeschreven worden op haar nieuw adres. "Ik doe binnenkort toch euthanasie."

Om euthanasie te kunnen uitvoeren zijn verschillende adviezen nodig. Psychiater Godelieve T. en huisdokter Frank D.G. zouden een positief verslag geschreven hebben, maar die laatste trok dat zojuist nogmaals in twijfel. Uitvoerend arts V.H. passeerde op de avond van de euthanasie zelf bij D.G. Die schreef snel-snel op een doktersbriefje enkele zinnen neer. Hij ging ervan uit dat die avond “een vergadering” zou plaatsvinden bij de familie, maar op papier was hij plots eerste arts in de euthanasieprocedure. Hij viel uit de lucht toen een paar dagen later een doodsbrief in de bus viel.

"Ik heb geen advies geschreven", zei D.G. zojuist nogmaals. "Ik heb altijd getwijfeld. (...) Had ik geweten dat de euthanasie de avond zelf zou plaatsvinden, dan had ik het briefje nooit geschreven. (...) Ik heb zelf geen afscheid kunnen nemen van Tine." Verder werd vandaag in twijfel getrokken of D.G. als huisarts wel onafhankelijk was. Mocht hij nota bene wel een advies schrijven? "Ik kende destijds de euthanasiewet niet", zei hij daarover. "Mijn collega's zeiden dat het geen probleem was. Ik achtte het dan ook niet nodig om die wet uit te pluizen."

Voorzitter Minnaert last een middagpauze in. Straks stellen de advocaten van de verdediging nog vragen aan de gerechtsdeskundigen. 

Huisarts Frank D.G. zou dan wel niet aan de vereiste van onafhankelijkheid voldoen, volgens psychiater Paul Cosyns was de huisarts wél bevoegd om over de aandoening in kwestie (autisme, nvdr.) te oordelen. "Hij kent zijn patiënt wel goed en heeft al haar perikelen meegemaakt. Ik kan redelijk aannemen dat hij beantwoordt aan hetgeen de wet voorschrijft (over bevoegdheid, nvdr.). Het college stelde eerder al dat de derde beschuldigde, de psychiater, verder ging "dan wat de wet voorziet als een extern neutraal arts".

"Mag ik besluiten dat van de drie artsen er maar één (de psychiater, nvdr.) is die de wet goed kent?", vroeg advocaat Joris Van Cauter aan het college. "Dat hebben we niet gezegd", zei Balthazar. "We gaan ervan uit dat V.H. (de uitvoerende arts, nvdr. de wet ook goed kent", voegde Cosyns toe.

Joris Van Cauter, advocaat van de familie van Tine, stelt voor de middagpauze nog enkele vragen aan de gerechtsdeskundigen: "Na de diagnose autisme (enkele weken voor de euthanasie, red.) heeft Godelieve T. (een van de beklaagde artsen, red.) Tine niet meer in levenden lijve gezien. Er waren enkel telefonische contacten. Weet u dat?" "Ja", antwoordde gerechtsdeskundige Paul Cosyns. "Ik heb echter het gevoel dat u telefonische contacten minimaliseert. Ik had vroeger ook patiënten aan wie ik in crisismomenten mijn persoonlijk telefoonnummer gaf. Zij mochten mij dan eender wanneer bellen. Dag én nacht." 

Een van de juryleden vroeg zich af of er een probleem was met de knullige manier waarop Joris V.H. de euthanasie uitvoerde. Volgens de zussen van Tine moest hun vader de naald vasthouden en viel de baxter tijdens de euthanasie op haar hoofd. 

"In de wet komt de uitvoering nergens aan bod", legde gerechtsdeskundige Tom Balthazar uit. "Dat is overgelaten aan de professionaliteit van de artsen."

Na de uitvoerige uitleg van de gerechtsdeskundigen over de grondvoorwaarden van euthanasie en de deontologische praktijk stelde rechter Martin Minnaert een tamelijk retorisch vraag. "Wil de jury nog iets weten?", vroeg hij. Meteen gingen drie handen de lucht in. "Tot hoe ver moet je de deontologie volgen?", vroeg één van van de juryleden. 

"Deontologie vult het recht aan", stelde gerechtsdeskundige Paul Cosyns. "Meer zelfs: soms doe je dingen die deontologisch oke zijn, maar tegelijk onwettelijk." "Het best gekende voorbeeld is het beroepsgeheim", vulde Werner Jacobs aan. "Stel dat je als arts geconfronteerd wordt met kindermishandeling. Vroeger had je in dat geval deontologisch gezien ook zwijgplicht."

De gerechtsdeskundigen bogen zich over de grondvoorwaarden voor euthanasie. De arts moet onder meer onafhankelijk zijn ten opzichte van de patiënt. "Zo kan hij op een onbevangen, vrije manier een advies geven", legt gerechtsdeskundige Tom Balthazar uit. "De arts mag geen familie zijn en er mag geen gezagsrelatie zijn. Daarenboven -en nu komt het- mag de patiënt niet geregeld in behandeling zijn. Dokter D.G, die negen jaar huisarts is geweest, voldoet dus niet aan die vereisten." 

In de wet is er niet beschreven hoe artsen moeten bestraft worden als ze de voorwaarden voor euthanasie schenden. "Al bij het ontstaan van de wet gaf de Raad van State mee dat dit problemen kon geven", legt gerechtsdeskundige Tom Balthazar uit. Die vrees wordt vandaag bewaarheid. De artsen staan terecht voor gifmoord. "Het is moeilijk te verstaan dat je wordt vervolgd voor een van de allerzwaarste misdrijven door een procedurefout", gaf Balthazar mee. 

Na een korte pauze is het proces opnieuw van start gegaan. Gerechtsdeskundigen Werner Jacobs, Paul Cosyns en Tom Balthazar zitten momenteel in de getuigenstoel. Zij brachten gisterenavond al een uitvoerig verslag van de gezondheidstoestand van Tine Nys. Er was echter geen tijd meer voor een vragenronde. Die komen nu aan bod. Vooral over de onafhankelijkheid van de artsen is er veel onduidelijkheid. Dat is een van de voorwaarden om een euthanasie te mogen uitvoeren.