Moeten we bang zijn omdat het coronavirus zich zo snel verspreidt? Professor: "Voorlopig geen reden tot zorgen"

Het lijkt ontzettend snel te gaan, de verspreiding van het nieuwe coronavirus over China en in de naburige landen. Volgens officiële cijfers van de Chinese overheid zijn er nu 830 besmettingen bevestigd binnen en buiten China, en zijn 25 mensen overleden aan de ziekte. Exact een week geleden ging het nog maar om 41 besmettingen en waren nog maar 2 doden gemeld. China zelf heeft intussen strenge maatregelen genomen om de verspreiding van het virus te beperken en ook andere landen bereiden zich voor.

Het snel stijgende aantal besmettingen stemt veel mensen ongerust. Is het normaal dat het virus zich zo snel verspreidt en moeten we echt bang zijn? Maar reden tot paniek is er vooralsnog niet, zegt Herman Goossens, professor klinische biologie aan de Universiteit Antwerpen. Hij is coördinator van PREPARE, een Europees platform dat onderzoek naar virussen en infectieziektes opvolgt en een snelle respons voorbereidt bij een uitbraak. "Ik wil toch benadrukken dat we kunnen geruststellen met goed nieuws, op basis van alle informatie die we op dit moment hebben."

• "Ten eerste is het wel duidelijk dat het nieuwe virus veel minder agressief is dan SARS (Severe acute respiratory syndrome, een longziekte die eind 2002 in China uitbrak, meer dan 8.000 mensen trof en meer dan 700 mensenlevens eiste, red).
• "Ten tweede zijn er nu een tweetal antivirale middelen die zouden kunnen werken tegen het nieuwe virus. Eentje daarvan wordt nu volop getest in Wuhan. Binnen een week kunnen we weten of het effectief is."
• "Ten derde hebben we heel snelle diagnostische tests ter beschikking. Dat wil zeggen dat we heel snel kunnen weten of er sprake is van een besmetting en kunnen we ook heel snel maatregelen nemen." (Bij SARS was dat niet het geval, red).
• "Ten vierde is donderdag ook heel veel geld vrijgemaakt voor het onderzoek naar en de ontwikkeling van een vaccin tegen het nieuwe coronavirus."

De snel oplopende cijfers hoeven niet noodzakelijk te betekenen dat het virus plots sneller om zich heen begint te grijpen, zegt Goossens. "De Chinese overheid voert in vergelijking met in het begin nu op véél grotere schaal testen uit. Het zou dus gewoon kunnen dat het cijfer zo snel stijgt omdat er veel meer mensen getest worden."

Beluister hier het gesprek met professor Herman Goossens in "De ochtend" en/of lees voort onder het fragment:

Gisteren heeft de Chinese overheid de miljoenenstad Wuhan, waar de besmetting eind december ontstond, in quarantaine geplaatst. Er is geen vlieg- en treinverkeer meer mogelijk. Intussen ligt het openbaar vervoer ook stil in minstens tien andere steden. Is dat wel een goede manier om de verspreiding van het virus te beperken?

"Het is de eerste keer dat zulke maatregelen genomen worden. Het is nog nooit geprobeerd, dus we zullen moeten afwachten wat het geeft", zegt Goossens. "Steden afsluiten zal de verspreiding wel tegengaan, het is de vraag hoe lang dit vol te houden is. In welke mate het de verspreiding van het virus kan beperken, is moeilijk te voorspellen."

Maar het is in ieder geval zeer indrukwekkend, vindt Goossens. "Het is te vergelijken met dat je hier een stad als Parijs of Londen zou afsluiten. Ongezien." Het geeft aan dat de Chinese overheid snel en accuraat wil reageren. "Er zal ook wel zenuwachtigheid en onrust zijn, maar in China is veel mogelijk. Als ze donderdag de opdracht geven om een ziekenhuis met 1.000 bedden te bouwen, staat dat er maandag."

Goossens somt op. "De symptomen zijn klassiek. Koorts, hoest, soms keelpijn. Wie ademhalingsproblemen krijgt, kan worden opgenomen in het ziekenhuis. Bij een vijfde tot een kwart zijn de symptomen ernstiger. Tot nu toe zien we dat 3 tot 4 procent van de patiënten overlijdt. Ik wil daar wel bij benadrukken dat de mensen die overleden, 60-, 70-plussers waren en allemaal al onderliggende aandoeningen hadden. Diabetes, hoge bloeddruk, hartkwalen."

"Het zijn dus vooral al verzwakte patiënten die complicaties oplopen of overlijden. Bij jongeren en gezonde volwassenen zien we op dit moment geen complicaties. We zien de longinfectie ook niet opduiken bij jonge kinderen, de jongste patiënt van wie we weet hebben is 13, 14 jaar. We zien ook dat het virus geen organen aantast, zoals bij SARS. We moeten oppassen, want het beeld kan altijd veranderen, maar op dit moment is het duidelijk minder ernstig."