Vlaams Welzijnsverbond kritisch voor hervorming Beke: ‘Niet de bedoeling dat mantelzorgers crashen’

Een mission impossible, dat lijkt de opdracht van Wouter Beke (CD&V) om de wachtlijsten in de gehandicaptenzorg weg te werken. De Vlaamse minister van Welzijn heeft amper 300 miljoen euro ter beschikking om de wachtlijsten aan te pakken, terwijl hij 1,6 miljard euro nodig heeft. Elke maand komen er 66 aanvragen bij. Intussen staan al meer dan 15.000 wachtenden in de rij.

“Mensen worden steeds ouder. Dankzij de medische vooruitgang overleven ze ziektes en ongevallen, maar vaak houden ze daar een handicap of een zware problematiek aan over”, zegt Karina De Beule, woordvoerder van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Op dit moment krijgen al 25.000 Vlamingen met een handicap een financieel ‘rugzakje’ waarmee ze zelf hun ondersteuning kunnen financieren. Om dat te kunnen uitbreiden, schuift Beke met de budgetten.

Aan verworven rechten wordt niet geraakt. Maar voor wie in de toekomst een budget aanvraagt, kan de hervorming flink tegenvallen. Vooral voor personen die al een andere vorm van steun krijgen, zoals een zorgbudget van 300 euro in de maand. “Met elke euro die we minder uitgeven aan hen, kunnen we anderen – die nog geen steun krijgen – helpen”, zegt Beke.

Mantelzorgers

Het valt op dat er wordt bespaard op de steun voor mensen in een zorginstelling. Als zij in het weekend niet meer naar huis gaan (omdat hun mantelzorgers dat niet meer aankunnen, ADB) dan konden zij tot nu toe via een voorkeursprocedure een hoger budget aanvragen. “Maar sommigen gingen met dat hoger budget toch opnieuw naar huis tijdens het weekend”, zegt Karina De Beule, woordvoerder van het VAPH. Die speciale behandeling wordt nu afgeschaft.

Hendrik Delaruelle, algemeen directeur van het Vlaams Welzijnsverbond, is niet te spreken over de maatregel. “Ouders van 75 jaar wiens zoon of dochter in het weekend naar huis komt, waren tot nu toe gerust. Zodra ze de mantelzorg niet meer aankunnen, wisten ze, zou hun kind zeven dagen op zeven terecht kunnen in de voorziening. Nu valt die rust weg, en dat is jammer. Het kan niet de bedoeling zijn dat mantelzorgers crashen. De voorzieningen zullen in de bres moeten springen.”

Een tweede besparing treft jongvolwassenen die in een internaat of een vergelijkbare instelling verblijven. Als zij daar weggaan, staan ze plotseling terug thuis en hebben ze financiële ondersteuning nodig. Tot nu toe krijgen ze die pas vanaf 21 jaar. Oorspronkelijk zou de Vlaamse regering die leeftijdslimiet verlagen naar 18 jaar, maar die maatregel wordt uitgesteld om centen te besparen. “De werkelijke uitstroomleeftijd ligt meestal toch vrij dicht bij de 21 jaar", aldus het kabinet-Beke.

Niet genoeg

Samen met een aantal kleinere verschuivingen moet dit ervoor zorgen dat de wachtlijsten minder snel aangroeien. “We kunnen nu 1.700 mensen meer helpen dan wanneer we deze verschuivingen niet zouden doen”, zegt de minister. Tegen het einde van de legislatuur zouden in totaal 12.300 mensen geholpen moeten zijn.

Maar aangroeien doen de wachtlijsten sowieso, benadrukt De Beule. “Onze inschatting is dat we nu 460 mensen kunnen helpen in 2020. Maar als je weet dat er 66 per maand bijkomen, is dat niet genoeg.” Volgens de prognoses van de administratie zouden aan het einde van deze legislatuur liefst 24.900 Vlamingen met een handicap op een wachtlijst staan. Dat zijn er bijna 10.000 meer dan nu. 

Dat er wordt gesneden in de steun voor personen die al een zorgbudget krijgen, ligt bovendien gevoelig. De Beule: “Voor sommigen is die 300 euro per maand inderdaad al een grote hulp, en is de nood aan bijkomende steun wat minder acuut. Maar voor anderen is het een druppel op een hete plaat.”