Informateurs moeten zonder oplossing naar de koning

“We hebben geen enkele opening gezien bij de N-VA. We hebben elkaar zo’n dertig keer ontmoet. Het heeft lang genoeg geduurd.” De PS en N-VA samen in een regering? Neen, dus. PS-voorzitter Paul Magnette sloeg de deur deze middag toe, nadat hij zijn partijgenoten een laatste stand van zaken had gegeven op het partijbureau. “Er is geen akkoord mogelijk.”

Helemaal uit de lucht komen zijn uitspraken niet vallen. Vorige week zaten Magnette en N-VA-voorzitter Bart De Wever bijna elke dag samen om te kijken of er overeenkomsten gevonden konden worden. Er werd niet enkel gepraat over de socio-economische thema’s, maar evengoed over bijvoorbeeld klimaat, veiligheid en justitie, migratie en communautaire hervormingen. Eind vorige week gaven bronnen binnen de PS al aan dat de gesprekken niets zouden opleveren. Volgens de Franstalige socialisten wilde N-VA geen toegevingen doen. Meer nog: de Vlaams-nationalisten hadden volgens hen hun standpunten hier en daar verder aangescherpt. Een ultiem overleg gisteren leverde ook geen doorbraak op.

Er werd uitgekeken naar de partijbureaus van beide partijen deze ochtend. Daar zouden N-VA en PS de gemaakte vorderingen evalueren. Bij het binnengaan had De Wever al een sombere analyse gegeven. “Ik heb de indruk dat de PS geen regering wil met een meerderheid in Vlaanderen”, wees hij de Franstaligen als schuldige aan. “Ze willen liever een regering waarin zij de baas kunnen zijn.” Op het partijbureau van de PS sloeg Magnette de deur ook effectief dicht.  

De PS-voorzitter overliep tijdens de vergadering een reeks punten die de N-VA naar voor had geschoven. Magnette wilde zo aantonen dat er helemaal geen sprake was van een opening door De Wever toen die het tijdens de N-VA-nieuwjaarsreceptie had over sociale maatregelen. Zo wilden de Vlaams-nationalisten volgens Magnette de pensioenen wel optrekken, maar in plaats van 1.500 euro netto, zoals de PS wil, stelden ze 1.500 euro bruto als richtbedrag voorop. Bovendien zouden niet-gewerkte periodes, zoals ouderschapsverlof, werkloosheid of brugpensioen, niet langer meetellen voor de berekening van het pensioen. 

Ook wil de N-VA de werkloosheidsuitkeringen stopzetten na twee jaar zonder job, de flexijobs verder uitbreiden en besparen op de gezondheidszorg, stipte de PS-voorzitter aan. Dat N-A volgens hem niet bereid was om “ook maar een millimeter” op te schuiven in de richting van de PS, was voor Magnette het bewijs dat ze niet écht wilden onderhandelen.

Toenadering

Zo zien informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) voor de tweede keer een toenadering tussen PS en N-VA stranden. Al net voor de kerstvakantie kwamen de twee tot de vaststelling dat een paars-gele regering niet mogelijk was. Eerder was paars-groen al afgeschoten, dus gingen ze op zoek naar alternatieven, al waren dat slechts varianten op de twee gesjeesde scenario’s. 

Begin januari probeerde Bouchez een ‘Vivaldi-coalitie’ te forceren, een mooiere naam voor paars-groen aangevuld met CD&V. Hij was te voortvarend en vooral: zijn collega-informateur zat op een heel andere piste. CD&V wilde N-VA niet zomaar lossen. De voorbije twee weken was het dan de beurt om te werken aan een paars-gele variant, waarbij CD&V de plaats innam van Open Vld. Maar opnieuw moeten de informateurs vaststellen: N-VA en PS kunnen niet samen in een regering. 

“Ook al proberen we hetzelfde, door van methode te veranderen is een doorbraak misschien mogelijk”, klonk het eind vorig jaar bij de informateurs. Ze wilden ‘vanuit het centrum’ naar een oplossing toe werken. Het bleek een illusie.

Van veel ‘methode’ was de voorbije twee weken trouwens weinig sprake. De informateurs werkten zelf niet aan een nota of voorstellen. Het waren vooral N-VA en PS die het heft in handen namen en over en weer pingpongden met teksten en argumenten, geven verschillende bronnen aan.

De slotsom is steeds dezelfde: zolang PS past om met N-VA te regeren is paars-geel (en zijn varianten) onmogelijk, en zolang CD&V zijn lot verbindt aan N-VA is paars-groen (en zijn varianten) uitgesloten. Op dit ogenblik ziet het er niet naar uit dat een van de twee gaat buigen.

De vraag is wat de twee informateurs de koning gaan vertellen. In anderhalve maand tijd hebben ze geen enkele vooruitgang geboekt. Hoe moet het nu verder? N-VA-voorzitter De Wever werd genoemd als koninklijk opdrachthouder, maar heeft het zin om hem de wei in te sturen? PS is incontournable en die partij heeft zonet de deur dichtgekwakt. En heeft De Wever zelf wel zin in een zelfmoordmissie? Bouchez en Coens gaan hun opdracht niet verlengen, maar wie neemt over? “De koning zal met een erg creatieve oplossing moeten komen”, klinkt het bij CD&V.