Informateurs deze namiddag naar de koning: wat beslist hij?

Na de mislukte preformatieronde van Geert Bourgeois (N-VA) en Rudy Demotte (PS) en de passage van PS-voorzitter Paul Magnette als informateur, stuurde het Paleis op 10 december de voorzitters van CD&V en MR het veld in. Ze kondigden aan dat ze alle pistes open zouden houden. De voorbije twee weken moesten ze nagaan of er een mogelijkheid was PS en N-VA dichter bij mekaar te krijgen, na de zogenaamde "uitgestoken hand" van N-VA richting de socialisten.

De twee grootste partijen aan beide kanten van de taalgrens zaten effectief tientallen keren samen rond de tafel - een dertigtal keer, dixit Magnette. Maar het is duidelijk dat de Grand Canyon van weleer geen centimeter versmald is. De vergaderingen "hebben tot niets geleid", stelde Magnette gisteren. "Aan de onderhandelingstafel toont de PS haar goede wil, maar Bart De Wever maakt geen enkel compromis. Op een bepaald moment heeft het lang genoeg geduurd". Volgens De Wever wil de PS liever geen regering met een meerderheid aan Vlaamse kant. "Ze willen liever een regering waarin zij de baas kunnen spelen".

Het is hoogst onduidelijk wat de koning zal beslissen voor het vervolg van de regeringsvorming. De voorbije dagen werd geopperd dat De Wever het veld zou worden ingestuurd. Maar wat zou de N-VA-voorzitter dan moeten bestuderen? Paars-geel lijkt geen optie na de uitspraken van Magnette - al is die piste al meer dan eens gereanimeerd. Besturen zonder PS lijkt evenmin een optie, want aan Franstalige kant heeft Ecolo al maanden geleden een duidelijk njet tegen de N-VA uitgesproken. Dan zouden enkel MR en cdH als potentiële partners overblijven. Samen komen die aan amper 19 Kamerzetels.

Het zou De Wever wel een gelegenheid bieden een "Vlaams front" te proberen smeden voor een rechts, dan wel een communautair verhaal, al is het weinig waarschijnlijk dat Open Vld in zo'n verhaal zal meestappen. Volgens Groen-voorzitster Meyrem Almaci zou het gewoon tijdverlies zijn De Wever met een opdracht het veld in te sturen. De Wever zelf is naar eigen zeggen bereid "zijn verantwoordelijkheid op te nemen".

Maar ook paarsgroen aangevuld met CD&V - de Vivaldi-coalitie - lijkt vandaag nog niet levensvatbaar. CD&V blijft er immers bij dat een regering aan beide kanten van de taalgrens een meerderheid moet hebben. N-VA moet dus aan boord en dat is niet het geval in een paarsgroen verhaal. Die coalitie zonder CD&V beschikt bovendien niet meer over een meerderheid in de Kamer, sinds Emir Kir zijn PS-lidmaatschap kwijtspeelde. Dan zou die coalitie steun moeten zoeken bij de kleinere fracties cdH en DéFI, samen goed voor 7 Kamerzetels. Tenzij CD&V na de uitspraken van Magnette toch overstag zou gaan nu een regering met N-VA niet meer mogelijk zou zijn.
Wat het vervolg van de werkzaamheden te bieden heeft, zal later op dag moeten blijken. Of in de loop van de komende dagen, indien de koning beslist de partijvoorzitters nog eens te consulteren. Het was de ambitie van de informateurs om pistes voor te leggen die het mogelijk zouden maken een volgende fase aan te snijden. Of die fase een definitieve richting zal inslaan, is twijfelachtig.