1 op 10 volwassenen heeft psychische stoornis: ‘Wie werk en gezin combineert, is meest kwetsbaar’

Volgens de analyse van het onderzoeksinstituut Sciensano heeft 11 procent van de bevolking een angststoornis. 9 procent lijdt aan een depressie (in 2013 ging het nog om 15 procent) en 7 procent wordt getroffen door een eetstoornis. Bij jongeren van 15 tot 24 jaar maken eetstoornissen zelfs twee keer zoveel slachtoffers. 

Gaat het over het meer algemeen welbevinden, dan geeft een op de drie Belgen aan dat er problemen zijn. Zo hebben ze naar eigen zeggen het gevoel voortdurend onder druk te staan (29 procent), hebben ze een slaaptekort door zorgen (23 procent) en voelen ze zich ongelukkig en depressief (20 procent). 

“We merken dat bepaalde groepen in de bevolking kwetsbaarder zijn voor geestelijke gezondheidsproblemen dan andere”, zegt Johan Van der Heyden, onderzoeker bij Sciensano. “Niet toevallig gaat het onder meer om mensen tussen de 25 en 54 jaar, diegenen die werk en gezin gecombineerd moeten krijgen. De personen in die leeftijdsgroep krijgen meer te maken met stresssituaties. Het beleid moet daarop inspelen.”

Sciensano onderscheidt nog een aantal kwetsbare doelgroepen. Vrouwen bijvoorbeeld, maar ook senioren ouder dan 75 jaar en laaggeschoolden. “Deze groepen moeten bijzondere aandacht krijgen”, zegt Van der Heyden. “Het doel moet zijn om hun levensomstandigheden te verbeteren, de ongelijkheden te verminderen en hun kansen te optimaliseren. Bovendien gaat het om meer dan gezondheid. Er moeten maatregelen komen in alle maatschappelijke sectoren, van onderwijs en justitie tot milieu en huisvesting.”

Voor het eerst onderzocht het instituut ook psychische stoornissen bij kinderen en jongeren van 2 tot 18 jaar. Volgens Sciensano heeft ongeveer een op de tien jongeren in deze leeftijdsgroep een psychisch of gedragsprobleem dat professionele ondersteuning vereist. Jongeren hebben vooral relatiestoornissen (11 procent), emotionele stoornissen (10 procent) en gedragsstoornissen (9 procent). 

Maar een even grote groep kinderen en jongeren behoort tot de zogenaamde ‘grensgevallen’, waarbij er sprake is van dezelfde verzwakte symptomen. Weliswaar wel symptomen die ongemak en psychische problemen veroorzaken. Van der Heyden: “In realiteit gaat het dus om twee op de tien kinderen die met psychische problemen kampt.”

Opmerkelijk: in vergelijking met de Gezondheidsenquête van 2013 is het probleem in ons land wat betreft geestelijke gezondheidszorg even groot gebleven. “Tussen 2008 en 2013 zagen we een duidelijke achteruitgang, wellicht mede door de economische crisis”, zegt Van der Heyden. “Nu zien we een stabilisatie, wat uiteraard betekent dat de problemen in die tijd evenmin verbeterd zijn.”