Direct naar artikelinhoud
InterviewFederale formatie

Carl Devos: ‘PS en N-VA zullen het moeten oplossen. Want een alternatief is er op dit ogenblik niet’

Carl Devos.Beeld Bob Van Mol

Informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) krijgen nog een week extra om te zoeken naar toenadering tussen PS en N-VA. Maar hebben ze nog wel een kans? De Wetstraat weet het zelf niet meer. Politicoloog Carl Devos (UGent) maakt een stand van zaken op.

Is het wel zinvol na het njet van de PS maandag om nog verder te proberen?

“Het is vooral een manier voor de koning om tijd te winnen. Zo kan hij morgen zijn toespraak geven voor de gestelde lichamen, de gezagdragers van het land, zonder dat het lijkt dat de boel helemaal stuurloos is. Hij zal intussen verder discreet aftoetsen wat er vanaf volgende week mogelijk is, want op dit ogenblik weet niemand het. Volgens sommigen waren de gesprekken tussen N-VA en PS verder gevorderd dan dat de socialisten maandag lieten uitschijnen. Het feit dat Magnette aan het lekken ging, heeft kwaad bloed gezet. Hij maakte het openingsbod van N-VA publiek en dat vinden ze bij de Vlaams-nationalisten absoluut not done. Maar het staatshoofd houdt vast aan een regering die een meerderheid heeft langs beide kanten van de taalgrens.”

Waar kunnen PS en N-VA elkaar vinden?

“PS was bereid om stappen te zetten in de richting van een staatshervorming, N-VA was te vinden voor een wat linkser beleid op socio-economisch vlak. Maar dat is voor de MR zijn beiden onaanvaardbaar: die willen geen van beide. Mocht het enkel tussen PS en N-VA gaan, dan was er best wat mogelijk. Het is MR die het moeilijk maakt. Wat in Vlaanderen onderschat wordt is de rivaliteit tussen liberalen en socialisten. In het verleden vochten Elio Di Rupo en Didier Reynders en later Paul Magnette en Charles Michel een verbeten strijd uit om het politieke leiderschap in Franstalig België, nu zien we iets gelijkaardigs tussen Bouchez en Magnette. Aan Vlaamse kant zijn de relaties eerder goed. Ok, er zijn nu spanningen tussen Open Vld en N-VA, maar straks als er nieuwe voorzitter is, kunnen die weer helemaal verdwenen zijn.”

Ligt de oorzaak ook niet bij de informateurs? Ze zitten op een andere lijn, geven elkaar achter de schermen verwijten.

“Het duo moet dringend vervangen worden, daar is consensus over. Ze hebben de leiding van de gesprekken niet op zich genomen. Als jij en ik daar hadden gezeten, was het resultaat allicht hetzelfde geweest. Tegelijk hebben ze ook niets verhinderd. Net daarom is mijn analyse dat het falen in eerste plaats bij N-VA en PS ligt. De vraag is wie nu de boel zou kunnen rechttrekken? Heeft het zin om Bart De Wever uit te sturen, indien op voorhand duidelijk is dat hij nergens zal geraken? Een oudgediende als Patrick Dewael of Herman Van Rompuy? Zij lijken op dit ogenblik niet goed geplaatst om het te doen.”

Hoe lang moeten we nog wachten op een doorbraak? We zitten acht maand na de verkiezingen.

“PS en N-VA zullen moeten het oplossen. Want een alternatief is er op dit ogenblik niet. Vivaldi is onmogelijk, omdat CD&V de N-VA niet lost. En ook de Open Vld-voorzittersverkiezingen trekken zich stilaan op gang. Er is destijds getemporiseerd toen PS, MR en CD&V hun voorzitter koos, nu vinden er velen dat er ook op Open Vld gewacht moet worden. Als Egbert Lachaert (die zich allicht zeer binnenkort kandidaat stelt, RW) voorzitter wordt, zitten we met een heel nieuwe realiteit. Hij kan de banden met N-VA weer aanhalen en zo een front vormen om paars-geel te forceren.”

En nieuwe verkiezingen? Is dat realistisch?

“Op dit ogenblik zit niemand daar op  te wachten, maar ik vind dat niet genoeg herhaald kan worden dat dit een optie is. Mogelijk zet het partijen aan om compromissen te sluiten die ze anders niet zouden willen sluiten. En anders gaan we maar naar de stembus, en moet iedereen de gevolgen daarvan dragen.”