Advocaten artsen halen snoeihard uit op euthanasie­proces: "Schandalig schijnproces, dat er nooit had mogen komen"

Walter Van Steenbrugge, die dokter Van Hove (de uitvoerder, red.) verdedigt, pleitte urenlang en haalde geregeld hard uit: "Dit is in het geheel geen fair proces geweest. Het is een onwezenlijk, vreemd, schandalig schijnproces geweest, dat de toets van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens niet zal kunnen doorstaan. Deze zaak heeft jarenlang bij het gerecht gelegen, zonder dat er veel mee gebeurde. De burgerlijke partijen (de familie Nys, red.) hebben jarenlang geen enkele actie ondernomen. Na jaren onderzoek is er nauwelijks iets gebeurd, met als gevolg dat het parket heeft gevraagd om de drie artsen buiten vervolging te stellen. En dat gebeurde ook. Ondanks een reportage in Terzake over de familie Nys, waardoor de zaak plots grote publieke aandacht kreeg."

Van Steenbrugge blijft erbij dat er daarna iets vreemds is gebeurd: "Plots verandert het parket het geweer van schouder. Jaren na de feiten komt men plots met een beschuldiging. Daardoor zijn onze rechten van verdediging geschonden: als men iemand pas na zeven jaar, en op basis van weinig onderzoek, in verdenking stelt, dan is het te laat om nog grondig na te gaan wat er precies gebeurd is. Moeten wij na zeven jaar nog om bijkomend onderzoek vragen? Dat is niet redelijk. Ik wil een antwoord krijgen op de vraag: waarom is dit gebeurd? Waarom zitten wij hier?"

Het antwoord op die vraag lijkt voor Van Steenbrugge bij de katholieke kerk te liggen, die de euthanasiewet onderuit zou willen halen: "Plots is er de advocaat van de Belgische bisschoppen (Fernand Keuleneer, red.), en plots is er de advocaat van oud-bisschop Roger Vangheluwe (Joris Van Cauter, red.) die de familie komen verdedigen. En nu wordt er weer gesproken over de euthanasiewet in het parlement, en ligt het zelfs op tafel bij de regeringsvorming. Artsen worden al banger om euthanasie uit te voeren."

Volgens Van Steenbrugge heeft advocaat Keuleneer zelf de wet overtreden door aanwezig te zijn op de zitting van de euthanasiecommissie waarop het dossier van Tine Nys besproken werd en vervolgens haar familie te vertegenwoordigen.

"De leden van die commissie hebben een beroepsgeheim. Ze mogen met niemand spreken over wat daar gezegd is. Maar hij had alle info, en is vervolgens als advocaat opgetreden in het dossier. Dat is strafbaar", aldus Van Steenbrugge.

Keuleneer moest vorige week om die reden opstappen als advocaat van de familie Nys, maar Van Steenbrugge wil nog een stap verder gaan: "Ik ga een klacht indienen tegen meester Keuleneer en vragen dat alle bewijsmateriaal dat hij heeft aangebracht, nietig wordt verklaard." 

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

Daarop haalde Van Steenbrugge hard uit naar de openbaar aanklager, die hij al een paar keer had beschuldigd van een foute aanpak: "Ik ben het beu. Na de Bende van Nijvel, Operatie Kelk, de zaak van de vermoorde rijkswachter De Vleeschauwer, en nu weer deze zaak vraag ik me af hoe het zit met de goede trouw van het openbaar ministerie. Waarom is er een bocht genomen? Ik zeg het u: ik ga hierover het parlement aanschrijven. Het openbaar ministerie wordt veel te weinig gecontroleerd. Dit is een tekortkoming van Justitie, dit had nooit mogen gebeuren. Ik ga dit laten onderzoeken: wat is hier fout gelopen? Welke invloeden hebben hier gespeeld?"

Van Steenbrugge benadrukte dat de wens van Tine Nys postuum niet besmeurd mag worden: "Ik zou haar willen betitelen als de Jeanne d'Arc van de euthanasie. Ze was ook een voorvechtster. Maar u weet wat er met Jeanne d'Arc gebeurd is. Ze is door een partijdige kerkelijke rechtbank ter dood veroordeeld en op de brandstapel geplaatst. Maar later hebben ze van haar een martelares gemaakt."

Over de beschuldiging tegen zijn cliënt zei Van Steenbrugge nog dat die nergens op berustte: "Op een overtreding van de euthanasiewet staan geen straffen. Men kan dokter Van Hove dus geen misdrijf verwijten en geen straf opleggen. Dat staat in de Grondwet en in de artikels van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Daarom heeft men er maar een gifmoord van gemaakt. Dat kan toch niet? Zodra iemand te goeder trouw handelt, kun je niet meer over doodslag of moord spreken. Gaan jullie gifmoordenaars maken van mensen die te goeder trouw hebben gehandeld?"

"Ik ken u een beetje", sprak Van Steenbrugge de voorzitter van het assisenhof rechtstreeks aan. "Toen u vorig jaar dit dossier op uw bureau kreeg, zult u gezegd hebben 'Wat is dat hier?' U hebt uw best gedaan om de gaten nog wat te dichten, maar eigenlijk lag heel het huis al in puin. Deze mensen hadden nooit nog in verdenking mogen worden gesteld, zeven jaar na de feiten, en nadat er nauwelijks onderzoek is gebeurd. En als u hen toch schuldig bevindt, dan ga ik naar het Hof van Cassatie en naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens."

Voor Van Steenbrugge had Christine Mussche gepleit, zijn collega die samen met hem Joris Van Hove verdedigt. "Normaal zou ik jullie, juryleden, succes wensen met jullie moeilijke taak. Maar deze keer is het eigenlijk helemaal niet moeilijk", zo stak Mussche van wal. "Juridisch kan hier nooit sprake zijn van moord. Dit proces had er nooit mogen komen. Dat de familie van Tine Nys een klacht indient, omdat ze op zoek is naar antwoorden, dat kan ik begrijpen. Maar dat een parket daarin meegaat en schaamteloos durft te stellen dat deze artsen moordenaars zijn, dat is ongezien in ons land. We merken aan de talloze reacties die we krijgen, dat het een onwaarschijnlijke verontwaardiging uitlokt."

Lees verder onder de tekening van Christine Mussche

"Tine heeft duidelijke taal gesproken: ze wilde rustig en waardig, met medische hulp, dit leven verlaten. Willen we daar als maatschappij naar luisteren? Gunnen we haar dat recht op zelfbeschikking? Of toch maar niet? Zeggen we: de familie is er niet klaar voor, en dat is belangrijker? Ik denk het niet." Volgens Mussche zou een veroordeling van de artsen zelfs tot een absurde situatie kunnen leiden: "Als u zegt dat zij moordenaars zijn, dan hebben we met een moord te maken. En dan kunnen de familieleden die bij de euthanasie aanwezig waren, als mededaders beschouwd worden, omdat ze niet hebben ingegrepen. Dan is het toch duidelijk dat het hier niet om moord kan gaan?"

De advocate schetste de jarenlange psychische problemen van Tine Nys, en het gebrek aan hulp dat ze volgens haar kreeg: "Als haar omgeving niet weet hoe ze met zulke problemen moet omgaan, dan ontstaan er spanningen, en dan zal haar omgeving niet altijd de beste reactie hebben gegeven." Iets later verlieten de familieleden van Tine Nys de zaal.

Dat Nys kort voor haar dood nog een nieuwe diagnose kreeg - autisme­spectrumstoornis - betekende niet dat er nog behandelmogelijkheden waren volgens Mussche: "Ze had geen courage meer, het was op, ze wilde geen therapie meer. Ze gaf ook geen toestemming meer om nog een therapie op te starten. Ze had haar spulletjes uitgedeeld, en herhaaldelijk gezegd dat ze euthanasie wilde. Kunnen wij dan als maatschappij haar wens aanvaarden?"

Ook Frédéric Thiebaut, de advocaat van de huisarts van Tine Nys, haalde op zijn beurt zwaar uit naar het onderzoek, dat volgens hem zeer slecht en veel te laat werd gevoerd. "Er werd nooit een onderzoek gevoerd naar het druggebruik van Tine, naar haar collocaties, geen financieel onderzoek ...", aldus Thiebaut. 

"Wie heeft er met wie gebeld? Welk overleg is er allemaal gebeurd, tussen de artsen onderling enerzijds en tussen de artsen en de familie anderzijds? Dat weten we allemaal niet. Het is nooit onderzocht. En we zouden dan nog verwonderd zijn als getuigen tien jaar na de feiten zeggen dat ze niet exact weten wie met wie gebeld heeft en wat er exact werd gezegd. Als justitie haar werk had goed gedaan, had mijn cliënt hier nooit gezeten."

Fatma Taspinar in Gent: "Verrassend dat openbaar aanklager vrijspraak vraagt voor de huisarts van Tine Nys"

Heeft u zelf nood aan een gesprek? Tele-Onthaal is gratis en anoniem bereikbaar via het telefoonnummer 106 (24u per dag, 7 dagen per week) en voor een chatgesprek via tele-onthaal.be (elke avond en woens- en zondagnamiddag).