1 verpleegkundige voor bijna 10 patiënten, binnen de 5 jaar 5.500 extra krachten nodig

Voor het nieuwe rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) werden 5.000 verpleegkundigen uit 84 Belgische ziekenhuizen bevraagd. Het goede nieuws? Het aantal verpleegkundigen in de Belgische ziekenhuizen is de afgelopen 10 jaar toegenomen. Ook hebben steeds meer verpleegkundigen een bachelor-diploma.

Maar ondanks alle inspanningen zijn er nog steeds te weinig verpleegkundigen om de stijgende zorgbehoeften op te vangen. Gemiddeld staat elke verpleegkundige in voor 9,4 patiënten. Specifiek: 7 patiënten 's morgens, bijna 9 's avonds en 18 's nachts. 

Nochtans is de internationaal aanvaarde norm ten hoogste 8.  Meer wordt als onveilig beschouwd, vooral voor de diensten interne geneeskunde, chirurgie en geriatrie.

Uit het rapport blijkt ook dat verpleegkundigen steeds vaker geen noodzakelijke zorg kunnen verlenen door tijdsgebrek. Bovendien blijkt het probleem de afgelopen 10 jaar alleen maar toegenomen.  

Nochtans zijn er directe effecten voor de patiënten. Uit onderzoek van de Universiteit van Antwerpen van vorig jaar bleek dat de helft van onverwachte overlijdens in onze ziekenhuizen te maken heeft met een tekort aan verpleegkundigen.  

Meer dan 1 op de 3 verpleegkundigen geven aan dat ze tijdens de laatste shift patiënten niet goed konden observeren of van houding konden veranderen om doorligwonden te voorkomen. Ook heeft 70% geen tijd om met patiënten te praten of te troosten.  

De hoge werkdruk zorgt er voor dat een kwart van de verpleegkundigen niet tevreden is met de job. Eén op de 10 denkt er zelfs aan om het beroep te verlaten.  

(lees verder onder de foto)

Het rapport van het KCE  roept op om dit jaar nog wettelijk te bepalen hoeveel patiënten een verpleegkundige maximaal kan verzorgen en dat er forse investeringen komen. Zo kunnen de werkomstandigheden voor verpleegkundigen verbeterd worden, maar ook de zorg voor de patiënten.

Ook raadt het rapport aan dat andere medewerkers niet-verpleegkundige taken kunnen overnemen. Die taken zijn bijvoorbeeld het ronddragen van maaltijden of het transporteren van patiënten binnen het ziekenhuis. Dat zou de aantrekkelijkheid van het beroep moeten verhogen.

Maar om dat allemaal te realiseren zijn er meer mensen en middelen nodig. Het Kenniscentrum heeft berekend dat er enkel om de onveilige situaties weg te werken 1.629 extra voltijdse medewerkers nodig zijn.

Maar als er binnen 5 jaar een veilig aantal patiënten per verpleegkundige vastgelegd moet worden, en dat per afdeling en shift, zijn er veel meer middelen nodig. Het Kenniscentrum schat dat er voor de diensten chirurgie, inwendige geneeskundige, geriatrie, revalidatie en pediatrie ongeveer 5.500 extra voltijdse verpleegkundigen nodig zijn. Dat komt op een budget van jaarlijks meer dan 403 miljoen euro.

In een reactie benadrukt ontslagnemend minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) dat verpleegkundigen een belangrijke rol spelen. "Het is daarom broodnodig dat we blijven investeren in de aantrekkelijkheid van het beroep."

Maar de minister benadrukt dat er grote verschillen zijn tussen ziekenhuizen. "Er zijn ziekenhuizen die erin slagen om voldoende personeel te hebben om een veilige zorg te realiseren.  Zij moeten voor andere ziekenhuizen een voorbeeld zijn. "

Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":