World Wetlands Day: hoe is het gesteld met de 9 beschermde waterrijke gebieden in België?
Het is vandaag World Wetlands Day. Die "Werelddag voor waterrijke gebieden" vestigt de aandacht op zoet water en het belang daarvan voor onze biodiversiteit. België telt 9 beschermde zoetwatergebieden en/of waterrijke gebieden. Die doen het goed, zegt het Wereldnatuurfonds maar het kan altijd nog beter, en de strijd tegen de klimaatverandering kan daarbij kansen bieden.
Amper 2,5 procent van al het water op de wereld is zoet water - rivieren en meren, moerassen, veengebieden en gletsjers - maar toch leeft daar 40 procent van alle diersoorten ter wereld. En niet enkel de biodiversiteit is van belang: waterrijke gebieden houden vaak ook veel koolstof vast. Naar schatting 30 procent van alle koolstof op het land zou er opgeslagen zijn, wat van belang is in het licht van de klimaatverandering, meldt het Wereldnatuurfonds WWF.
In België zijn er negen beschermde zoetwatergebieden, zogenoemde Ramsar-sites (genoemd naar een conferentie in de Iraanse stad Ramsar, red.). Het gaat onder meer om de Hoge Venen, de Kalmthoutse Heide, de IJzerbroeken, de schorren van de Benedenschelde en het Zwin: klik hier voor de volledige lijst (in de lijst zijn dus naast pure zoetwatergebieden ook gebieden opgenomen die de schakel vormen tussen land- en zeewater).
De terugkeer van de otter is een goed teken
Ook in België is het belang voor de biodiversiteit groot: "Er leven veel soorten in onze zoetwatergebieden, zoals snoeken, tandkarpers en baarzen, maar ook amfibieën, kikkers, padden en vogels natuurlijk, zoals futen en reigers. En ten slotte, misschien wel de mooiste soorten, otters en bevers", zegt Koen Stuyck van WWF België.
Die Belgische gebieden verdienen dus bescherming, en het goede nieuws is dat het er relatief goed mee gaat, zegt Stuyck: "Onze waterrijke gebieden doen het stilaan beter, maar we komen van erg ver. Het goede nieuws is dat bepaalde soorten terugkomen, zoals de otter die onlangs is gespot in het Benedenscheldebekken. Maar tegelijk is er nog werk aan de winkel: 60 procent van alle waterrijke gebieden in Europa zijn nog in heel slechte staat."
We doen het stilaan beter, maar we komen van ver. Er is nog werk aan de winkel
"Twee vliegen in één klap"
Ook voor de mens is zoet water van belang. De strijd tegen klimaatverandering, met meer extremen van droogte en hevige regenval, kan ook mogelijkheden bieden voor de waterrijke gebieden, zegt Stuyck.
"Wij hebben in Vlaanderen een probleem met ons zoet water, omdat er heel veel regenwater onmiddellijk wegspoelt. De waterrijke gebieden herstellen, helpt om dat water bij te houden. Bovendien beschermen ze ons tegen overtollig water, wat we in de toekomst meer zullen hebben met heviger stormen en de stijging van de zeespiegel."
We kunnen dus twee vliegen in één klap slaan, zegt Stuyck: "We kunnen de biodiversiteit helpen en zorgen dat onze zoetwatervoorraden beter worden bijgehouden en gezuiverd."
Waterrijke gebieden kunnen helpen om ons te wapenen tegen de klimaatverandering