Frédéric Deborsu: ‘Vlamingen zijn heter dan Walen’

Luister hier naar De vragen van Proust met Frédéric Deborsu:

1. Hoe oud voelt u zich?

“Ik wil met een zin van Jacques Brel beginnen. Hij zei: ‘Volwassen zijn bestaat niet, je loopt altijd je kinderdromen achterna’. Kort samengevat: je blijft dus een kind. En dat geldt ook voor mij. Ik heb altijd de dromen van mijn kindertijd nagejaagd, in die zin dat ik absoluut sportjournalist wilde worden. En dat ben ik geworden. Ik wilde absoluut de koning ontmoeten en over hem schrijven. En dat heb ik gedaan.

“Ik ben net vijftig geworden. Ik hoop dat de tweede helft even mooi zal zijn als de eerste. Ik voel me supergoed. Ik sport veel. Ik fiets, ik zwem bijna elke dag, ofwel in een zwembad, ofwel in de Maas. Ik voel me fitter dan toen ik twintig was. Voor mij is vijftig de ideale leeftijd. Je hebt meer middelen, meer onafhankelijkheid, je beslist voor jezelf, je kinderen zijn groot. Je hebt de ervaring van een oude man maar je bent nog jong. Dus dat is magnifiek.”

2. Wat vindt u een kenmerkende eigenschap van uzelf?

“Ik probeer zo verrassend mogelijk te zijn. Ik probeer dingen te doen die anderen niet doen. Ik durf wat anderen niet durven. Bijvoorbeeld: ik heb één dag in het Brusselse justitiepaleis geslapen om de beveiliging ervan te testen. Ik heb er een hele nacht verbleven met tent en rugzak, samen met een cameraploeg. Enkele maanden later zijn er twee griffiers doodgeschoten. Door een gebrek aan beveiliging. Dus voilà.

“Zo heb ik ook de beveiliging van het paleis getest. Samen met mijn vrouw en kinderen ben ik het paleis binnengegaan. Precies 31 minuten zijn we voor de deur van de koning blijven staan. Ik wist dat hij daar binnen was, terwijl de veiligheidsagenten zich aan de overkant van het gebouw bevonden. Van veiligheid was dus helemaal geen sprake.

“Niet alleen professioneel, maar ook in mijn privéleven wil ik altijd verrassen. Bijvoorbeeld: deze zomer was ik samen met de kinderen in de VS voor de US Open. We reden door de Hamptons, de chique wijken aan zee waar de New Yorkers op vakantie gaan. Plots zag ik een Maserati afzwenken naar een ongelooflijke villa, net de Southfork Ranch in Dallas (wereldberoemd als locatie van de familie Ewing in de tv-serie Dallas, red.), waar een riant feest aan de gang was. Ik zei tegen mijn zoon: komaan, we volgen hem! En we zijn binnen geraakt! Ik weet niet hoe, want ze hebben onze papieren gecontroleerd. Maar het is gelukt. We zijn daar twee uur gebleven. We hebben champagne gedronken en met allerlei mensen gebabbeld. Voor mijn zoon was dit hét avontuur van zijn leven.”

3. Wat is uw passie?

“Vragen stellen, zwemmen, fietsen en feesten.

“Vragen stellen. Ik stel altijd vragen. Het is voor mij moeilijk om te antwoorden, ik spreek nooit over mezelf. Als ik mensen voor de eerste keer ontmoet, stel ik vragen, vragen, vragen. Zelfs te veel vragen. Ik wil alles weten. Vragen stellen is de essentie van het leven, denk ik, om de ander en de wereld te leren kennen.

“Zwemmen. Tot begin december zwem ik buiten.

“Feesten. Ik móét kunnen feesten. Daarom heb ik trouwens een groot huis gekocht, om grote feesten te kunnen organiseren voor mijn vrienden.

“En fietsen. Ik fiets constant. Lopen is te langzaam maar fietsen is ideaal om je te verplaatsen. En te genieten van de natuur. Dat heb ik geleerd van de Vlamingen. De Vlamingen fietsen, de Walen niet. ’s Morgens staan er zeven fietsen voor het station in Namen en 7.000 voor het station in Gent. Dat is een kwestie van imago, denk ik. In Wallonië is het gênant om naar school te fietsen. Fietsen is een beetje van laag niveau. Minder dan 1 procent van de Waalse scholieren gaat met de fiets naar school. Dat is spijtig.”

4. Waar hebt u spijt van?

“Ik heb mijn kinderen te weinig gezien toen ik jong was. Ik probeer nu die tijd in te halen. Ik probeer elke dag contact met hen te hebben.”

5. Is het leven voor u een cadeau?

“Ik vraag mij altijd af: waarom heb ik zoveel chance? En vrienden van mij zoveel pech? De zoon van mijn beste vriend is gestorven op z’n zeventiende. Waarom? Ik ben getrouwd op de dag waarop Julie en Melissa werden teruggevonden. Ik was in Zuid-Frankrijk met al mijn vrienden aan het feesten, terwijl hun families zoveel pijn leden. Waarom is het leven een cadeau voor mij en voor anderen niet? Is dat de wil van God? Waarom behandelt God mensen ongelijk?

“Op vijf minuten van mijn huis leven migranten in een kazerne. Waarom hebben deze mensen zo weinig kansen? Ik heb het moeilijk met die ongelijkheden.”

6. Welke geluksscore geeft u zichzelf?

“9 op 10.”

7. Wat is uw grootste angst?

“Ik ben bang voor de toekomst, voor mijn toekomst eigenlijk. Heel mijn leven heb ik geluk gehad, maar kan dat blijven duren? Vorig jaar heb ik gehoorschade opgelopen door een afschuwelijk lawaai in mijn koptelefoon, waardoor ik nu last heb van tinnitus. De eerste keer dat ik pech heb in mijn leven. Het begin van een hele reeks tegenslagen, vrees ik.”

8. Welke kleine, alledaagse gebeurtenis kan u blij maken?

“Fietsen langs de Maas. Als mensen goedendag zeggen ben ik de gelukkigste man van de hele wereld.”

9. Wat is uw zwakte?

“Ik ben een beetje intolerant tegenover mensen die roken. Roken is zó, zó stom. Je wordt sneller oud, je stinkt. Waarom roken mensen? Een glas wijn drinken is aangenaam, heeft zelfs een positief effect. Maar roken? Als ik mensen op het perron zie roken, heb ik zin om te zeggen: stop ermee! Als ik iemand in de winkel sigaretten zie kopen, wil ik vragen: waarom doe je dat? Wat is het nut ervan? Stop ermee! Er zijn zoveel middelen om te stoppen. Maar we leven in een democratie, mensen doen wat ze willen, ook al kost het de sociale zekerheid veel geld.

“Mijn ouders rookten veel, zelfs in de auto. Mijn weerzin tegen roken is daardoor een obsessie geworden. Nu, ik besef wel dat ik overdrijf.”

10. Wanneer hebt u het laatst gehuild?

“Toen mijn dochter schepen werd, heb ik gehuild van vreugde. Schepen worden van een grote stad (Namen, red.) op 21-jarige leeftijd, als je nog student bent, dat is toch ongelooflijk? Blijkbaar zei Charles Michel dat ze nog minister zal worden. Charlotte première. (lacht)”

11. Bent u ooit door het lint gegaan?

“Enkele jaren geleden was ik voor een reportage in Miami. Ik was bezig met een onderzoek voor de RTBF over de jonge tennissterren van morgen, op het toernooi van Key Biscayne. Ik moest de vertegenwoordiger van een groot merk tennisrackets zien te interviewen met een verborgen camera. Omdat ik wilde uitpluizen hoeveel geld hij gaf aan jonge tennissers van 9, 10 jaar oud om met de raketten van het merk in kwestie te spelen. Maar de man was een potige kerel, meer dan twee meter groot. Na enkele minuten kreeg hij mijn verborgen micro in de gaten. Hij begon te schreeuwen van woede en wilde mij slaan. Ik stond compleet perplex. Ik kon geen woord meer uitbrengen. Ik voelde mij niet goed. Het werd zwart voor mijn ogen. Zonder de hulp van mijn klankman was ik goed geweest voor een enkele reis naar het ziekenhuis. Of erger. Dit was de eerste en laatste keer dat ik de controle compleet kwijt was tijdens een reportage.”

12. Welk boek zou u aanraden?

“Het boek van mijn broer Christophe natuurlijk, Dag Vlaanderen! (Hoe Walen echt leven en denken, uitgegeven bij Borgerhoff & Lamberigts, red.).

“Kennen jullie dat? Tof boek, over de verschillen tussen Walen en Vlamingen. Heel boeiend. Blijkt dat Walen veel meer kussen dan Vlamingen, bijvoorbeeld. Wij kussen elkaar als we op het werk komen. Kussen jullie jullie collega’s? Neen, hè. In Wallonië kust iedereen iedereen. Vrouwen vrouwen, mannen mannen. Het maakt deel uit van de warmte. Walen drinken twaalf glazen alcohol per week, Vlamingen tien. Omgekeerd hebben Vlamingen vroeger een seksrelatie, op de leeftijd van 16 jaar. In Wallonië is dat 17 jaar. Walen hebben gemiddeld zes sekspartners in hun leven, Vlamingen negen. Vlamingen zijn dus hetere mensen, ook al kussen ze minder.” (lacht)”

13. Hebt u ooit een religieuze ervaring gehad?

“Wel, ik ben vijftien keer naar Lourdes geweest. Ik geloof in mirakels. Ik denk dat God bestaat. Als ik ziek word, hoop ik dat Hij mij helpt.”

14. Hoe hebt u uw eerste liefde ervaren?

“Ik ben sinds mijn 17de met dezelfde vrouw samen. Ik heb in mijn leven één sekspartner gehad. Ik vind dat heel spijtig, ja. (hilariteit) Nee, nee, ik ben onmiddellijk op de goede gevallen, dus waarom zou ik veranderen? Het was grote liefde op het eerste gezicht.

“Onze passie voor elkaar was zo groot, we voelden ons zo nauw met elkaar verbonden, dat we onze kinderen misschien wel wat hebben verwaarloosd. We waren altijd samen op stap, altijd samen gaan eten, samen op café. Mijn vrouw kwam altijd op de eerste plaats. Nu zijn we min of meer volwassen geworden en laten we elkaar wat meer los.”

15. Hoe voelt u zich in uw lichaam?

“Goed, los van de oorsuizingen. Elke avond tien minuten stretchen houdt je lichaam soepel.”

16. Wat vindt u erotisch?

“Met een mooie vrouw langs de Maas wandelen - met mijn vrouw Anne-Bénédicte natuurlijk - en samen een goede fles rosé drinken op een rots. Twee flessen, één is te weinig. (lacht) De mooie vrouw in de ogen kijken en samen naakt in de Maas zwemmen, ook al is het water koud. En het risico lopen gezien te worden. Er moet een factor van spanning zijn.”

17. Wat is uw goorste fantasie?

“Het is een van mijn dromen om de koning, de paus en Donald Trump samen te interviewen. Ik voer hen dronken, stel hen alle mogelijke vragen en zij antwoorden op alles naar waarheid. In vino veritas. (lacht) Vragen over seks, over passie, over verraad.”

18. U belandt in de gevangenis, wat zou de reden kunnen zijn?

“Omdat ik me op verboden terrein heb begeven. Omdat ik te veel risico’s genomen heb voor een reportage. Omdat ik gefilmd heb in het Witte Huis of Het Vaticaan, bijvoorbeeld.”

19. Hoe is de band met uw ouders?

“Heel goed. Ze leven nog allebei. Ze zijn bijna tachtig en nog heel jong van geest. Ze rijden rond in een cabriolet en zijn gestopt met roken, dus ze zijn jonger dan ooit.

“We gaan vaak samen op vakantie. Binnenkort gaan we naar Normandië. We gaan daar feestvieren en veel te veel wijn drinken. Ik nodig ze uit op al mijn feesten. Ze maken deel uit van de bende. Al mijn vrienden kennen mijn ouders trouwens van vroeger, van toen ze nog allebei leerkracht Latijn-Grieks waren en lesgaven in Namen.

“We hebben natuurlijk ook moeilijke perioden meegemaakt. Op een bepaald moment hadden mijn ouders serieuze financiële problemen. Mijn vader had geïnvesteerd in een firma van antivriesmiddelen die overkop ging, waardoor we ons huis moesten verkopen. Ik herinner mij nog dat ik als kind van 12, 13 jaar avonden lang met het hele gezin antivriesflessen stond te vullen. Eigenlijk was dat gezellig, want ondanks alles was de sfeer goed. Ik ben blij dat ik dat heb meegemaakt, want die episode heeft ons dichter bij elkaar gebracht.”

20. Bent u een goede vriend?

“Ik denk het wel. Mijn huis staat altijd open voor mijn vrienden. We hebben ruimte, ze kunnen bij ons blijven slapen. Als het nodig is kunnen ze bij ons logeren om even afstand te nemen van hun familie. Ik hou ervan om gesprekken met hen te voeren. Het liefst van al zit ik aan één grote tafel met al mijn vrienden samen.”

21. Wat wil u nog graag meemaken?

“Ik wil absoluut de finale van de wereldbeker voetbal beleven met mijn vrouw en kinderen: België tegen Duitsland bijvoorbeeld. We waren in Sint-Petersburg tijdens de halve finale tegen Frankrijk. Wat een ontgoocheling! We hadden op een overwinning gerekend en hoopten de finale te zien. Maar na de wedstrijd moesten we meteen een terugvlucht boeken. De wifi marcheerde niet in het stadion, de prijzen werden almaar hoger en hoger. We zijn uiteindelijk teruggekeerd via Griekenland, Italië en dan Spanje. Dus wij willen een revanche. Voilà (lacht).”

22. Hoe definieert u liefde?

“Mijn liefde is mijn vrouw. Anne-Bénédicte. Al 32 jaar. Wij waren 17. Ik kan niet zonder haar. Waarom? Moeilijk om uit te leggen. Ze is een beetje gek, ze houdt van avontuur, ze is bereid om te zwemmen in de Maas bij een temperatuur van vier graden, ze houdt van champagne, ze is bereid om vanavond naar Parijs te vertrekken om iets te gaan eten en daarna weer terug te keren. Wij zijn ooit één dag op Sicilië geweest. In 24 uur heen en terug. Niet goed voor duurzame ontwikkeling, sorry, maar supertof! Misschien wel onze mooiste reis.

“Voor mij is liefde verrassen.”

23. Hoe zou u willen sterven?

“Op m’n 101. Ik rij in een kleine cabriolet, iemand botst tegen mijn wagen en ik beland in het water. Sterven in de Maas, een mooie gedachte.

“Mijn laatste avondmaal? Eerst eieren en daarna ijsjes, allerlei smaken, met champagne. Waalse champagne, Chant d’Eole, uitgeroepen tot de beste schuimwijn ter wereld, wisten jullie dat?

“Ik hou van ijsjes. Ik ben vermagerd door alleen maar ijscrème te eten. Elke avond één liter. Ik was vijf kilo kwijt. Dat marcheert bij mij. Afgelopen zomer vroeg een vrouw mij om even op haar bakkerij te passen. Ze had ook een ijstoog. Bedien je maar, zei ze. Wel, ik heb ijscrème gegeten zoals nooit tevoren. Zeker twintig bollen. Het was de avond van mijn leven. (hilariteit)”

24. Waarover bent u de laatste tijd anders gaan nadenken?

“Ik heb meer begrip en respect gekregen voor migranten sinds er in de kazerne vlak bij ons huis vluchtelingen opgenomen worden. Ze hebben zoveel pech gehad. Ze nemen zoveel risico’s in de hoop op een betere toekomst. Ze riskeren teruggestuurd te worden. Negentig procent van hen wordt ons land uitgezet. Het zijn mensen die veel beleefd hebben.

“Ik was een beetje bang toen de kazerne opende, maar nu ben ik ervan overtuigd dat we meer migranten moeten onthalen. We hebben er de ruimte voor. En de Walen zijn solidaire mensen.”

25. Is de mensheid op de goede of de slechte weg?

“Op de goede weg. Zeker! Er is nu veel meer bewustzijn dan pakweg tien jaar geleden. Toen was er ook al een probleem met het klimaat, maar er kwam geen reactie. Nu reageren de jongeren, en de politiek volgt. Ik geloof sterk in de technologie. Het aantal verkeersongevallen zal afnemen dankzij de zelfsturende auto. We zullen in kleinere huizen leven die beter geïsoleerd zijn. We zullen kanker kunnen genezen. Dankzij sociale media is het veel gemakkelijker geworden om mensen te ontmoeten. Jongeren hebben veel meer toegang tot kennis. Ik denk dat het leven over twintig jaar ongelooflijk mooi zal zijn.”

26. Welke gebeurtenis uit uw leven zou een goed filmscenario opleveren?

“Mijn reportage over prins Laurent. Ik heb de prins en zijn entourage drie maanden lang gevolgd. Een ongelooflijk figuur. Eén anekdote: we waren samen met Herman De Croo, de prins, Claire en de kinderen in Harelbeke op een landbouwbeurs. En de prins zegt: ‘Wie wil een ijsje? Ik trakteer.’ Iedereen roept: ‘ik’, ‘ik’, ‘ik’. Zegt de vrouw van de ijskar: ‘Allee prins, u hoeft toch niet te betalen.’ En hij: ‘Toch, toch, ik wil absoluut betalen.’ En hij geeft de vrouw ostentatief een briefje van twintig euro, terwijl de cameraman aan het filmen is. Wanneer hij denkt dat niemand het ziet, doet hij teken dat ze het biljet moet teruggeven en hij stopt het weer in zijn zak.

“Prins Laurent verdient 25.000 euro per maand en beknibbelt op 20 euro! Op restaurant vraagt hij een korting van 30 procent omdat hij de prins is! Zijn gierigheid is een ziekte. De perfecte persoonlijkheid dus om een filmpje over te maken.”

27. Wat is de titel van uw biografie?

“De verrassing. Ik ben altijd op zoek naar verrassingen, anders verveel ik mij.”