Doodsbedreigingen voor 16-jarig meisje en ruziënde politici: Frankrijk in de ban van #jesuismila

Vorige maand nog werd de aanslag tegen het satirische blad Charlie Hebdo in Parijs herdacht, vijf jaar nadat jihadisten er twaalf redactieleden ombrachten. Met de hashtag #jesuischarlie verdedigde het hele land toen het recht op vrije meningsuiting. Nu is in Frankrijk met #jesuismila een nieuwe hashtag opgedoken, maar dan met een heel andere aanleiding.

Het begon allemaal met een livevideo van Mila, een Franse scholiere uit de omgeving van Lyon. Mila droomt van een zangcarrière en post geregeld filmpjes op Instagram. Tijdens die bewuste video op 20 januari maakt een aanbidder haar het hof, maar vervolgens loopt het helemaal mis. Wanneer Mila zegt dat ze op meisjes valt, zegt de jongeman dat hij moslim is en maakt hij haar uit voor “vuile lesbienne”. 

In een tweede video zegt Mila nog eens voluit haar gedacht over de islam. “Ik haat religie”, zegt ze eerst. En dan komt het ergste: “De Koran predikt enkel haat, de islam is stront, ik zeg wat ik denk. Ik ben niet racistisch. Je kan niet racistisch zijn tegenover een religie. Jullie God, ik steek een vinger in zijn kont, bedankt, tot ziens!”

Van school gehaald

De video van Mila wordt vervolgens massaal gedeeld op verschillende sociale media, het meisje krijgt talloze beledigingen, doodsbedreigingen en oproepen om haar te verkrachten. Ook haar adres, identiteit en de locatie van haar school worden openbaar gemaakt. Het schoolmeisje dient een klacht in en wordt uit veiligheidsoverwegingen van school gehaald. Ook komt er onder de hashtag #jesuismila een tegenbeweging op gang die het meisje steunt.

Het parket opent vervolgens twee onderzoeken: een eerste moet achterhalen wie er achter de doodsbedreigingen zit. Dat onderzoek loopt nog altijd. Het tweede onderzoek is gericht op de uitspraken van Mila en moest nagaan of die vallen onder ‘de vrije meningsuiting’ of ‘aanzetten tot religieuze haat’. Ondertussen werd het onderzoek tegen Mila al stopgezet omdat het gaat om “persoonlijke mening over een religie en niet om een oproep tot haat of geweld tegen individuen op basis van afkomst of geloof”, aldus de procureur.

Maar daarmee begon de polemiek rond de zaak pas echt. Volgens Abdallah Zekri, een topman van de Franse moslimexecutieve, had het meisje de problemen zelf gezocht. “Ze moet de gevolgen dragen van haar uitspraken”, zei hij. “Wie de wind zaait, oogst de storm.” Volgens de Franse staatssecretaris voor Gelijke Kansen, Marlène Schiappa, waren de verklaringen van Zekri dan weer “misdadig en schuldig”. Schiappa kreeg daarvoor steun van een juristencollectief, dat vond dat het onderzoek tegen het meisje “de vrijheid van meningsuiting in het gedrang bracht”.

Gewetensvrijheid

De controverse kreeg weer een nieuwe dimensie door opvallende uitspraken van Nicole Belloubet, de Franse minister van Justitie, op de radio. Belloubet veroordeelde de doodsbedreigingen voor Mila, maar zei ook dat “de belediging van religie duidelijk een aanval is op de gewetensvrijheid”. Haar woorden werden meteen van alle kanten bekritiseerd omdat het beledigen van religie in Frankrijk niet strafbaar is terwijl een aanval op de gewetensvrijheid dat wel is.

“Mila is een jong meisje”, zei Adrien Taquet, staatssecretaris voor Kinderbescherming, nog. “Ze wordt met de dood bedreigd en beledigd om de woorden die ze uitsprak, ze kan niet naar school gaan en moet thuis blijven. We moeten ervoor zorgen dat ze beschermd wordt, het is onze verantwoordelijkheid”, aldus Taquet. “Onze republiek is seculier. We hebben het recht om te geloven en om niet te geloven. Iedereen mag over verschillende religies zeggen wat hij wil, zolang het de vrijheid van anderen om te geloven niet verstoort. “

Tot slot reageerde het tijdschrift Charlie Hebdo zelf ook nog eind vorige week. “Mila is eerst beledigd door de grootste idioten. Ze is vervolgens bedreigd door de meest fanatieken, en tot slot in de steek gelaten door de meest lafhartigen.”