Buitenlandminister Goffin in Irak: ‘Kinderen uit Syrië halen is niet zoals hen oppikken uit een crèche’

Bekijk ook

Goffin heeft er een marathon topontmoetingen in Irak op zitten, op een cruciaal moment. In Bagdad hangen affiches ter herdenking van de Iraakse militieleider die vorige maand samen met de Iraanse generaal Soleimani door de VS is omgebracht. Elders in de hoofdstad zijn er protesten tegen de corruptie, ook nadat net een nieuwe Iraakse premier is aangeduid. 

“Het is cruciaal dat deze regering werkt voor de bevolking, en uitsluitend voor de bevolking”, zei Goffin tegen de Iraakse minister van Buitenlandse Zaken Mohammed Ali Al Hakim. Maar Goffin was er ook voor een ander heet hangijzer. Deze keer aan Belgische kant.

Sinds 24 januari lopen er dwangsommen voor de repatriëring van tien kinderen in het kamp Al-Hol. Een beroepsprocedure loopt, maar maakt geen einde aan de 5.000 euro per dag per kind als ons land hen niet helpt. België heeft reisdocumenten klaar voor die tien kinderen, maar zoekt nog een diplomatieke oplossing voor twee problemen. De Syrische Koerden willen dat België ook de moeders van die kinderen erbij neemt én dat België hen zelf in Rojava komt halen. Dat gebied is volgens de Belgische regering niet veilig voor het consulair personeel.

“Kinderen uit Syrië halen is niet zoals hen oppikken uit een crèche”, zegt Goffin. “Hoe kunnen we zoiets organiseren? Dat wil ik begrijpen. En vervolgens voorleggen aan de regering.” 

Goffin spreekt niet rechtstreeks met een tegenhanger bij de Syrische Koerden, bij gebrek aan officieel erkende regering in Rojava, maar wel met hun buren in Irak. Voor een repatriëring van de kinderen, zonder de moeders, krijgt hij in Irak geen steun.

“We hebben ons geëngageerd om onze Irakese onderdanen naar hier te halen en hier te berechten”, zei Iraaks minister van Buitenlandse Zaken Mohammed Ali Al Hakim. “IS bevechten is één ding, maar nu moeten we het hier ook eens over geraken.”

Eenzelfde geluid is te horen in het zwaarbeveiligde presidentieel paleis in de heuvels buiten Erbil, waar de Iraakse Koerden een regionaal bestuur hebben. “Allemaal zeiden ze hetzelfde: ‘Neem uw onderdanen terug, we hebben al voldoende werk met de onze uit Syrië weg te halen’”, zegt Goffin. “We hebben dus twee tegengestelde logica’s.”

In Al-Hol bevinden zich ongeveer 35.000 Irakezen, 25.000 Syriërs en 10.000 andere nationaliteiten. Onder hen zijn er op dit moment 42 kinderen die jonger zijn dan 10 jaar en een band met België hebben. Onze regering zegt dat zij mogen komen, maar alleen zonder de ouders. Dat standpunt zal niet veranderen in lopende zaken. In diplomatieke kringen bestaat bovendien de vrees dat anders het recht op consulaire bijstand in het buitenland op termijn uitgehold geraakt .

“Die vrouwen in de kampen zijn niet voor het toerisme naar hier gekomen”, zegt Goffin. “Als ik hier hoor dat er in Irak nog altijd IS-pockets zijn, dan moet je ook rechtlijnig durven zijn tegenover die moeders.”

Voor tien van de kinderen lopen er dwangsommen, die intussen in totaal hoger zijn dan een half miljoen euro. Hun advocaten zetten nu de volgende stap, met een brief dat ze dat geld ook komen innen. Als België dan nog wil ontsnappen aan betalingen zal ons land moeten bewijzen dat het stappen heeft gezet om de repatriëring van de kinderen te faciliteren, zoals de rechtbank vroeg. 

“Met mijn aanwezigheid hier tonen we onze bereidwilligheid en engagement, maar het zijn de ambtenaren van buitenlandse zaken die via consulair werk een repatriëring eventueel mogelijk maken”, zegt Goffin. “Op een bepaald moment kunnen we aantonen dat we alles hebben gedaan wat in onze macht ligt.”

Morgen reist Goffin door naar Libanon, volgende week is hij aanwezig in New York als koning Filip de VN-veiligheidsraad toespreekt over ‘kinderen in gewapende conflicten’, een van de kernthema’s die België naar voren schuift als voorzitter van de VN-veiligheidsraad.