Hoe reageert Azië op het coronavirus? ‘Sommige landen willen China niet voor het hoofd stoten’

Hoe is de situatie nu in Azië, vergeleken met de rest van de wereld? Verschilt dat veel?

Visser: “Het grote verschil is dat er hier in de regio veel meer besmettingen zijn. Elke dag komen er gevallen bij. Men is hier, onder andere in mijn woonplaats Seoel, op zijn hoede. In Japan zijn er nu bijvoorbeeld 33 besmettingen, in Thailand 25 en in Zuid-Korea 18. De reacties en de aanpak van de regeringen verschillen per land. Want wat moet je doen? Er zijn landen die heftig reageren op de gevaren van het virus, zoals Zuid-Korea. Aan de andere kant zijn er landen die rustiger reageren en die China niet voor het hoofd willen stoten.”

In Zuid-Korea, waar je met je gezin woont, gaat het er behoorlijk fel aan toe. Wat merk je daarvan?

“Er heerst hier geen paniek, maar er zijn wel demonstraties geweest tegen de komst van opvangcentra waar personen die mogelijk besmet zijn, moeten worden ondergebracht. Een minister werd zelfs bekogeld met eieren door boze bewoners. Zo’n vijfhonderd scholen zijn gesloten. Dat hoeft eigenlijk niet, want er is geen groot gevaar voor de bevolking. Van de achttien besmette personen kwamen acht direct uit Wuhan. De anderen zijn onder andere familieleden. Tekenend voor de voorzichtigheid hier is dat bij de ingang van de bussen desinfecterende gel is geplaatst om verspreiding van het virus te voorkomen.”

Hiertegenover staan landen als Thailand en Cambodja, waar het er minder emotioneel aan toe gaat.

“In Cambodja, een bondgenoot van China, werd premier Hun Sen boos toen hem werd gevraagd over de noodzaak van het dragen van mondkapjes. Onzin vond hij het, helemaal niet nodig. In Cambodja is er tot nu toe ook maar één besmettingsgeval. Hij waarschuwde voor de ‘ziekte van de angst’. De premier wilde zelfs naar China gaan om onder andere de Cambodjaanse studenten die in Wuhan zitten een hart onder de riem te steken. 

“Al te laconieke reacties, zoals in Cambodja, helpen niet echt. De WHO is bezorgd dat in landen met een zwakke gezondheidszorg, zoals Cambodja en Myanmar, het virus zich snel kan verspreiden als niet snel wordt opgetreden.

“Ook in Thailand wordt rustiger gereageerd, daar zitten nog 180.000 Chinese toeristen die de afgelopen twee maanden het land zijn binnengekomen. Met zulke aantallen moet je als regering wel de rust behouden. De Chinezen vormen een belangrijke inkomstenbron voor de toerismesector. De regering voelt wel de noodzaak om iets te doen. Zo mogen Thaise bedrijven nu geen mondkapjes meer exporteren om te voorkomen dat er een tekort ontstaat.”

Spelen anti-Chinese sentimenten nu op, met name in landen als Zuid-Korea en Japan, die een verleden hebben met China?

“In Zuid-Korea valt het wel mee, maar je ziet het wel in Japan. Na China heeft Japan de meeste besmettingsgevallen. In Japan wordt geroepen om een vliegstop. Er is daar meer paniek. Meer dan drieduizend toeristen zitten vast op een cruiseschip bij Yokohama. Tien van de reizigers blijken het virus te hebben. 

“Deze incidenten helpen niet echt om de onrust onder de bevolking weg te nemen. De druk zal toenemen op de regering om meer maatregelen te nemen. Maar zowel Japan als Zuid-Korea voeren veel handel met China. Het gevaar voor economische schade is groot. Je ziet nu al dat bedrijven als het Zuid-Koreaanse Hyundai hun productie moeten stilleggen vanwege een tekort aan Chinese onderdelen. In China zijn veel autofabrieken gesloten.”

Hoe is de situatie in Hongkong? Heeft de angst voor het virus effect op de demonstraties tegen het bestuur van Carrie Lam?

“Zij staat onder grote druk om de grens met China dicht te gooien; China wil dat natuurlijk niet. De afgelopen dagen werd er gedemonstreerd en gestaakt door ziekenhuispersoneel. Terwijl het aantal besmettingsgevallen, 18, niet groot is. Als de grens wordt dichtgegooid, zal dat grote economische gevolgen hebben. En het gaat economisch toch al niet lekker in Hongkong door de politieke onrust. Gedemonstreerd wordt er nog wel, maar de demonstraties zijn minder groot. Bovendien is er, vanwege de coronacrisis, minder aandacht van de media voor de protesten.”

Noord-Korea, toch een bondgenoot van China, heeft de grens dichtgegooid. Hoe kan dat?

“Pyongyang heeft de uitbraak tot een crisis uitgeroepen. Zo’n 30.000 personen zijn ingezet door de regering. Noord-Korea, dat een zwakke gezondheidszorg heeft, is als de dood voor besmettingen. China begrijpt dat wel, de handel met Noord-Korea is bovendien niet echt groot. Peking heeft wel andere zaken aan het hoofd dan zorgen maken hoe Pyongyang reageert.”