Een jaar lang vaderschapsverlof, in deze landen kan het

Gisteren kondigde de Finse regering plannen aan voor het gelijktrekken van de betaalde verlofdagen voor vaders en moeders. Samen krijgen ouders nu 14 maanden verlof, oftewel 164 dagen per ouder. In het huidige systeem krijgen Finse mama’s 4,2 maanden verlof en papa’s 2,2 maanden tot het kind twee jaar is. Daarnaast zijn nog zes maanden ouderschapsverlof te verdelen onder de ouders. Slechts een kwart van de vaders maakt daar echter gebruik van.

Nu krijgen ouders elk 6,6 maanden verlof te verdelen. Hiermee probeert Finland vaders te stimuleren om meer tijd met hun kinderen door te brengen. De Finse premier Sanna Marin hoopt ook dat het nieuwe plan helpt om meer gendergelijkheid te creëren. Daarnaast probeert het land de geboortecijfers op te krikken: tussen 2010 en 2018 namen die met een vijfde af. 

Zweden
Buurland Zweden gaat nog een stap verder op het gebied van ouderschapsverlof. Na de geboorte hebben ouders elk twee weken betaald verlof. Daarna krijgen ze samen maar liefst 480 dagen verlof, minimum drie maanden daarvan zijn bedoeld voor de vader. Neemt hij die dagen niet op, dan vervallen ze. Zweedse ouders behouden een jaar lang 80 procent van hun salaris.

Ter vergelijking: in ons land hebben papa’s recht op tien dagen verlof bij de geboorte, moeders mogen vijftien weken thuisblijven. Samen hebben ze recht op nog eens vier maanden ouderschapsverlof tot het kind twaalf jaar oud is.

Absolute koploper op het gebied van ouderschapsverlof is Zuid-Korea. Nieuwe papa’s en mama’s kunnen er elk maar liefst 52,6 weken betaald ouderverlof krijgen. Wie er met ouderschapsverlof gaat, krijgt in ieder geval 40 procent van het eerdere loon uitbetaald, met een maximum van 768 euro per maand. Het ouderschapsverlof kan opgenomen worden tot het kind acht jaar oud is of in de tweede klas van het basisonderwijs zit. Het ouderschapsverlof kan ook parttime opgenomen worden als er nog tussen de 15 en 30 uur gewerkt wordt.

Om mannen te stimuleren dit verlof op te nemen, doet de Koreaanse overheid er nog een ‘papamaand’-bonus bij: als het jaar van de eerste ouder erop zit (meestal de moeder) en de tweede ouder het stokje overneemt, krijgt die persoon drie maanden lang 100 procent van het loon uitbetaald (met een maximum van 1.152 euro per maand).

Met de genereuze ouderschapsverlofregeling wil Zuid-Korea vaders aansporen meer tijd aan de opvoeding van hun kinderen te besteden. Het systeem begint stilaan z’n vruchten af te werpen: in 2007 nam amper 1,2 procent van de vaders vrij voor hun kinderen, in 2016 was dat aantal opgelopen tot 5,6 procent.

Japan geeft maar een fractie minder ouderschapsverlof dan Zuid-Korea: Japanse vaders en moeders krijgen 52 weken betaald verlof, op te nemen voordat het kind één jaar wordt. Als de ouders allebei verlof opnemen, wordt deze periode verlengd met twee maanden.

Tijdens hun verlof krijgen ouders ongeveer twee derde van hun eerdere salaris uitbetaald. De kosten hiervoor worden gedekt via de werkverzekering, tenzij de werkgever ervoor kiest mee te betalen.

De Japanse wet kent nog een extraatje: als het bedrijf waarvoor de ouders werken niet wil bijdragen, hoeven ze tijdens het verlof geen vermogensbelasting of premie voor werk- en sociale verzekeringen te betalen.

Met het lange verlof hoopt de Japanse overheid de zorg voor de kinderen ook een zaak van de man te maken. Traditioneel wordt de opvoeding gezien als de plicht van de vrouw: zij is diegene die geacht wordt te stoppen met werken als er kinderen geboren worden. Veel werkende dames besluiten dan maar niet te trouwen, en dat heeft het geboortecijfer doen kelderen.

Hoewel de Japanse verlofregeling uitermate gul is, durven vaders er in de praktijk geen gebruik van te maken, zo meldt The Japan Times. In 2016 nam slechts 3 procent van de Japanse vaders verlof op. Hoe kan dat? Ze durven niet, zo bleek uit onderzoek van de universiteit van Kyushu. Meer dan 70 procent van de ondervraagden zegt het verlof voor vaders wel een goede zaak te vinden. Meer dan de helft dacht echter ook dat andere mannen net negatief denken over vaderschapsverlof.

De Japanse overheid wil het percentage vaders dat verlof opneemt dit jaar opkrikken tot 13 procent in 2020. Maar dat zou een huzarenstukje betekenen, twee jaar geleden was er nog sprake van 6 procent. De Japanse milieuminister Shinjiro Koizumi gaf alvast het goede voorbeeld. Hij werd voor de eerste keer vader en kondigde aan twee weken verlof op te nemen, meldde  The Japan Times. Iets wat niet vaak gebeurt in de traditionele Japanse politiek. Niet iedereen reageerde positief: Het zou te veel op een publiciteitsstunt lijken. 

Niet alleen aan het andere eind van de wereld krijgen ouders meer verlof dan in België. In buurland Duitsland krijgen kersverse ouders samen 12 maanden betaald ouderschapsverlof. Als beide ouders van de regeling gebruikmaken, wordt deze periode verlengd tot 14 maanden. De staat keert een jaar lang twee derde van het eerdere loon uit, met een minimum van 300 en een maximum van 1.800 euro. Je krijgt overigens ook een ouderschapsuitkering als je voor de geboorte van je kind geen werk had.