Koerden willen IS-strijders in Syrië zelf berechten, maar niemand lijkt akkoord
Het 'Rojava Information Center', dat communiceert voor de Koerden in Noord- en Oost-Syrië, zegt dat de Koerden de IS-strijders die vastzitten in hun gevangenissen zélf zal berechten vanaf de lente. De Koerden zullen dat sowieso doen, of de landen van hun nationaliteiten nu meewerken of niet, zo klinkt het. De Koerden hebben al verschillende landen waaronder België al meermaals gecontacteerd voor onderhandelingen. Maar die lopen moeilijk.
Al geruime tijd zijn er af en toe geruchten over de Koerden die zouden aangeven dat ze Europese IS-strijders zélf in hun gebied willen berechten. Ze zeggen zelf dat ze de mensenrechten zullen respecteren: de doodstraf is bijvoorbeeld geen optie, en de straffen zullen ook in hun gevangenissen uitgevoerd worden. Bedoeling is wel dat de landen waartoe de IS-strijders behoren mee zullen bijdragen.
Maar er zijn verschillende problemen met dat voorstel. Er zijn vragen op het vlak van een eerlijk proces. In de Koerdische regio lijkt er geen afdoend justitioneel apparaat te zijn. In welke rechtbanken zullen de IS-strijders berecht worden? Wie zullen hun advocaten zijn? Uiteraard een belangrijke zorg voor Europese landen. Een optie is om een soort internationaal tribunaal op te richten in de regio. Maar een 'ja' op die deal zou ook de facto een erkenning betekenen voor de Koerdische regio. Dat zou dan weer torenhoge diplomatieke spanningen opleveren met Turkije.
De Koerden lijken nu de druk op te voeren, door te stellen dat ze vanaf de lente van dit jaar - volgens onze informatie al volgende maand - zélf zullen beginnen berechten, of de landen nu meewerken of niet. Maar als de Koerden geen akkoord hebben met pakweg België, is de juridische waarde van zo'n berechting natuurlijk nul.
Impasse
De kwestie maakt in elk geval duidelijk dat het nog steeds hoogst onduidelijk is wat er nu met die Europese IS-strijders moet gebeuren, die vastzitten in de Koerdische kampen in Syrië. Ons land wil ze niet terughalen, maar een internationaal straftribunaal - waar dan ook - stoot op verschillende problemen. Op dit moment zouden mogelijk tot 55 Belgische IS-strijders vastzitten in de Koerdische kampen.