Nationale Bank en Europa verhogen druk op federale formatie

Doorgaans stelt de Nationale Bank zich terughoudend op als het over politieke beslissingen gaat. Maar in het jaarverslag dat vandaag wordt voorgesteld, hanteert gouverneur van de Nationale Bank Pierre Wunsch een opmerkelijke parler-vrai.

“Het is nu hoog tijd om beleidsruimte te creëren, en de begroting onder controle te brengen”, waarschuwt Wunsch. “De hervormingen moeten verder worden gezet, want ze werken. Maar zolang er geen regering is, dreigen we te verzeilen in een standstill.” De gouverneur kijkt daarom naar de regering in lopende zaken om het begrotingstekort onder controle te houden, in afwachting van een nieuwe volwaardige bestuursploeg.

Want hoewel de economische groei het afgelopen jaar stabiel gebleven is in België en het land aan een recessie is ontsnapt, kleurt de vooruitblik minder rooskleurig. Op basis van de prognoses van de NBB zou het overheidstekort van België in 2021 verder oplopen tot 2,6 procent van het bruto binnenlands product. Daarmee zou ons land aan de staart bengelen van het eurogebied. Enkel Italië zou een nog groter tekort (2,7 procent ) hebben.

Europese Commissie vraagt overleg

De vooruitblik van de Nationale Bank komt een dag nadat de Europese Commissie haar prognoses bekendgemaakt heeft. Die voorziet dat de economische groei in ons land zou dalen van 1,4 procent vorig jaar naar 1,2 procent in 2020. Dat is iets beter dan enkele maanden geleden nog werd verwacht en komt ook overeen met de gemiddelde groei in de eurozone. Maar in 2021 zou de Belgische economie slechts met 1,0 procent toenemen. Ook hier zou enkel Italië nog slechter doen.

Daarom wil de Europese Commissie zo snel mogelijk overleg. “Met een regering die over volle bevoegdheden en een ontwerpbegroting kan beschikken”, aldus Europees commissaris voor Economie Paolo Gentiloni. “Er is misschien een iets betere groei dan in de oorspronkelijke prognose, maar er zijn veel problemen die we samen moeten aansnijden”, verwijst Gentiloni ook naar het oplopende begrotingstekort. 

De boodschap valt in de Wetstraat niet op een koude steen. Op vraag van koninklijk opdrachthouder Koen Geens (CD&V) heeft premier Sophie Wilmès (MR) al discreet aftastende gesprekken opgestart om een verdere ontsporing van de begroting te vermijden, binnen de contouren van de huidige regering in lopende zaken.

Officieel wil het kabinet van de eerste minister daar geen commentaar op geven. “Maar de premier werkt aan alle mogelijke oplossingen die in de goede richting gaan.” Daar verandert de toenemende externe druk niets aan, luidt het.

Het probleem met zo’n noodplan in lopende zaken is dat de uittredende regering geen meerderheid meer heeft in het parlement. Met andere woorden: wil België een deftig antwoord kunnen bieden op de bezorgdheden van de Nationale Bank en Europa, dan moet er nog steeds zo snel mogelijk een federale regering gevormd worden. 

Zo wordt de druk op Geens nog wat verder opgevoerd. Hij focust zich sinds zijn aanstelling als koninklijk opdrachthouder twee weken geleden volledig op een toenadering tussen N-VA en PS. Maandag, wanneer hij opnieuw verslag uitbrengt bij de koning, zal moeten blijken of de christendemocraat daar ook enige vooruitgang heeft geboekt.