Nierdialyses thuis opeens duurder omdat korting op waterfactuur wegvalt: "Ik moet nu tot 600 euro extra betalen"

Het was even schrikken voor Steven Vandenberghe (40) uit Desselgem toen hij een tussentijdse factuur van De Watergroep ontving. De rekening was plots een stuk hoger dan het jaar ervoor. Na een telefoontje met de watermaatschappij blijkt dat het waterverbruik voor het type nierdialyse van Steven sinds dit jaar niet meer terugbetaald wordt. “Omdat ik die nierdialyse thuis doe, moet ik nu jaarlijks  540 tot 600 euro extra betalen, daar ben ik zelf achter moeten komen."

Vijfentwintig jaar geleden kreeg Steven al een nieuwe nier, maar in 2015 kwamen de problemen terug, sindsdien wacht hij op een nieuwe transplantatie. Om de twee dagen krijgt Steven een nierdialyse waarbij zijn bloed gezuiverd wordt van afvalstoffen. “Ik kan ook naar het ziekenhuis gaan en dan kost het me niets, maar dan lig je er wel vier uur aan een toestel. De mogelijkheid om dit thuis te doen is zeer belangrijk voor me”, zegt Steven. De machine die Steven nu thuis heeft staan, kreeg hij in bruikleen van UZ Leuven.

Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) beseft dat de patiënten die aan thuisdialyse doen niet gestraft mogen worden: “Ik verwacht van de waterbedrijven dat ze zich met andere zaken bezig houden dan nierpatiënten nog meer kopzorgen te bezorgen.”, laat Demir weten. “Ik heb alle watermaatschappijen dan ook gevraagd om de gedeeltelijke terugbetaling van nierpatiënten te blijven hanteren tot Vlaanderen de grotere hervorming van de waterfactuur uitgewerkt heeft. De Watergroep zal dat terug doen aangezien die onder mijn bevoegdheid valt. 

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) zegt niet op de hoogte te zijn van deze situatie en zal dit laten onderzoeken door het RIZIV. “We willen mensen zoveel mogelijk zorg op maat aanbieden, het is dan niet de bedoeling dat zij daar financieel voor moeten opdraaien”, aldus De Block.

“Je kan de verantwoordelijkheid niet bij de watermaatschappijen leggen”, is professor Bert Bammens van UZ Leuven duidelijk. “Ze waren één van de weinige watermaatschappijen die deze gunst aanboden. Het is vooral een gemiste kans voor de overheid om hier een wettelijk kader voor te voorzien. Volgens eerder onderzoek is een thuisdialyse minder duur dan een opname in het ziekenhuis omdat er dan geen personeelskost is”. Voor de patiënten is er dan vaak wel een extra kost voor het water en elektriciteit. “Je moet rekenen dat er per behandeling 200 à 300 liter water nodig is. Het forfaitair bedrag van 6,49 euro is dan zeker niet voor iedereen voldoende”, aldus Bammens.

Moeten de watermaatschappijen dan opnieuw bijspringen voor een tegemoetkoming? “Het was zeer aangenaam dat enkele watermaatschappijen dit deden ook al waren zij daar niet toe verplicht”, zegt professor Bammens. “We moeten ons nu de vraag stellen vanwaar die ondersteuning moet komen. Het is logisch dat de bestaande ondersteuning van de federale sociale zekerheid aangepast wordt afhankelijk van de kosten die de patiënt heeft. Voor mij is het belangrijker dat de oplossing er komt, niet wie er voor instaat.”

Tien procent van de patiënten krijgt een nierdialyse thuis, volgens professor Bammens kan dit nog omhoog. “Er is een grote hoeveelheid van de patiënten die actief wil blijven binnen de maatschappij en daarom dus voordeel heeft bij thuisdialyse. We verwachten in de toekomst geen astronomische cijfers, maar vijftien tot twintig procent moet mogelijk zijn.”

Over nierpatiënten die thuis een nierdialyse doen, maakte "Het Journaal" vorig jaar deze reportage: