Een conflict tussen twee poetsvrouwen van een ziekenhuis eindigt met een robbertje vechten in het washok, waarbij de ene poetsvrouw een vuilniszak naar haar collega gooit. Een werknemer die onverwacht uit ziekteverlof terugkomt, wordt het slachtoffer van bedreigingen en roddels die haar vervangster uit en verspreidt. Twee wegenwerkers raken tijdens de middagpauze slaags na een hoogoplopende discussie over het feit of gamen nu een nuttig tijdverdrijf is of niet. Vorig jaar kreeg Idewe 121 van dit soort meldingen over geweld op de werkvloer binnen. Dat is tegenover 2018 alleen al een stijging van 18,5%.

Idewe kreeg in 2019 in totaal 3.127 meldingen van psychosociale risico’s te verwerken, dat zijn situaties en omstandigheden op de werkvloer waaronder een werknemer psychisch en soms ook lichamelijk te lijden heeft. Met alle gevolgen. “Een werknemer wordt minder productief, is vaker ziek en verlaat sneller de onderneming”, zegt Hilde De Man, verantwoordelijke psychosociale aspecten van de preventiedienst Idewe.

Veel meer agressie

1.255 meldingen of vier op tien van de meldingen gaan over conflicten op het werk. Maar in de top vijf staan ook pesten (459 meldingen) en ongewenst seksueel gedrag op de werkvloer (53 meldingen).

“De oplossing ligt in een collectieve verantwoordelijkheid van zowel werkgever als werknemer.” Hilde De Man, Idewe

“Eigenlijk hangen al deze problematieken sterk samen. Alle psychosociale risico’s houden verband met werkdruk, jobonzekerheid, onduidelijkheid en conflicten in functies en rollen en een onaangepaste stijl van leidinggeven”, zegt Hilde De Man.

Waarom die verschuiving naar meer dossiers rond geweld? “Hoe meer werkdruk de werknemer ervaart, hoe meer stressklachten. En hoe prikkelbaarder werknemers natuurlijk kunnen worden. Dan reageren ze zich mogelijk ook agressiever af op collega’s. Er is vandaag de dag ook meer diversiteit op de werkvloer: de verschillende culturen en generaties hebben niet altijd even veel begrip voor elkaar of kijken naast de aanvullende kwaliteiten van de ander.”

Oplossing

Volgens de disciplineverantwoordelijke van Idewe ligt de oplossing in een collectieve verantwoordelijkheid van zowel werkgever als werknemer. “Werkgever en leidinggevenden in de organisatie zouden meer ruimte en focus moeten kunnen hebben om hun medewerkers te ondersteunen en te begeleiden, maar ook het werk bewuster en anders organiseren bij een grote werkhoeveelheid. Weet wie risico op stress loopt, stimuleer mensen tot zelfzorg om hun veerkracht te versterken, zorg voor een aparte ruimte waar iemand kan ventileren of ontladen, organiseer korte actieve micropauzes en geef de werkgever de mogelijkheid van flexibele werkuren om werk-privébalans te garanderen.” Volgens Hilde De Man doen bedrijven er goed aan om te sensibiliseren voor meer onderlinge verdraagzaamheid en respect. Maar ze wil niet alleen naar de werkgever wijzen. “Ook collega’s hebben hier een rol in te spelen, bijvoorbeeld door alert te zijn op signalen als geroddel, beledigingen en ongepaste opmerkingen, en duidelijk aan te geven hier zelf niet aan te willen meedoen.”