‘s Avonds op je smartphone zitten schadelijker dan tv-kijken

Nog even een appje sturen, een filmpje kijken of je mail checken voor het slapengaan. Een slechte zaak, meent chronobioloog Bert van der Horst van het Erasmus MC. “Die lichtgevende schermen hebben een negatieve invloed op onze slaap. Helemaal de mobiele telefoons, omdat we die dicht bij onze ogen houden’’, zegt hij. “Ze verstoren onze biologische klok.’’

Die biologische klok zorgt ervoor dat allerlei processen in ons lichaam volgens een 24-uursritme verlopen. De klok geeft aan wanneer we moe worden of juist heel wakker zijn. Dat is belangrijk, omdat dit ervoor zorgt dat je op het ene moment optimaal kunt presteren en op het andere moment een goede nachtrust hebt.

Volgens Van der Horst is er wel een valkuil. “Het probleem is dat je biologische klok er niet precies 24 uur over doet. Bij de meeste mensen is dat iets langer.’’ En omdat de aarde wel in 24 uur om zijn as draait, kan het ritme verstoord raken.

Om te voorkomen dat onze biologische klok uit de pas gaat lopen met dit ritme, is licht belangrijk. Het licht valt op ons netvlies en stuurt een signaal naar de hersenen. Dat zorgt voor een reset van de biologische klok, het schudt hem als het ware wakker.

In ons oog hebben we verschillende lichtgevoelige cellen waarmee we kunnen zien. Een aantal jaar geleden is ontdekt dat we daarnaast nog een andere groep lichtgevoelige cellen hebben. “Deze zogenaamde ganglioncellen, zijn een soort schakelcellen die het lichtsignaal doorgeven aan onze biologische klok in de hersenen.’’ Dit gebeurt ook met het lichtsignaal van onze telefoon. Daar komt bij dat die schakelcellen het meest gevoelig zijn voor blauw licht. En laat dat nu net het licht van je telefoon zijn. Van der Horst: “Leg je mobiel een uur voor het slapen weg, dan loop je ook niet het risico dat je slaappatroon wordt verstoord.’’

Maar hoe zit het dan met televisiekijken voordat je gaat slapen? Veel mensen hangen uren voor een lichtgevende beeldbuis. Van der Horst: “Dat licht is veel minder intens en die tv staat op afstand. De telefoon houd je dichtbij en heeft meer effect.’’

In de avonduren naar de tv kijken is dus nog altijd gezonder dan naar je mobiel staren.