Sterftecijfer meer dan 40 procent hoger bij vrouwelijke overlevers van huiselijk geweld
Het lijkt erop dat vrouwen die huiselijk geweld hebben meegemaakt meer dan 40 procent meer kans lopen om te sterven door welke oorzaak ook dan vrouwen die dat niet ondergaan hebben. Dat blijkt uit een nieuwe studie, die ook aantoont dat de overlevers een hoger risico lopen om cardiovasculaire aandoeningen en type 2 diabetes te krijgen. Verder onderzoek is nodig om vast te stellen welke andere factoren bijdragen tot het verhoogde sterftecijfer.
Huiselijk geweld bestaat uit fysieke, psychologische, seksuele, emotionele en financiële mishandeling. Aangenomen wordt dat het een bijzonder veel voorkomend fenomeen is en geschat wordt dat wereldwijd een op de drie vrouwen er op een bepaald punt in hun leven mee te maken krijgen. In het Verenigd Koninkrijk, waar de nieuwe studie is uitgevoerd door de Universiteiten van Warwick en Birmingham, zou het gaan om een op de vier vrouwen.
De studie, die deel uitmaakt van een breder onderzoeksproject naar de impact op de gezondheid van huiselijk geweld, onderzocht het verband tussen blootstelling aan huiselijk geweld in een vrouwelijke populatie en de daaropvolgende ontwikkeling van cardiometabolische aandoeningen enerzijds - cardiovasculaire aandoeningen of hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en type 2 diabetes - en anderzijds sterfte of mortaliteit door alle oorzaken.
De onderzoekers gebruikten de medische gegevens van huisartsenpraktijken in het VK tussen 1995 en 2017. Het team was in staat 18.547 vrouwen te identificeren die in hun gegevens een code hadden die aanduidde dat ze blootgesteld waren (geweest) aan huiselijk geweld. Die vrouwen werden gekoppeld aan 72.231 vergelijkbare vrouwen - gelijkaardig in leeftijd, body mass index, niveau van achterstelling en al dan niet roken - bij wie niet opgetekend was dat ze huiselijk geweld hadden meegemaakt.
De wetenschappers waren overigens enkel in staat de gegevens van de huisartsen over vrouwelijke overlevers van huiselijk geweld te onderzoeken, omdat er te weinig gegevens van mannelijke overlevers beschikbaar waren voor een analyse. Het is niet duidelijk of dit komt doordat de dokters mishandeling van mannen minder optekenen of doordat minder mannen mishandeling melden.
De onderzoekers juichen het werk toe dat huisartsen momenteel doen om huiselijk geweld te identificeren, maar ze zeggen wel dat het beleid op het gebied van volksgezondheid meer maatregelen moet nemen om er voor te zorgen dat mannen het gevoel hebben dat ze huiselijk geweld kunnen melden en hulp kunnen zoeken.
Meer kans op hart- en vaatziekten en type 2 diabetes
De onderzoekers volgden vervolgens beide groepen terwijl ze verder bijdroegen aan de reeks gegevens en berekenden het risico op het ontwikkelen van cardiometabolische ziekten en de mortaliteit door alle oorzaken.
Ze kwamen tot de conclusie dat het risico op het ontwikkelen van cardiovasculaire aandoeningen - hart- en vaatziekten - toegenomen was met 31 procent en het risico op type 2 diabetes met 51 procent in de groep die was blootgesteld aan huiselijk geweld. Met hoge bloeddruk werd er geen verband gevonden.
Ze ontdekten ook dat de mortaliteit door alle oorzaken - sterfte door om het even welke oorzaak gedurende de duur van de studie - bij de vrouwen die huiselijk geweld hadden meegemaakt 44 procent hoger lag. Hoewel het team niet in staat was de redenen voor het verhoogde sterftecijfer te bevestigen, kan dit deels verklaard worden door het toegenomen risico op hart- en vaatziekten.
Het is belangrijk op te merken volgens de onderzoekers dat het aantal patiënten dat stierf tijdens de studie relatief beperkt was, 948 op een totaal van 91.778, wat waarschijnlijk komt door het feit dat de vrouwen jong waren op het ogenblik dat ze in de studiegroepen werden opgenomen, 37 jaar namelijk.
De bijgestelde relatieve toename van het risico was 44 procent, het absolute risico op overlijden bedroeg 6 op duizend vrouwen per jaar in de groep overlevers tegenover 3,1 overlijdens per duizend vrouwen per jaar in de groep die geen aantekening van huiselijk geweld in hun gegevens hadden.
De onderzoekers hebben echter een discrepantie gevonden tussen het huiselijk geweld dat opgetekend wordt door de huisartsen en de gegevens van nationaal onderzoek. Op basis van dat nationaal onderzoek wordt geschat dat een op de vier vrouwen te maken heeft gehad met huiselijk geweld terwijl in de gegevens van de huisartsen de code daarvoor slechts voorkomt bij 0,5 procent van de vrouwelijke patiënten. Dat betekent dat veel vrouwen die geen code hebben gekregen voor huiselijk geweld, in werkelijkheid wel huiselijk geweld kunnen hebben ondervonden. Als dat het geval is, zou dat suggereren dat de gevonden resultaten een onderschatting zijn, dat ze dus te laag liggen.
Een betere koppeling en uitwisseling van gegevens tussen openbare diensten, zoals de NHS - het openbare stelsel voor gezondheidszorg in het VK - en de politie, zouden kunnen helpen de huisartsen beter te informeren. Daardoor zouden die de noden op het gebied van mentale en fysieke gezondheid van hun patiënten die huiselijk geweld hebben meergemaakt, beter kunnen invullen, zo zeggen de onderzoekers.
Niet elke vrouw
"Het was niet mogelijk om vast te stellen of de ernst van het huiselijk geweld een ander risico met zich meebracht, aangezien de gegevens geen nadere details bevatten over de traumatische ervaringen", zei de eerste auteur van de studie, dokter Joht Singh Chandan van de Warwick Medical School en het Institute of Applied Health Research van de University of Birmingham. "Het is belangrijk op te merken dat niet elk geval van huiselijk geweld zal leiden tot nadelige gevolgen voor de gezondheid, maar uit deze studie kunnen we wel zien dat de groep vrouwen bij wie er opgetekend werd dat ze huiselijk geweld hebben meegemaakt, een groter risico loopt dan de vrouwen bij wie dat niet werd opgetekend."
"Gelet op het veelvuldig voorkomen van huiselijk geweld, rust er een last op de volksgezondheid van cardiometabolische aandoeningen die waarschijnlijk te wijten zijn aan huiselijk geweld. Hoewel onze studie niet in staat was precies te achterhalen waarom dit verband bestaat, denken we dat het waarschijnlijk komt door de effecten van acute en chronische stress", zo zei hij.
"Niet elke vrouw die huiselijk geweld meemaakt zal vervolgens op lange termijn een aandoening ontwikkelen. Onze kennis over de effecten op de fysieke en mentale gezondheid van huiselijk geweld staat waarschijnlijk nog in de kinderschoenen", zo zei Singh Chandan nog.
"Het is belangrijk voor ons om te benadrukken naar de instanties van de regering en de openbare sector dat ze niet alleen initiatieven die huiselijk geweld voorkomen moeten blijven steunen en financieren, maar ook dat ze moeten investeren in diensten die de steun en de zorg kunnen geven aan de overlevers die een dergelijk trauma hebben meegemaakt, om te voorkomen dat deze negatieve gevolgen, die slopend kunnen zijn en iemand voor zijn leven invalide kunnen maken, zich zouden manifesteren", zei senior mede-auteur dokter Krish Nirantharakumar van het Institute of Applied Health Research van de University of Birmingham. "Daarom steunt deze studie duidelijk een benadering vanuit het oogpunt van de volksgezondheid van mishandeling en geweld."
De studie is de derde die het team van de beide universiteiten gepubliceerd heeft over de fysieke en psychologische effecten van huiselijk geweld. In 2019 publiceerde het team onderzoek dat aantoonde dat vrouwen die huiselijk geweld meegemaakt hebben, bijna twee keer zoveel kans lopen om chronisch vermoeidheidssyndroom te krijgen en fybromyalgie, een vorm van reuma. Uit een eerdere studie van het team, in juni 2019, bleek dat overlevers van huiselijk geweld in het VK drie keer meer kans lopen om ernstige geestesziekten te krijgen.
De nieuwe studie van het team is gepubliceerd in het Journal of the American Heart Association (JAHA). Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van de University of Warwick.