Schutter Hanau was complotdenker: "Herkenbaar profiel, zij voelen zich niet thuis in onze samenleving"
De dader van de schietpartij in de Duitse stad Hanau was een complotdenker. Dat blijkt onder meer uit een video die hij net voor de aanval online plaatste. "Dit is een herkenbaar profiel. Er zijn veel mensen die in complottheorieën geloven, maar dat wil niet zeggen dat ze allemaal gevaarlijk zijn."
Tobias R. - de vermoedelijke dader van de schietpartijen in Duitsland - richtte gisteren een waar bloedbad aan, bij twee shishabars in Hanau. In totaal vielen daarbij negen doden en een aantal zwaargewonden. Vanochtend werd de dader thuis dood teruggevonden, samen met zijn 72-jarige moeder.
Het federale parket twijfelde niet lang en sprak snel van een terreurdaad op basis van racistische motieven. Zo vond hij het Duitse volk "het beste en het mooiste" en begreep hij niet waarom volgens hem "minderwaardige volkeren in Duitsland wonen". Hij riep ook op om bepaalde groepen uit te roeien.
Maar daarnaast geloofde hij ook in heel wat complottheorieën, zo bleek onder meer uit video's die hij net voor de aanval online plaatste. In november vorig jaar publiceerde hij al een tekst op het internet, waarin hij Amerikanen opriep om de grote media niet te vertrouwen. Volgens hem bestaan er ook ondergrondse militaire basissen in de Verenigde Staten waar kinderen worden mishandeld.
Elke keer gaat het om een dader die in verschillende complottheorieën gelooft en denkt dat de samenleving wordt overgenomen door andere etnische groeperingen
"Het gaat hier om een duidelijk profiel", zegt Stef Aupers in "De wereld vandaag" op Radio 1. Hij doet onderzoek naar complotdenkers aan het instituut voor Mediastudies aan de KULeuven en trekt parallellen met de aanslag in Christchurch in Nieuw-Zeeland en de aanslag door Anders Behring Breivik in Noorwegen. "Elke keer gaat het om een dader die in verschillende complottheorieën gelooft en denkt dat de samenleving wordt overgenomen door andere etnische groeperingen. Bovendien is de overheid daar ook verantwoordelijk voor, vinden zij."
Beluister hier het gesprek met Aupers in "De wereld vandaag" of lees verder onder de audio:
Dader terreuraanslag Hanau was een complotdenker: "het profiel is herkenbaar"
Maar het is té makkelijk om te zeggen dat hij psychologische problemen heeft, vindt Aupers. "Dit is uiteraard een extreem geval, maar eigenlijk zitten er bepaalde aspecten in die je terugvindt in een groot deel van de bevolking. Er zijn veel mensen die zich niet thuis voelen in de maatschappij en die bepaalde instanties - zoals de overheid - wantrouwen. Niet iedereen die zich niet thuis voelt in onze samenleving gelooft daarom in complottheorieën, maar omgekeerd is dat wel het geval."
Hoe dan ook zijn er in onze samenleving ook veel mensen die in complottheorieën geloven. "Onderzoek uit de Verenigde Staten leert dat daar ongeveer de helft van de bevolking in minstens één complottheorie gelooft. In Europa zie je ongeveer dezelfde cijfers."
"Maar het is niet omdat mensen in zo'n theorieën geloven, dat ze daarom gevaarlijk zijn", zegt Aupers. "Het is altijd een ingewikkelde mix. Eerst en vooral gaat het vaak om mensen die zich dus niet thuis voelen in onze samenleving. Ten tweede is het meestal een sterk extremistisch politiek profiel. Hier gaat het om extreemrechts, maar het kan evengoed extreemlinks zijn. Ten derde hebben zij ook vaak iets ergs meegemaakt in hun eigen leven."
Er zijn veel mensen die zich niet thuis voelen in de maatschappij en die bepaalde instanties - zoals de overheid - wantrouwen.
Tot slot: complottheorieën zijn van alle tijden, maar het internet heeft het wel makkelijker gemaakt. "Je komt al snel in een filterbubbel terecht. Wanneer je eenzaam op je zolderkamer zit met een bepaald gedachtegoed en je begint rond te sturfen, dan vind je altijd gelijkgestemden op het internet. Gevolg? Je krijgt steeds meer dezelfde informatie, waardoor je nog meer gaat geloven in die verhalen."
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal" over de aanslag in Hanau:
