Proces Bart De Pauw stilaan onafwendbaar: ‘Hij beweert dat iemand anders zijn gsm gebruikte’
Met de comeback van Bart De Pauw als regisseur van De influencers op VIER lijkt het alsof het parket in Mechelen helemaal niet meer van plan is om hem ooit voor de rechtbank te brengen. Maar die indruk is fout. ‘Bart blijft volhouden dat iemand anders zijn gsm heeft gebruikt. Dan is een proces onafwendbaar.’
Het is straks tweeëneenhalf jaar geleden dat manager beroepsethiek Diane Waumans een vertrouwelijk rapport met meldingen van twee vroegere medewerksters van Bart De Pauw over grensoverschrijdend gedrag overmaakte aan de toenmalig CEO Paul Lembrechts van de VRT. Die zette in november 2017 meteen alle verdere samenwerking met de tv-maker stop, waarna die een filmpje op sociale media zette. En daarin zei: “Ik ontken niet dat ik sms’en gestuurd heb of weleens langs iemands huis ben gereden, maar stalking?”
Lees ook het standpunt van Douglas De Coninck:
Beste Bart De Pauw, wees eindelijk eens een man van deze tijd
Laat zijn eigen beschrijving van de feiten bijna woordelijk de definitie zijn van belaging of stalking. Het parket in Mechelen stelde een onderzoeksrechter aan en die voerde huiszoekingen uit bij de VRT en bij De Pauws toenmalige productiehuis Koeken Troef!
‘Ik wil je neuken’
Het onderzoek is intussen al sinds november 2018 afgerond, maar noch advocate Christine Mussche, die een aantal slachtoffers en melders bijstaat, noch De Pauws advocaat Michaël Verhaeghe kan of wil iets kwijt over de actuele stand van zaken. Ook de Mechelse procureur Peter Peereboom zegt ‘momenteel’ niks te melden te hebben.
De zaak-De Pauw draait om vermeende inbreuken op artikel 442bis van het strafwetboek: ‘Eenieder die een persoon heeft belaagd terwijl hij wist of had moeten weten dat hij door zijn gedrag de rust van die bewuste persoon ernstig zou verstoren, is strafbaar.’ Ben je daaraan schuldig, dan kun je worden gestraft met een gevangenisstraf van twee jaar, met een risico op verdubbeling ‘indien de feiten worden gepleegd tegen personen die zich in een kwetsbare toestand bevinden’.
Volgens wat eerder uitlekte, verstuurde Bart De Pauw naar vrouwen met wie hij samenwerkte op de filmset sms’jes als “Je zag er weer zo smoking hot uit” en “Ik wil je neuken” naar jonge vrouwen. Hij ging ook vrouwen ’s nacht opzoeken, nadat zij duidelijk hadden gemaakt daar een bezwaar tegen te hebben.
Sinds een wetswijziging in 2016 is belaging niet langer een klachtmisdrijf. Sindsdien kunnen parketten zelf optreden van zodra hun aandacht wordt getrokken door een geval van stalking. Dat is wat bij het parket in Mechelen eind 2017 is gebeurd, en doorgaans is dat een indicatie dat het parket van plan is om te vervolgen.
Raadkamer
Het is nu aan procureur Peereboom om een eindvordering op te stellen voor de raadkamer. Twee weken geleden kregen enkele procespartijen te horen dat die vordering “binnen de één à twee maanden mag worden verwacht”. Met die vordering kan het drie kanten op.
De procureur kan de buiten vervolgingstelling vorderen. Dat zou betekenen dat hij in de zaak-De Pauw te weinig concrete elementen ziet om de zaak behandeld te zien voor de correctionele rechtbank. Dat zou erg verwonderen, gezien de vrij overdonderende bewijslast dat Bart De Pauw in ongeveer alle denkbare vormen artikel 442bis lijkt te hebben geschonden. Te beginnen met zijn eigen video.
Een andere mogelijkheid is dat de raadkamer vindt dat er bijkomende onderzoeksdaden moeten worden uitgevoerd. Dan keert het dossier terug naar de onderzoeksrechter, maar ook dat scenario lijkt onwaarschijnlijk. Het gaat hoofdzakelijk over sms-berichtjes van jaren geleden, onder meer ten tijde van de opnamen van de film Loft in 2008, en het ging door tot kort voor zijn ontslag bij de VRT.
De verwachting bij meerdere bevoegde bronnen is dat procureur Peereboom geen andere keuze heeft dan Bart De Pauw door te verwijzen naar de correctionele rechtbank. Daar zal hij zich moeten verantwoorden voor een aanklacht uit hoofde van belaging.
Verzoeningspoging
Een doorverwijzing dus, een meer dan waarschijnlijk publieke rechtszaak. Een proces, waarbij de namen van slachtoffers en melders onvermijdelijk hardop zullen worden voorgelezen in de rechtszaal. Aangezien het in deze zaak onder meer gaat om een aantal bekende actrices die nooit hebben gewild dat het ooit zover zou komen en liever niet voor altijd wensen te worden geïdentificeerd met de zaak-De Pauw, zijn zij nooit vragende partij geweest.
Toch gaat het die richting uit. Eind 2018 was sprake van een verzoeningspoging, maar die lijkt definitief te zijn mislukt.
Een bron dicht bij het dossier zegt: “De melders wilden maar één ding. Dat het stopte. Simpel. Alleen dat. Na elk vorig slachtoffer was er altijd een ander slachtoffer gekomen. Een nieuwe obsessie, bij hem. Zij wilden met hun melding aan de vertrouwenspersoon bij de VRT dat de keten werd doorbroken. Dat er hierna niemand meer zou zijn die dit – constant dronken sms’jes en dronken telefoons, constant Bart De Pauw aan je deur, constant moeten piekeren over de implicaties voor je carrière – voorgoed zou stoppen. Als er een proces moet komen, met het openbaren van al die schunnigheden van toen, ja, dan moet het maar, natuurlijk.”
Het proces-De Pauw is te voorkomen. Een verdachte kan voor de raadkamer zijn advocaat vragen om “het voordeel van de opschorting”. Dat is een vorm van schuldbekentenis, gepaard gaand met een verzoek om clementie.
Bron: “Het zou betekenen dat Bart De Pauw zich in de rechtbank tegenover de slachtoffers zou excuseren. Iets zeggen als: ‘Ik was dronken, het was iedere keer laat in de nacht, en ik beloof dat ik het nooit meer zal doen.’ Je komt ermee tegemoet aan de slachtoffers, je bespaart hen en jezelf de vernedering van een proces. En iedereen kan weer verder met zijn leven.”
Bart De Pauw kan ook aanvoeren dat de in 2016 naar aanleiding van de zelfmoord van een 14-jarig pestslachtoffer gewijzigde wet op belaging hem onbekend was.
‘Iemand anders’
Tot hiertoe was de strategie van Bart De Pauw niet bepaald afgesteld op die mogelijke juridische uitweg. Hij bleef in ondervragingen zijn sms-berichten en zijn gedrag tegenover ex-medewerksters minimaliseren en contextualiseren. Waar hij daar kans toe zag, beweerde hij dat iemand anders zijn gsm moest hebben gebruikt om deze vrouwen te stalken.
“Je hoeft geen grote psycholoog te zijn om dit te doorzien”, zegt onze bron. “Wat niet absoluut voor de volle honderd procent bewezen is, is zogezegd het werk van iemand die zijn telefoon even heeft geleend of gepikt. Het is grotesk, en dat maakt het hoogst vervelend. Het parket lacht daar over het algemeen niet mee. Als Bart blijft volhouden dat iemand anders zijn gsm heeft gebruikt om schunnige sms’jes te versturen, is een proces onafwendbaar.”
Het lijkt erop dat het Mechelse parket zelf niet goed weet of ze voor- of achteruit wenst te gaan. Aanvankelijk werd de eindvordering aangekondigd voor juni 2019, maar sindsdien schoof de procureur de hete aardappel maand na maand voor zich uit.