“Assange probeerde Witte Huis en Hillary Clinton te waarschuwen voor datalek”

Assange wordt in de VS beschuldigd van het hacken van overheidscomputers, spionage en van samenzwering met klokkenluider Chelsea Manning voor het WikiLeaks-lek van 250.000 geheime documenten in 2010.

Maandag vertelde de advocaat die de VS vertegenwoordigt in de zaak dat Assange (48) ook gezocht wordt omdat hij het leven van mensen in Irak, Iran en Afghanistan die het westen hadden geholpen, in gevaar had gebracht. Sommigen van hen zouden immers verdwenen zijn na het informatielek. Volgens de Amerikaanse autoriteiten heeft Assange met het lek informanten, dissidenten, journalisten en mensenrechtenactivisten blootgesteld aan het risico op foltering, misbruik of de dood.

Maar Mark Summers, de advocaat van Assange, zegt dat de Amerikanen onwaarheden vertellen. Ook hun bewering dat zijn cliënt Manning zou geholpen hebben om een wachtwoord van de overheid te hacken en Manning had aangemoedigd tot het stelen van geheime informatie zijn “leugens, leugens en nog eens leugens”.

Summer vertelde de rechter dat WikiLeaks in april 2010 de documenten van Manning in handen had gekregen. Vervolgens sloot Assange een akkoord met een aantal kranten, waaronder de New York Times, The Guardian en Der Spiegel, om in november van dat jaar geleidelijk aan geredigeerde pagina’s van de 250.000 buitgemaakte documenten vrij te geven.

Een getuige van de Duitse krant Der Spiegel beweerde dat het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken tijdens een conference call zelf redactievoorstellen voor de documenten deed, aldus Summers. Maar een wachtwoord dat de volledige toegang bood tot het niet-geredigeerde materiaal werd in februari 2011 gepubliceerd door een journalist van The Guardian in een boek over WikiLeaks. In augustus van dat jaar berichtte ook een andere Duitse krant dat ze het wachtwoord had ontdekt en toegang had tot het archief.

Summers beweert dat Assange geprobeerd heeft om de Amerikaanse overheid te waarschuwen. Hij belde het Witte Huis op en probeerde toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton aan de lijn krijgen met de boodschap “als we niets doen, komen mensenlevens in gevaar”. Volgens Summers kreeg Assange echter te horen dat hij “over enkele uurtjes moest terugbellen”.

De VS vroegen het Verenigd Koninkrijk vorig jaar om de uitlevering van Assange, nadat hij zeven jaar asiel had gekregen van Ecuador en in de Ecuadoraanse ambassade in Londen woonde. Assange zat vervolgens in de gevangenis in het Verenigd Koninkrijk omdat hij zich niet aan zijn borgvoorwaarden had gehouden en blijft in de cel in afwachting van de uitspraak over zijn uitlevering aan de VS.

Edward Fitzgerald, een andere advocaat van Assange, vertelde de rechter vandaag dat de manier waarop zijn cliënt behandeld wordt in de Belmarsh-gevangenis in Londen beschouwd kan worden als “minachting van het hof”. Zo werd hij gisteren, na zijn eerste procesdag, maar liefst elf keer geboeid en twee keer verplicht om zich helemaal uit te kleden. Fitzgerald kreeg echter van de rechter te horen dat ze niet kan ingrijpen tenzij Assange door de feiten niet meer in staat zou kunnen zijn om zijn rechtszaak, die meerdere maanden zal duren, bij te wonen. “Laat het me alstublieft weten als het zover komt”, aldus rechter Vanessa Baraitser, die de advocaat aanmoedigde om de zaak aan te kaarten bij de gevangenisdirectie.

Aanhangers van Assange prijzen hem als een held die het opneemt tegen het establishment en het machtsmisbruik door de overheid onder de aandacht brengt. Ze zijn ervan overtuigd dat de rechtszaak tegen hem een schending van de persvrijheid vormt. Volgens critici is de WikiLeaks-oprichter dan weer een staatsvijand die de veiligheid in het Westen in gevaar brengt. 

Er wordt wereldwijd geprotesteerd tegen zijn uitlevering aan de VS.