Nieuwe coronavirus treft wereldeconomie: "Hoe langer deze crisis duurt, hoe groter impact op onze bedrijven"

“Ik denk dat heel veel verschillende sectoren geïmpacteerd zullen worden”, zegt professor Robert Boute, die Supply Chain Management doceert aan de Vlerick Business School. Aanvankelijk  werd alleen naar de elektronicasector gekeken. Zo bevestigde de Nederlandse webwinkel Coolblue dat men met bevoorradingsproblemen kampt door het coronavirus. 

“Maar eigenlijk zijn er heel veel bedrijven, in verschillende sectoren, die ergens wel worden bevoorraad uit China”, trekt Boute het breder. “En dat zijn niet meteen de directe leveranciers, die uit China komen. De professor voorspelt dat we stilaan zullen merken dat allerlei bedrijven problemen zullen krijgen, ook bedrijven die niet meteen impact verwachtten."  

“De bedrijven hebben er geen zicht op waar in de logistieke keten materiaal uit China komt”, merkt Boute op. Maar de komende tijd, als de aanvoer van bepaalde producten begint te stokken, zullen veel bedrijven beginnen te merken dat hun leveranciers zelf bevoorraad worden door Chinese onderleveranciers.

De Belgische economie is een open economie en dus erg afhankelijk van andere landen, zoals China. Als we even naar de handelsbalans van twee jaar geleden kijken, zien we dat België dubbel zoveel goederen vanuit China importeerde dan exporteerde naar de gele reus: België importeerde ruim 15,1 miljard euro aan grondstoffen en onderdelen uit China. 

Dat geld ging vooral naar de textielindustrie, de chemische sector en de productie van allerlei machines en toestellen. (Lees verder onder de grafiek.)

Op de vierde plek staan onedele metalen, zoals koper, zink en nikkel. Doordat dergelijke grondstoffen moeilijker van China naar België getransporteerd kunnen worden, veroorzaakt dat problemen bij Belgische maakbedrijven, want alternatieven zijn er vaak niet of nauwelijks te vinden.

De concrete impact van de coronacrisis op onze economie is nu nog moeilijk te berekenen. De overheidsdienst Economie laat weten dat een speciaal team de situatie op de voet opvolgt. 

Er zijn ook nog weinig bedrijven en federaties die communiceren dat ze in de problemen (dreigen te) komen. Al zijn er wel een aantal grote jongens die al duidelijk laten weten hebben dat ze de bui al zien hangen.

Zo heeft het Amerikaanse technologieconcern Apple eerder al een omzetwaarschuwing gegeven voor het lopende kwartaal, omdat de vraag naar iPhones in China op dit moment een knauw krijgt.

Vandaag nog liet de Franse milieugroep Suez weten dat het coronavirus een impact van 30 miljoen euro zal hebben op de bedrijfsresultaten. Ook chemiereus Solvay verwacht een negatieve impact: 25 miljoen in het eerste kwartaal. Dat zou vooral te wijten zijn aan het stilliggen van enkele fabrieken in China.

Essenscia, de sectorfederatie van de chemische industrie, heeft tien dagen geleden nog een bevraging gedaan bij zijn leden. Daaruit bleek toen dat de impact nog beperkt was: “Er zijn geen logistieke problemen en ook de productie staat niet onder druk”, zegt woordvoerder Gert Verreth aan VRT NWS. “Maar vanzelfsprekend volgt iedereen het op”, voegt Verreth eraan toe. Zo hebben de chemische bedrijven hun zakentrips naar Azië geschrapt. 

Volgens Verreth wordt de chemische industrie nog niet getroffen omdat de bedrijven in het begin van de “waardeketen” staan en geen afgewerkte producten levert. “Maar hoe langer deze crisis duurt, hoe groter de onrechtstreekse impact voor onze industrie”, vreest de woordvoerder. 

Als bijvoorbeeld de band bij autobouwers stilvalt doordat ze zonder onderdelen komen te zitten, zal dit ook gevolgen hebben voor de chemische industrie. Denken we bijvoorbeeld aan de Antwerpse plasticindustrie die grondstoffen maakt voor bumpers.

Het gros van die producten, ruw en afgewerkt, komt ons land binnen via onze havens.  Antwerpen en Zeebrugge lieten vorige week al aan VRT NWS weten dat ze dit jaar een gevoelige tik zullen krijgen als gevolg van het coronavirus. 

Na zeven dikke jaren van groei, verwacht Antwerpen 7 procent minder containertrafiek van en naar China ten opzichte van recordjaar 2019. Dat zijn 115.000 containers minder. “De impact op de logistieke keten is enorm”, zei Barbara Janssens van Port of Antwerp toen. “De impact is veel groter dan bij SARS in 2002 omdat de Chinese economie nu vier keer zo groot is als toen, en veel meer verbonden met de wereld.”

Naast de havens voelen ook de luchthavens de gevolgen van de corona-uitbraak. Het aantal passagiersvluchten naar China is fel gedaald. Zo wordt er op de industriestad Shenzen niet meer gevlogen sinds begin februari. En ook naar Peking en Hongkong zijn er minder vluchten.  

Brussels Airlines biedt geen verbindingen met China aan, dus blijft op dat vlak gespaard. Toch merkt de maatschappij een impact op het boekingsgedrag in het algemeen. Cijfers geeft het bedrijf daarbij niet. Of er maatregelen volgen, moet blijken na een analyse van de toestand. De Nederlandse luchtvaartmaatschappij liet vandaag al weten “zeer significant” minder omzet te draaien door het coronavirus.

In het ruim van lijnvliegtuigen wordt doorgaans ook een deel goederen vervoerd. Maar doordat die vluchten naar China nu grotendeels wegvallen, moeten die goederen nu mee met de cargovluchten op onze luchthavens. Bijgevolg zit het beperkte aantal vrachtvliegtuigen dat naar China vliegt vanuit België nokvol.

Naast het transport ter zee en in de lucht, rest er nog het transport te land, met de trein. Enerzijds staat dit op een lager pitje, want de tweewekelijkse trein tussen Volvo Cars in Gent naar China rijdt voorlopig niet meer uit. 

Anderzijds maakt het Limburgse transportbedrijf H.Essers gebruik van het spoor om geneesmiddelen van Europese farmabedrijven met de trein naar China te brengen, omdat de capaciteit van het vliegverkeer enorm beperkt is. Tot voor kort reden er per week zo’n vijf volle containers naar China; sinds de uitbraak van het coronavirus zijn dat er 15 geworden.

Niet alleen Essers vindt opportuniteiten door de coronacrisis. Zo ook het Belgische bedrijf Campine. Dat is een Kempisch bedrijf dat lood uit autobatterijen recycleert en chemicaliën voor brandvertragende producten maakt voor de kunststofindustrie. De producten van Campine zijn gebaseerd op het metaal antimoon. Door het coronavirus is de prijs van  dat metaal gestegen, en daar haalt Campine voordeel uit.

Bekijk hier een interview met marktenspecialist Tom Simonts van KBC uit "Terzake":

Bekijk hieronder het gesprek met Michaël Van Droogenbroeck in "Het Journaal":