Opgericht in 1074, maar nog altijd bruisend: in de brouwerij van Affligem wordt na 946 jaar nog altijd abdijbier gebrouwen

Bestonden de grootste beursgenoteerde bedrijven uit Amerika in de jaren 1960 gemiddeld 60 jaar, dan is de levensduur vandaag gezakt naar 18 jaar, zo becijferde zakenblad Forbes. Soortgelijk onderzoek van het Nederlandse Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie naar bedrijven in de Amsterdamse beursindex AEX leert dat de gemiddelde levensduur sinds 1993 elke 10 jaar met een kwart daalt: als die trend doorzet, bestaat een bedrijf in 2033 nog hooguit vijf jaar.

Historie als godsgeschenk

Allemaal een gevolg van de versnellende innovatie en de hyperconcurrentie, klinkt het. Van die eerste factor hebben ze bij de Brouwerij Affligem – volgens onderzoek van BusinessFinancing ’s lands oudste nog actieve bedrijf – alvast geen last.

“De abdij en haar bieren staan voor traditie en authenticiteit”, zegt heemkundige en Affligem-kenner Ben Vermoesen. “De geschiedenis van brouwerij Affligem begint al in 1074, wanneer een groep Belgische ridders die twaalf jaar eerder monnik waren geworden, besloten bier te brouwen om in hun levensonderhoud te voorzien. De abdij heeft er een bewogen geschiedenis opzitten en was zelfs meermaals op sterven na dood. Verwoest door oorlogen of brand, monniken die verjaagd werden, verkocht met de hele inboedel bij de Franse Revolutie, het overlijden van de laatste monnik in 1845 waarna de gebouwen 20 jaar leeg stonden, de koperen kuipen die door de Duitsers tijdens beide Wereldoorlogen gesmolten werden... Maar altijd herrezen de abdij en de brouwerij bijna miraculeus uit hun as.” In tijden van storytelling, waarin verhalen (doen) verkopen, is zo’n historie een godsgeschenk. Wat niet wil zeggen dat Affligem niet zou innoveren, benadrukt Vermoesen: “Er is bijvoorbeeld de ‘fris blonde’ Affligem met verlaagd alcoholgehalte, speciaal voor de Aziatische markt. En sinds september vorig jaar is er zelfs een alcoholvrije variant. Maar de basis blijft wel altijd dezelfde: een abdijbier met een authentieke geschiedenis.”

Nederlandse koopmansgeest

En ook van die tweede factor die de levensduur van bedrijven inkort, de ‘hyperconcurrentie’, liggen de monniken in Affligem – ze zijn vandaag nog met acht – niet wakker. Of toch niet meer sinds hun bier in 2000 onderdak vond bij de Nederlandse drankengigant Heineken, de groep boven Alken-Maes. “Die Nederlandse koopmansgeest heeft het bier alleen maar populairder gemaakt”, zegt Ben Vermoesen, zonder het respect voor traditie te verliezen. “De mensen van Alken-Maes komen twee keer per jaar hun projecten rond Affligem aan de monniken voorstellen. Zelfs over de reclamecampagnes mogen ze hun zegje doen.”

Overigens vinden de monniken concurrentie en zelfs winst maken geen vieze woorden, als we Ben Vermoesen mogen geloven. “Samen met de verkoop in het abdijwinkeltje en de inkomsten uit het gastenverblijf en het jeugdhuis zijn de royalties die de monniken ontvangen op de bierverkoop nodig voor het levensonderhoud van de monniken en het runnen en onderhouden van de abdij. Dat beseffen zij maar al te goed.”