Het is alleszins de vraag die heel veel Duitsers zich stellen, een dag na de dodelijke aanslag op een Berlijnse kerstmarkt.

Nochtans nemen heel wat Duitse steden de nodige voorzorgsmaatregelen. Zo is de Theresienwiese in München - een groot plein waar onder meer het jaarlijkse Oktoberfest plaatsheeft - omgeven door een hek. In Kassel werden eind november grote betonblokken geplaatst in de binnenstad, om te vermijden dat er plots auto’s of vrachtwagens over de winkelstraat razen. En in Nürnberg, een stad in de deelstaat Beieren, is de kerstmarkt dan weer afgesloten met voertuigen en slagbomen.

Maar op de kerstmarkt in Berlijn, waar de aanslag plaatshad, waren er bitter weinig voorzorgsmaatregelen voorzien. De bestuurder kon dus zomaar ongehinderd door de menigte rijden.

2.500 kerstmarkten beveiligen

“Wij kunnen niet élke markt beveiligen met betonblokken”, reageerde de binnenlandminister van de deelstaat Beieren dinsdagochtend.

Volgens Olivier Malchow, voorzitter van de politievakbond, beschikt de politie wel degelijk over voldoende uitrusting om plaatsen strenger te beveiligen. “Maar met zo’n 2.500 kerstmarkten, waarvan er per stad minstens twee per week plaatshebben, kunnen we natuurlijk geen waterdichte veiligheid garanderen”, zei hij dinsdagochtend op de Bayerische Rundfunk.

Officiële waarschuwingen

Toch gingen er enkele weken geleden al alarmsignalen af bij Amerikaanse terreurexperten. Zij hadden gewaarschuwd voor een verhoogd risico op terreurdaden in Europa, met in het bijzonder op kerstgerelateerde evenementen.

Bovendien zouden de Verenigde Staten al een tijdje over “gevoelige informatie” beschikken dat extreme militanten in december aanslagen zouden plegen in Europa.

Afgelopen week raakte nog bekend dat een twaalfjarige jongen van plan was om toe te slaan op een kerstmarkt in de Duitse stad Ludwigshafen. Mogelijk handelde hij in opdracht van terreurgroep IS.

Open blijven

Intussen klinkt het bij de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Thomas de Maizière dat kerstmarkten en andere grote evenementen moeten plaatsvinden zoals gepland. In Berlijn wordt de uitbaters wel gevraagd dinsdag dicht te blijven uit respect voor de slachtoffers en hun familie.

“Wat we ook nog over de achtergrond en motieven van de daders te weten komen, we mogen en zullen ons vrije leven niet laten afnemen”, zegt de minister in een statement na overleg met de regionale autoriteiten. Lokaal moet wel bekeken worden welke maatregelen nodig zijn om de veiligheid te verhogen, luidt het.

Verhoogde waakzaamheid

In België wordt de veiligheid voorlopig niet opgedreven. “Van onze kant is er voorlopig geen vraag aan de lokale politiediensten om bijkomende veiligheidsmaatregelen te nemen.” Dat zegt Peter Mertens, woordvoerder van het federaal Crisiscentrum, dinsdag. Wél is er nog steeds de vraag tot verhoogde waakzaamheid, en eventuele infrastructurele maatregelen.

De stad Ieper liet intussen al weten dat ze betonblokken zullen plaatsen op hun kerstmarkt. “De opdracht is gegeven voor bijkomende fysieke hindernissen”, zegt commissaris Georges Aeck van politiezone Arro Ieper dinsdagochtend.

“Wanneer men zaken organiseert, vragen we om oordeelkundig fysieke hindernissen op te werpen”, zegt de commissaris. “Bij voorkeur gebeurt dat zoveel mogelijk geïntegreerd in het gebeuren zelf, zodat er gevoelsmatig niet zoveel impact is voor de bezoekers. We moeten helaas rekening houden met mogelijke copycats en willen dus de nodige voorzichtigheid inbouwen”, aldus Aeck.